xizmatlarga bo‘lgan narx-navolar yiliga o ‘rtacha 3% dan 10% gacha
oshishi mumkin. Bu mamlakatlarda muomaladagi pul massasi va milliy
pul birligining xarid qilish qobiliyati saqlanib turadi.
2.
Shiddatli inflatsiya.
Ushbu inflatsiya iqtisodiy rivojlanayotgan
mamlakatlarda mavjud bo‘lib, ushbu holatda mahsulotlar va ko'rsati-
ladigan xizmatlarga bo‘lgan narx-navolar yiliga o ‘rtacha 10% dan 100%
gacha, ba’zi holatlarda 200% gacha oshishi mumkin. Buning natijasida
muomaladagi pul massasi ko‘payadi va milliy pul birligining xarid qilish
qobiliyati tushadi. Mamlakat aholisi o‘rtasida pulni moddiylashtirish,
ya’ni milliy pul birligini jamg‘arish emas, balki oltin, ko‘chmas mulk
holatida jamg‘arish jarayoni kuchayadi.
3.
Jilovlanmagan (giperinflatsiya) inflatsiya.
Ushbu inflatsiya holatida
mahsulotlar va ko‘rsatiladigan xizmatlarga bo‘lgan narx-navolar yiliga 1000%
dan ortiq yoki oyiga 100% dan ortiq darajada oshadi. Ushbu holatda
milliy iqtisodiyotda inqiroz yuzaga chiqadi. Buning natijasida ishlab
chiqarish va bozor boshqaruvsiz faoliyat ko‘rsatadiki, narx-navo va ish
haqi o'rtasidagi farq ortadi. Mamlakat aholisi qo‘lidagi qog‘oz pullarga
tovarlar sotib oladi. Bu holat esa muomalada tovar va xizmatlar bilan
ta’minlanmagan ortiqcha qog‘oz pullarni to‘lib-toshishiga olib keladi.
Yuqorida ta ’kidlab o ‘tganimizdek, inflatsiyaning asosiy sababi,
odatda, bir emas, balki bir nechta bo‘lib o‘zaro mahkam bog‘langan
bo‘ladi va narx-navoning ko‘tarilib borishi bilangina namoyon bo‘lib
qolmaydi, balki narx-navoni boshqarilishiga ham bog‘liq bo‘ladi. Ushbu
jihatdan quyidagi inflatsiya shakllari ajratiladi.
Dostları ilə paylaş: 
