Shakllanish bosqichlariining nazariy-huquqiy tahlili

partiyalarni moliyalashtirish to`g`risida”gi O`zbekiston Respublikasi Qonunining 
qabul qilinishidir. Bu bosqichda ham muhm o’zgarishlar bo’lgan.
Uchinchi bosqich, (2007- hozirgacha) O`zbekiston Respublikasida 2010 yil 12 
noyabrda “Mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada shuqurlashtirish va 
fuqarolik jamiyatini rivojlantirish konsepsiyasi”[6]. ishlab chiqildi. U mamlakatimizda 
demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish 
jarayonida siyosiy partiyalarning davlat va jamiyatni boshqarishdagi ro’lini 
kuchaytirish uchun kuchli turtki bo`ldi. Konsepsiyadagi ustuvor vazifalardan kelib 
chiqib, 2011 yilda O`zbekiston Respublikasining bir qator moddalariga o`zgartirish va 

---

Oriental Renaissance: innovative, 
educational, natural and social sciences
 
 
VOLUME 1 | ISSUE 1 
ISSN 2181-1784
 
298 
w
www.oriens.uz
2021
 February 
 
qo`shimchalarning kiritilishi mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada 
chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyatini rivojlantirishda muhim qadam bo`ldi [7].
Shu bilan birga, hozirgi paytda partiyalarning shakllanish va rivojlanish 
bosqichlarini yuqorida keltirganimizdan tashqari bir nechta davrlarga ajratish 
masalalari tadqiqotchilar tomonidan tahlil qilib o’tilgan. Quyida O‘zbekiston siyosiy 
partiyalari faoliyatini, ularning shakllanishi va tashkil topishi jarayonlarini turli 
bosqichlarga bo‘lib o‘rganishganliklarini ko’rib chiqamiz. 
Masalan, Q. Jo‘raev O‘zbekistonda siyosiy partiyalarning shakllanishini quyidagi ikki 
davrga bo‘lib o‘rganishni tavsiya etadi:
1) bir partiyalilik, siyosiy diktatorlikdan qutulish, muqobillik asosidagi Prezident 
saylovlari, yuqori darajadagi davlat hokimiyati tuzilmalarini yangilash davri bo‘lgan 
1991–1994 yillar;
2) jamiyatni demokratlashtirish va modernizatsiyalash jarayonlarining kuchayishi 
uchun muhim bosqich bo‘lgan, ko‘ppartiyaviylikka tayangan jamiyatning huquqiy 
fundamentiga asos solingan, qonunlar qabul qilingan, yangi partiyalar tuzilgan 1995–
1999 yillar [8].
V.Dubkov esa siyosiy partiyalarning shakllanish va rivojlanish jarayonini to‘rt 
bosqichga bo‘lib o‘rgangan:
birinchi davr 
(1988–1990 yy.) 
– 
jamiyatda O‘zbekiston kompartiyasining yakka 
hukmronligini bartaraf etish orqali yangi siyosiy partiyalar yuzaga kelishi uchun 
obektiv sharoitlarning yetilishi;