apparatli stek "
to‘g‘risida mulohaza yuritiladi. Akkumulyator bajaradigan vazifalarning stek
cho‘qqisiga uzatilishi "
stekli arxitektura " yaratilishiga olib keladi. MP
arxitekturasining stekli rusumda tuzilishi kodlari eng qisqa zunlikka ega manzilsiz
komandalardan foydalanish imkonini beradi. Ushbu manzilsiz komandalar stek
cho‘qqisida va bevosita cho‘qqi ostida mavjud ma’lumotlar bilan muomala qiladi.
Operatsiya bajarilayotganida astlabki operandlar stek ichidan chiqarib olinadi,
natija esa stek cho‘qqisiga uzatiladi. Stekli arxitektura hisoblash amallarining
yuksak samarasiga ega. Manzilsiz komandalar asosida tuzilgan maxsus FORTH
yuqori daraja uslubi (tili) mavjud. Bunday arxitektura yuqori unumdorlikka ega
ixtisoslashtirilgan protsessorlarda, xususan RISC-protsessorlarda qo‘llaniladi. MP
ichida joylashgan xizmat registrlari MP ishining boshqarilishiga oid turli vazifalar
bajarilishi hamda tarkibiy qismlarining holatiga indeks berib borilishi uchun
mo‘ljallangan. Ushbu registrlarning tarkibi va tuzilishi protsessorning ma’lum
arxitekturasiga bog‘liq bo‘lib, har bir muayyan holatda farqlanib turadi. Maxsus
vazifalar bajaradigan registrlar orasida tez-tez duch kelib turadigan registrlar
jumlasiga: PC "
dasturiy hisoblagich " (ingl. Program Counter), SP "
stek ko‘rsatkichi " (ingl. Stack Pointer) va PSW "
dastur holatiga oid so‘z " (ingl.
Program Status Word) registrlari kiradi. Vaqtning har bir ma’lum fursatida PC
dasturiy hisoblagich registri joriy fursatda CSEG ichida bajarilayotgan komanda
ortida boradigan komanda manziliga ega bo‘ladi. SP stek ko‘rsatkichi registri stek
cho‘qqisining joriy manzilini saqlaydi. PSW dastur holatiga oid so‘z registri
operatsiya ijrosi natijasining joriy alomatlari to‘plamidan tashkil topadi.
Natijaning har bir alomati bilan PSWning muayyan bitiga muvofiq
keladigan bir zaryadli o‘zgaruvchi-bayroqcha bog‘lanadi. Tez-tez duch kelib
turadigan bayroqcha-alomatlar jumlasiga:
-IF (Interrupt Flag) - arifmetik-mantiqiy qurilmaning katta razryadidan olib
o‘tish bayroqchasi. Agar arifmetik operatsiya yoki ko‘chirish operatsiyasi ijrosi
xotimasida natijaning katta razryadidan olib o‘tilishi ro‘y bersa 1 ga teng bo‘ladi;
-