Shaxsiy kompyuterlar uchun mikroprotsessorlar

registrli 
arxitektura
deb ataladi. Arxitekturaning bunday tuzilishiga misol tariqasida Intel 
firmasi tomonidan tayyorlangan 80x86 oilasiga mansub mikroprotsessorlarni 
keltirish mumkin. Real vaqt miqyosida ishlash uchun mo‘ljallangan bir qator 
MPlarda ishchi registrlarning bir emas bir nechta to‘plami bo‘lishi ko‘zda tutilgan. 
Vaqtning har bir lohida fursatida registrlar to‘plamlarining faqat bittasi ishlaydi. 
To‘plamlardan birining tanlanishi tegishli axborotning muayyan xizmat registriga 
yozilishi bilan amalga oshadi. Ushbu urilmalarga misol tariqasida Intel firmasining 
MCS-48 oilasiga mansub mikrokontollerlarni keltirish mumkinyu 
Operandlar va operatsiya natijalarining manzillari sifatida asosiy xotira 
qurilmasining uyalaridan foydalanishga qodir bo‘lgan protsessor arxitekturasi 
"xotira - xotira" turiga mansub arxitektura deb ataladi. Bunda, bir amaldan 
boshqasiga o‘tish mobaynida ishchi registrlar ichidagilarni ro‘yxatga olish uchun 
sarf etiladigan vaqt istisno qilinadi. Biroq, oraliq ma’lumotlar ichki registrlar 
ichida emas, balki DSEG ichida saqlanishi bois, ushbu ma’lumotlarga kirib borish 
tezligi sustlashadi. Bunday muammo DSEGning bir qismi MzP bilan birga bitta 
kristallda joylashtirilishi hamda XTSQning ushbu ichki segmentini ish sohalari 
sifatida qo‘llanilishi bilan hal etiladi. Intel firmasining MCS-96 oilasiga mansub 
ikrokontollerlarni ushbu tuzilishga misol tariqasida keltirish mumkin. 

---

Deyarli barcha zamonaviy MPlarda "
stek
" (xipchin) nomi berilgan mustaqil 
xotira sohasi ajratiladi. Umuman bu soha bajarilayotgan amallarga parametrlar 
uzatish va ushbu amallardan qaytish anzillarini saqlash uchun ishlatiladi. Stek MP 
ichida yoki uning tashqarisida joylashgan, DSEG yoxud RSEG manziliga oid 
makonning bir qismini egallagan holda yoki ulardan alohida joylashgan bo‘lishi 
mumkin. Stek DSEG yoki RSEGdan alohida joylashgan bo‘lsa "