şöbəyə ayrılmış və Cəfəroğlu Yeni Türk Dili
Kafedrasının müdiri vəzifəsinə təyin olun
‐
muşdur. 1973‐cü ildə universitetdən ayrılana
qədər bu vəzifədə işləmişdir. Həya tının son
illərində xəstəliyə mübtəla olan Cəfər oğlu uzun
müddət həkim müalicəsi gör müş dür. 5 yanvar
1975‐ci ildə xəstəliyi şiddətlənmiş və 6 yan‐
varda vəfat etmişdir.
Cəfəroğlu Türkiyədə mühacirət həyatı yaşa ‐
yan bəzi azərbaycanlı siyasi xadimlərlə də
əməkdaşlıq etmişdir. Bu səbəblə bir neçə il
«Azerbaycan Kültür ve Dayanışma Derneği”nə
rəhbərlik etmişdir. Türkiyədəki azərbaycanlı
aydınlarla əməkdaşlıq edən Cəfəroğlu, onlarla
birlikdə 1932–1934‐cü illər arasında «Azerbay‐
can Yurt Bilgisi” (Revue des Etudes d’Azer‐
baidjan) jurnalını (36 sayı) nəşr etdirmişdir.
Bundan başqa, jurnalın redaktorluğu vəzifəsini
də öz öhdəsinə götürmüşdür. Bu jurnal vasi ‐
təsilə Cəfəroğlu və əməkdaşları Azərbay can
həqiqətlərini Türkiyə və dünya ictimaiyyətinə
çatdırmaq istəmişlərdir. Cəfəroğlu «Türk Amacı»
(But Turc) və «Türk Dili ve Edebiyatı» jurnal ‐
larının da sahibi və redaktoru olmuşdur. Eyni
jurnallarda Cəfəroğlu və tələbələrinin türk
tarixşünaslığı və dilçiliyinə aid elmi məqalələri
dərc olunmuşdur. Mühacir elm xadimimiz, İs‐
tanbul Universiteti ədəbiyyat fakültəsi «Türk
Dili ve Edebiyatı» elmi jurnalının «qurucusu»
olaraq da tarixə keçmişdir.
Cəfəroğlu Türkologiya sahəsində cığır açmış
alimlərdən biridir. Yaşadığı dövrdə türk
dilşünaslığının yeni bir elm sahəsi olması və bu
sahədə mövcud olan boşluqlar onu bu sahənin
öndərliyi mövqeyinə sövq etmişdir. Rus, alman,
fransız və türk dillərini bildiyi üçün bu dillərdə
yazılmış elmi ədəbiyyatdan istifadə edib, türk
dilşünaslığına qiymətli əsərlər qazandırmışdır.
Təqribən 25 kitab və 380‐dən çox elmi məqalə
yazmışdır. Dərc etdirdiyi məqalələrdə A.Cafer ‐
oğlu, Ahmet Caferoğlu, A.Uran, Ahmet Uran,
Dr. Cafer Ahmetoğlu, Dr. Ahmet Muhtar, Dr.
Ahmet Salmaslı imzalarını işlətmişdir. Apar ‐
dığı elmi araşdırmalar bir neçə sahəni əhatə
edir. Yalnız dilçilik sahəsi ilə məşğul olmamış,
əksinə, xalq ədəbiyyatı, folklor, tarix, xüsusilə
Azərbaycan tarixi, türk dili tarixi, dialek‐
tologiya məsələləri, lüğətşünaslıq sahələri ilə də
məşğul olmuşdur. Alimin Göy türk və Uyğur
dövrü dil məsələləri, monqol dili və
qrammatikası, onomastika, eponomiya, to‐
ponomiya, antroponomiya və etnonimlər haq ‐
qında da elmi araşdırmaları vardır.
Professor Әhməd Cəfəroğlunun qızı profes‐
sor Nazan xanım Ölçər ilə 12.10.2013 tarixində
İstanbulda Sabançı muzeyində görüşüb atası
haqqında müsahibə aldıq. Qısaca olaraq qeyd
edim ki, Nazan xanım 1942‐ci ildə İstanbulda
ana dan olmuşdur. Orta məktəb və liseyi təhsi ‐
lini İstanbuldakı Avstriya Qız Liseyində almış ‐
dır. Daha sonra təhsilini və elmi dərəcə sini
Almaniyada Münxen Lyudviq Maksmillan Uni ‐
versitetində tamamlamışdır. Təhsili ərəfə sində
Münxen Universiteti Etnologiya muze yində baş ‐
ladığı fəaliyyətlərini Vyana Etno lo giya muzey ‐
ləri ilə Berlin İslam İncəsənəti muze yində davam
etdirmişdir. İstanbulda 1972‐ci ildə işləməyə
başladığı Türk və İslam Әsərləri Muzeyində
1978‐ci ildən 2003‐cü ilə qədər direktorluq
etmişdir. 1991‐ci ildə Fransa mədəniyyət nazir‐
liyi tərəfindən incəsənət və ədəbiyyat sahəsində
verilən «Kovalyer nişanı» (Chevalier des Arts et
des Le res), 1994‐cü ildə Almaniya prezidenti
tərəfindən 1‐ci dərəcəli «Ləyaqət Nişanı» (Bun‐
desverdienstkreuz), Polşa və İtaliya prezident ‐
ləri tərəfindən də qiymətli nişan mükafatları ilə
təltif olunmuşdur. Həm Türkiyədə, həm də
xaricdə muzeyçilik sənəti ilə əlaqədar kitabları
çapdan çıxmış, müxtəlif beynəlxalq sərgilər
təşkil etmişdir. 2003‐cü ildə Bern universiteti
tərəfindən fəxri doktorluq dərəcəsinə layiq
görülmüşdür. Hazırda Sakıb Sabançı muze yin ‐
də direktor vəzifəsində işlə məkdədir. Aşağıda
Nazan xanım Ölçərin ma raqlı müsahibəsini
oxu culara təqdim edirik:
Dostları ilə paylaş: