Simsiz tarmoqlar
Yüklə 347,03 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- CDMA-2000 3X.
|
CDMA-2000
1XYeV. Bu standart 1X standartning keyingi takomillashtirilishi hisoblanadi. Uning yordamida chastotalar spektridan eng samarali foydalanishga erishiladi, ma’lumotlarni uzatish o‘tkazish qobiliyati oshadi, o‘sha bir 1,25 MGs chastotalar polosasida eng yuqori 2 dan 5 Mbit/sgacha ma’lumotlarni uzatish tezligiga erishiladi. Bunda xavf kamayadi va operatorlik kompaniyalarining kapital qo‘yilmalari himoyalanadi. Operatorlarning ehtiyojlarini aniqlash bilan 1XYeVda takomillashtirishning ikkita bosqichi ko‘rsatiladi. Birinchi bosqichning borishida ma’lumotlarni samaraliroq uzatish usuli uchun 2,4 Mbit/sdan ortiq ma’lumotlarni uzatish tezligiga erishish talab qilinadi. Ikkinchi bosqichning amalga oshirilishida real vaqt ko‘lamida ovoz va ma’lumotlarni uzatish tezligiga erishiladi. CDMA-2000 3X. Bu cdma-2000 standartining ikkinchi fazasi hisoblanadi. Bu fazadagi takomillashtirish 1Xda erishilgan ma’lumotlarni uzatish tezligini 2 Mbit/sgacha oshirilishi ko‘p kanalli tizimdan foydalanish orqali ta’minlanadi. 3X nom 3XRTT termindan kelib chiqadi, ya’ni 3G xizmatlarni taqdim etish uchun uchta 1,25 MGsdan kanallar ishlatiladi CDMA 450 uchinchi avlod aloqa standarti hisoblanadi. U CDMA 2000, shu jumladan CDMA 2000 1x EV-DO standartini rivojlantirishning barcha yo‘nalishlarini qo‘llaydigan Xalqaro elektr aloqa ittifoqi tomonidan tasdiqlangan. CDMA 2000 1x EV-DO tarmoq ma’lumotlarni juda katta 2, 4 Mb/sgacha tezlikda uzatilishiga imkon beradi.Bugungi kunga kelib CDMA 450 standartining 14 ta tijorat tarmoqlari O‘zbekistan, Rossiya, Ruminiya, Belorussiya, Chexiya, Gruziya, Latviya va boshqa davlatlarda ishlamoqda. Yana bir nechta tarmoqlar ishga tushirishga tayyorlanmoqda. Hozirgi kunda CDMA 450 standartidan O‘zbekistonda 1.000.000 kishidan ortiq abonentlar foydalanmoqda. Yetakchi mobil terminallar ishlab chiqaruvchi kompaniyalar iste’molchilarga 15 tadan ortiq telefonlar modellarini taklif etmoqda.CDMA 450 standarti, hatto 1, 8 MGs kabi tor chastotalar polosasida joriy etilishi mumkin. Uning avzalligi chastotalar spektridan samarali foydalanish, shuningdek ma’lumotlarni yuqori tezlikli uzatilishi imkoniyati hisoblanadi. Pastroq chastotalar diapazonini ishlatilishi esa qamrab olish zonasini kengaytirishga imkon beradi. 450 MGs diapazonda ishlaydigan sotalar yuqoriroq chastotalarda ishlaydigan bazaviy stansiyalarning qamrab olish zonasidan ikki marttaga ortiq bo‘ladi. Shuning uchun CDMA 450 yechimi qishloq joylarida, aholining zichligi uncha katta bo‘lmagan hududlarda simsiz aloqani quradigan operatorlar uchun foydali bo‘ladi.450 MGs diapazondagi CDMA 2000 yechimi telekommunikasiyalar universal xizmatlarini ko‘rsatish uchun asos bo‘lishi mumkin. Misol uchun nafaqat ovoz, balki ma’lumotlarni butun O‘zbekiston hududi, ayniqsa olisdagi qishloq hududlari bo‘ylab uzatish mumkin. Bunday holda aloqa nafaqat oddiy mumkin bo‘ladi, u mobil yoki qayd etilgan aloqani qurishning yuqori narxi tufayli bunday xizmatlar hali aholiga ko‘rsatilmayotgan hududlarda tarqaladi.Kam aholili va borish qiyin bo‘lgan hududlar uchun CDMA 450 standarti iqtisodiy foydali va an’anaviy simli telefoniyaga muqobil hisoblanadi. Bu yechim CDMA 2000 texnologiyalarining barcha asosiy avzalliklarini taqdim etishi tufayli operator va uning abonentlari uchun foydali bo‘lib, aynan u uchinchi avlod yangi xizmatlarini keyingi joriy etish, masalan, abonentning joylashish o‘rnini aniqlash (LBS) imkoniyatini yaratadi. Shuningdek alohida operatorlar tarmoqlarida ishlayotgan multimediali xizmatlar va Push-to-Talktm («Bos va gapir», ya’ni telefonni rasiyadan foydalanishga yaqin rejimda ishlatish) texnologiyalari bo‘lishi mumin.CDMA 450 bu turli tarmoq ehtiyojlari uchun ideal yechim hisoblanadi. Telekommunikasiyalar universal xizmatlari konsepsiyasi istalgan aholi punktida har qanday abonentga berilgan muddatda o‘rnatilgan sifatdagi va baholar darajasida bo‘lgan aloqa xizmatlarini ko‘rsatilishini ko‘zda tutadi. Bundan tashqari CDMA 450 standarti asosida davlat organlari manfaatlarida maxsus aloqa tarmoqlari qurilishi mumkin. CDMA 2000 standartining yuqori tezlikli ma’lumotlarni uzatish bo‘yicha imkoniyatlari 450 MGs diapazondagi operatorlar uchun real qiziqishni beradi va keng polosali DSL-ulanishga muqobil bo‘ladi.CDMA 450 aholini ma’lumotlarni olishini (xususan, Internet orqali), ayniqsa kabelni o‘tkazilishi o‘zini oqlamaydigan olisdagi hududlarda soddalashtirishga imkon beradi. CDMA 450 tizimining ishlatilishi dispetcherlik aloqasi yoki TETRA kabi maxsus maqsadli tizimlar uchun foydali bo‘lishi mumkin. Yuqori ulanish tezligi bilan birga Push-to-Talktm funksiyasining qo‘llanilishi bilan CDMA 450 tizimlari huquqni muhofaza qilish, tez tibbiy yordam, yong‘in-qo‘riqlash xizmati va maxsus xizmatlar masalalarini tezkor va sifatli yechilishiga imkon beradi.CDMA 2000 texnologiyalarini, ayniqsa 450 MGs diapazonning ishlatilishi “elektron hukumat” tizimlarini yaratilishini sezilarli yengillashtirishi mumkin. Bu standart Hukumat, davlat xavfsizligi diqqat markazida turli ilovalarni yaratish va ishlashi uchun juda yaxshi tanlov hisoblanadi. Chunki texnologiya sanab o‘tilgan avzalliklardan tashqari, autentifikasiyalash, kodlash va ma’lumotlarning yaxlitligini ta’minlash yordamida uzatishda ma’lumotlarni himoyalashning yuqori darajasini ta’minlaydi.Bularning barchasi CDMA 450 standartini Hukumat uchun, shuningdek huquqni muhofaza qilish va xavfsizlikni ta’minlash turli loyihalarida qo‘llanilishi uchun ideal standart bo‘lishini ta’minlaydi.WCDMA (Wideband Code Division Multiple Acces) bu kanallar kod bo‘yicha ajratiladigan keng polosali ko‘p stansiyali ulanish hisoblanadi. WCDMA tarmoqlari mavjud GSM tarmoqlari ustidan quriladi. Bunda tarmoqlar parallel ishlaydi. Tarmoqni eski foydalanuvchilari GSM tarmog‘idan foydalanadi, yangi foydalanuvchilar esa vaziyatga bog‘liq ravishda GSM yoki WCDMA tarmoqlaridan foydalanadi. Abonentlar terminali tarmoqlar orasida avtomatik qayta ulanadi, binobarin, bitta tarmoqdan boshqasiga aloqa uzilmasdan qayta ulanish bo‘lishi mumkin. WCDMAning GSMdan asosiy avzalligi nazariy 2 Mbit/sgacha, real 384 Kbit/sgacha (taqqoslash uchun maksimal nazariy erishiladigan GPRS tezligi 115 Kbit/s, mo‘ljallangan tezlik 64 Kbit/s, amaliy erishiladigan tezlik esa 48 Kbit/s) erishiladigan yuqori ma’lumotlarni uzatish tezligi hisoblanadi. Bundan tashqari, mobilnaya videotelefon aloqasi va to‘laqonli audio va videofayllarni mobil terminalga yuklanishi bo‘lishi mumkin. WCDMAni qo‘llash telefonning narxini oshiradi. Bugungi kunda uchinchi avlod tarmoqlari O‘zbekistonda ishlab kelmoqda.UMTS (Universal Mobile Telecommunications System) Mobil Telekommunikasiyalar Universal Tizimi bo‘lib, u Yevropada 3G texnologiyalarni joriy etish uchun Telekommunikasiyalar Standartlari Yevropa Instituti (ETSI) ishlab chiqadigan standartlardan biri hisoblanadi. Bugungi kunda mobil aloqaning rivojlanishini aniqlaydigan asosiy omil ovozli telefoniya hisoblanadi. GPRS va EDGE texnologiyalarning paydo bo‘lishi, keyin esa UMTSga o‘tish ovozli aloqadan tashqari, ko‘plab qo‘shimcha imkoniyatlarga yo‘l ochadi. UMTS bu ma’lumotlarni yuqori tezlikli uzatish, Mobil Internet, Internet, intranet va multimedia asosidagi turli ilovalar hisoblanadi. UMTS uchun asosiy texnologiya Kod bo‘yicha Ajratishli Keng plosali Ko‘p stansiyali Ulanish (WCDMA) hisoblanadi. Bu Telekommunikasiyalar Standartlari Yevropa Instituti (ETSI) 1998 yilning sentyabrida tanlagan revolyusion radioulanish texnologiyasi barcha 3G multimediali xizmatlarini ta’minlaydi. Mobil abonent uchun radiokanaldagi uzatish tezligi 2 Mbit/sgacha yetadi. WCDMA 2 GGs chastotalar diapazonida ishlaydigan tizimlarda foydalanish uchun mo‘ljallangan bo‘lib, bu diapazon bu texnologiyaning barcha avzalliklarini to‘liq darajadan ishlatilishiga imkon beradi. Masalan, 5 MGs kenglikdagi WCDMA bitta tashuvchisi 8 kbit/sdan 2 Mbit/sgacha ma’lumotlarni uzatilishi tezligini talab qiladigan aralash xizmatlarni taqdim etilishini ta’minlaydi. WCDMA bilan moslashuvchan mobil terminallar esa ITU tavsiyalariga muvofiq birdaniga bir necha xizmatlar bilan ishlay oladi. Signalni modulyatsiyalash zarurati shundan iboratki, elektr signalga o‘zgartirilgan ma’lumotlar nisbatan past chastotaga ega, ma’lumki, yomon nurlanadi. Radiosignal deyiladigan modulyatsiyalangan YuCh tebranishlar uzatuvchi antennaga uzatiladi va atrof-muhitga elektromagnit to‘lqinlarni qo‘zg‘atadi. Uzatkichdan uncha katta bo‘lmagan elektromagnit to‘lqinlar energiyasi qismi qabullash antennasiga yetib boradi va unda kuchsiz modulyatsiyalangan yuqori chastotali tokni hosil qiladi. RQQQda modulyatsiyalangan tebranishlar kuchaytiriladi va keyin o‘zgartirgichdan uzatish punktida olingan o‘sha ko‘rinishdagi signalga detektorda teskari o‘zgartiriladi. Bunday o‘zgartirish detektorlash deyiladi. Keyin signal qayta tiklash qurilmasi – harf teruvchi apparat, telefon, televizion qabullash trubkasi va boshqalarga beriladi, bundan keyin qabul qilingan ma’lumotlar oluvchiga beriladi. Uzatkich, uzatuvchi antenna, to‘lqinlarning tarqalishi muhiti, qabullash antennasi va qabullagichdan iborat kompleks radioliniyani hosil qiladi. 1.2-rasmdan ko‘rinib turibdiki, radioliniyalarda uzatuvchi antenna joylashgan punktdan qabullagich joylashgan punktga ma’lumotlarni bir tomonlama uzatilishi amalga oshiriladi. Teskari uzatish bu holda ko‘zda tutilmaydi. Bir tomonlama uzatish ko‘pincha radioaloqada emas, balki ovoz va TV uzatishda, matbuot agentliklari uchun ma’lumotlarni, metrologik ma’lumotlarni, aniq vaqt, aniq signallarini uzatish xizmatlarida va boshqalarda ishlatiladi. Qurilmalardan foydalanish samaradorligini yaxshilash va radioliniyaning o‘tkazish polosasini oshirish uchun zichlashtirish apparaturasi qo‘llaniladi (1.3-rasm). turli 1a–1n ma’lumotlar manbalari signallaridan 2a–2n o‘zgartirgichlar orqali o‘zgartirilgan yagona guruh signalini hosil qiladi. Bu apparaturaning qabul qiluvchi qismi signallarni ajratadi, ularni o‘zgartirishni amalga oshiradi (5a–5n), bundan keyin ular 6a-6n iste’molchilarga beriladi. Bitta manbadan xabarlarni oluvchiga uzatilishini ta’minlaydigan texnik vositalar majmui radioaloqa kanali deyiladi. Radioliniyalar zichlashtirilgan radioaloqa tizimi ko‘p kanalli radioaloqa deyiladi. Ikkita punktlar orasida ma’lumotlarni almashlash uchun bir-birlariga qarama- qarshi ishlaydigan ikkita bir tomonlama aloqa qurilmalari jamlanmasi yordamida ta’minlanadigan ikki tomonlama radioaloqa tashkil etiladi. Ikki tomonlama radioaloqaning har bir oxirgi punktida ham uzatish, ham qabullash qurilmalari joylashtiriladi. Manba va oluvchi odatda birlashtiriladi, shuningdek ayrim hollarda uzatkich va qabullagich ham yagona qabullash-uzatish radiostansiyasiga birlashtiriladi. Bunday punktda ikkita antennalar o‘rniga bitta umumiy qabullash- uzatish antennasi ishlatiladi. Yüklə 347,03 Kb. Dostları ilə paylaş:
|