SiNDİRİm sistemi hastaliklari

Sancıda risk faktörleri: Sancı olaylarında ırk, yaş, cinsiyet, gebelik, nakliyat, vücut ısısı artışı, aşılama, bakım ve beslenme, iklim ve hava değişiklikleri gibi çevresel faktörlerin önemli rol oynadığı yapılan çalışmalarla ortaya konulmuştur.
Tablo. Atlarda sancı ile ilgili risk faktörleri

Hastalık	Hayvan
Mekonyumun atılamaması	1-5 günlük taylarda
Aganglionosis	Taylarda
Kolon torsiyonu	Yaşlı ve gebe kısraklarda
Enterolith	Bölgesel
Gaz sancısı	Aşırı tane yem tüketimi körpe ot, körpe ot+egzersiz,
Dorsal kolon deplasmanı	İri cüsseli, sıcak kanlı atlar
Lipoma strangulasyonu	12 yaşında büyük atlarda
Foramen epiploicum fıtığı	Yaşlı atlarda (ince barsak fıtığı)
İnguinal hernia	Sıcak kanlı aygırlar, Standart, Saddle, Tenesse gezi atlarında
Kolon konstipasyonu	Aşınmaya bağlı diş bozuklukları, susuz kalma, hareketsizlik
Sekum konstipasyonu	Yaşlı atlarda
Askarid tıkanması	Taylarda
Abdominal apse	Daha çok atlarda

Sancı şikayetiyle getirilen hayvanın muayenesi ve değerlendirilmesi:

Anamnez: Hayvanın ne zamandan beri sancılı olduğu, sancının şiddeti, aralığı, yem alımından ne kadar sonra ortaya çıktığı, ne tür yemle beslendiği, verilen yemin miktarı, defekasyon yapıp yapmadığı, son günlerde anthelmentik ilaç kullanılıp kullanılmadığı sorulur.

Sancının süresi cerrahi müdahaleye ihtiyaç olup olmadığının belirlenmesinde önemlidir. Aralıklı ağrı, daha az ciddi problem olduğunu gösterir, sürekli ağrı, daha ciddi gastrointestinal hastalıkları gösterir. Mide dilatasyonunda nasogastrik sonda uygulamasını takiben midenin boşaltılması hayvanda bir rahatlama sağlar. Mide dilatasyonunun mevcut olmadığı sürekli ağrı, şiddetli ileitis/kolitis, intramural venöz gerginlik ve ödemle birlikte olan intestinal volvulus veya enfarktüsten kaynaklanır. Ağrılı hayvanın aniden sakinleşmesi, mide veya sekum gibi iç organ rupturunu gösterir.

İnspeksiyon: Hayvanın kısa süreli olarak dıştan gözlenmesi sancının şiddeti, aralıkları, hayvanın özel bir durum alıp almadığı, mental durumu ve abdominal dolgunluk ve gerginlik hakkında fikir sahibi olmak açısından önemlidir.

Yaygın bir gerginlik bulunması; mide veya kalın barsakta bir bozukluktan,

Gerginliğin dorsalde olması; muhtemelen gaz birikmesi,

Ventralde gerginlik olması; muhtemelen sıvı veya katı gıdalardan ,

Sadece sağ karın duvarında gerginlik; sekumdan, solda sınırlı bir gerginlik, kolonun nefrosplenik ligament arasında hapis olmasından kaynaklanır.