SiNDİRİm sistemi hastaliklari

Semptomlar: Klinik bulgu olarak en belirgin semptom ishaldir. Dışkıda sindirilmemiş gıda partikülleri, epitel döküntüler ve gaz kabarcıkları ile ekşimiş ve kokuşmuş gibi keskin bir koku alınır. Barsaklarda ödem oluşumu ile birlikte safra maddelerinin barsaklara geçişi engelleneceği için hayvanlarda ikterus görülebilir. Barsak peristaltik hareketleri genelde artar ve gürültülü çalışır. Uzun süreli ishallerde rektum ağzı açık ve tenesmus vardır. Rektal muayenede barsak tonusunun arttığı tespit edilir. Vücut ısısının hafif arttığı ve ara sıra hayvanda sancı belirtileri ve dolaşım sisteminin zayıfladığı görülür. Hayvanlarda sıvı kaybına bağlı dehidrasyon, zayıf ve hızlı kalp atımları ile hematokrit ve hemoglobin değerlerinde artışlar tespit edilir.

Teşhis: Klinik belirtilere (ishal, dışkıdaki değişiklikler vb) göre hastalığın tanısı kolayca konulabilir. Dışkıdan bakteriyolojik, parazitolojik ve serolojik etken izolasyonları ile hastalığın spesifik tanısı yapılır. Ayrıca özel durumlarda (neoplaziler, granulomatöz enteritislerde) biyopsi örnekleri de alınır.

Tedavi: Akut barsak yangılarının tedavisinde aşağıdaki noktalara dikkat edilmelidir:

1. 
   Uygun çevre şartları sağlanmalı, hayvan sakin ve temiz bir ortama alınmalı, yem ve içme suyunun temizliğine dikkat edilmeli, dışkı ile kirlenmiş vücut kısımları su ile yıkanmalı ve bokslar dışkıdan temizlenmeli,
   
2. 
   Mide barsak sisteminde bulunan zararlı maddeleri uzaklaştırmak ve nötralize etmek için burun meri sondası ile mide yıkanmalı, absorban karbon (300-600 g biraz su ile), birkaç saat sonra da tuzlu solüsyonlar (Mg sülfat 800-1000 g 5-10 litre su içinde) verilmeli,
   
3. 
   Hayvanlara az miktarlarda sık sık taze ve temiz yem ve su verilmeli,
   
4. 
   Eğer etken biliniyorsa, temel nedeni ortadan kaldırmaya yönelik tedavi yapılmalı,
   

Antiparaziter ilaçlar (ivermectin 0.2 mg/kg) verilmeli, diş bozuklukları giderilmeli ve diğer tedaviler yapılmalı,

5. 
   Uzun süreli ishallerde eksikozis tehlikesine karşı ishal kesiciler (tanninum 10-25 g) verilmeli,
   
6. 
   Spesifik enteritislerde ve genel durum bozukluklarında geniş spektrumlu parenteral antibiyotik uygulamaları yapılmalı,
   
7. 
   İshallerde meydana gelebilecek sıvı-elektrolit kayıplarını ve asit-baz durumunun dengelenmesi, otointoksikasyonlara engellenmesi ve kalp dolaşım sistemi zayıflıklarının giderilmesi için sıvı elektrolitler (Laktat Ringer, Sodyum bikarbonat, Glikoz vb solüsyonlar) ve vitamin takviyeleri yapılmalıdır.