SiNDİRİm sistemi hastaliklari

PERİTONİTİS

Karın zarlarının (pariyetal ve viseral) yangısıdır.

Etiyoloji: Genelde travma, bakteriyel enfeksiyonlar yangılar ve seyrek olarak paraziter enfeksiyonlara bağlı olarak şekillenir.

Küçük hayvanlarda, mikroorganizmalar (virüs, bakteri, mantar), parazitler, pankreatitis, tümörler ve idrar ve safra maddelerinin peritona ulaşması sonucu peritonitis meydana gelir.

Ruminantlarda, rumen ve retikuluma batmış yabacı cisimler, abdominal punksiyonlar, rumene trokar uygulamaları, karaciğer apseleri, abomasum perforasyonları, barsak invaginasyonları,

dalak, sidik kesesi ve uterus rupturları, buzağıların göbek enfeksiyonları peritonitisin oluşumuna neden olmaktadır. Peritonitis laparotomi sonucu yetersiz postoperatif bakım

sonucunda da gelişebilmektedir. Atlarda,idrar kesesi, safra yolları ve mide-barsak rupturları, barsak perforasyonları, apselerin açılması ve kolik operasyonları önemli bir rol oynarlar.

Semptomlar: Lokal veya genel peritonitis akut veya kronik seyirli olabilir. En önemli klinik semptom olarak, iştahsızlık, huzursuzluk, belde kamburluk, abdominal gerginlik, abdominal bölgede perküsyonda Ağrıya aşırı duyarlılık, rumen hareketlerinde azalma, kolik belirtileri, ıkınma, kusma, rumen timpanisi, barsak motilitesinde azalma, ishal ve ateş yükselmesi sayılabilir. Ağır olgularda kalp ve solunum frekansında artışlar, sürekli yatma, koma ve ölüm görülür.

Teşhis: Klinik bulgulara göre teşhis her zaman mümkün olamamaktadır. Çünkü karın bölgesindeki diğer organların yangısal hastalıkları ile klinik semptomlar ve ağrı deneylerine pozitif sonuç vermesi nedeniyle çok kolayca karıştırılmaktadır.

Peritonitisin teşhisinde lokalizasyon önemlidir:

- ventral peritonitis: özellikle karın boşluğu ventralindeki organlarla ilgilidir (retikulumun yangısı veya yabancı cisim, RPT),

- peritonitis kaudalis: özellikle uterus veya kaudal barsak yangılarından köken alır,

- peritonitis dorsalis: özellikle böbrek yangılarından kaynaklanır.

Teşhiste en güvenli muayene yöntemi, öncelikle rektal muayene ve deneysel laparotomi (soldan veya sağdan) veya mümkünse sağ taraftan yapılan endoskopik ve ultrasonografik muayenelerdir. Rektal muayenede özellikle dorsal peritonitislerde, böbrekte ve barsakların sonundaki yangılar ve bu organlarla rumen arasındaki yapışmalar kolayca belirlenebilir. Peritonitis abdominosentesizle alınan içeriğin laboratuar muayenesiyle de kolayca teşhis edilir.