Sitologiya va
Yüklə 4,85 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 2. Yuksak o‘simliklar
- O‘simliklarning tabiat va inson hayotidagi ahamiyati.
|
qattana
yoki tallom deb ataladi. Bir hujayrali o‘simliklarda tirik organizm uchun xos bo‘lgan barcha tiriklik xususiyatlari bitta hujayrada amalga oshadi. kolo- niyali holda yashovchi o‘simliklar bir va ko‘p hujayralilar orasida turuvchi organizmlar hisoblanadi. Bunday organizmlar ayrim hu- jayralar to‘dasidan iborat bo‘lib, mustaqillikni saqlab qolgan holda hayotiy tomondan bir-birlari bilan bog‘langanligi kuzatiladi. ko‘p hujayrali tuban o‘simliklarda esa hujayralar o‘rtasidagi hayotiy va- zifalar o‘zaro taqsimlangan bo‘ladi. 2. Yuksak o‘simliklar evolutsion jihatdan ancha yosh hisob- lanadi. ko‘pchilik yuksak o‘simliklarda poya, barg va ildiz kabi vegetativ organlari rivojlangan, shuningdek, to‘qimalarga ajrali- shi ham kuzatiladi. ular poyabargli o‘simliklar deb ataladi. ko‘p hujayrali o‘simliklarning tanasi turli hayotiy vazifalarni bajaruvchi bir necha xildagi hujayralardan tashkil topgan. hujayralari bir-biri- dan shakl va tuzilishi jihatdan farq qiladi. hujayralarning takomil- lashishi va ixtisoslashishi tufayli ularda barcha hayotiy jarayonlar: oziqlanish, nafas olish, o‘sish, ko‘payish va boshqalar sodir bo‘ladi. O‘simliklarning tabiat va inson hayotidagi ahamiyati. o‘simliklar qoplami biosferada hayotni boshqarishda muhim rol o‘ynaydi. u yerning gazlar almashinuvi, suv muvozanati, iqlimi- ga ta’sir etadi, tuproqning hosil bo‘lishida ishtirok etadi. Tuproqni yemirilishdan saqlaydi. hayvonot dunyosining yashashini belgilab beradi. o‘simlik biologik doirada moddalarning aylanishida, ya’ni atmosfera — tuproq — tirik organizm tizimida faol ishtirok etadi. o‘simliklar atrof-muhit tozaligini saqlashda nihoyatda katta aha- miyatga ega. o‘simliklar dunyosi turli xomashyolar (oziq-ovqat, yem-xa- shak, dorivor, qurilish materiallari va hokazolar) manbaidir. Inson qadimdan yovvoyi o‘simliklardan o‘z ehtiyojlarini qondirish uchun foydalanib kelgan. Natijada tabiiy o‘simliklar qoplami doimo buzil- gan, foydali o‘simliklarning zaxiralari esa kamayib borgan. http:eduportal.uz 19 oRGANIk oLAM hAQIDA MA’LuMoT I Bo‘LIM hozirgi davrdagi eng katta muammolardan biri tabiatni muho- faza qilish va uning resurslaridan oqilona foydalanishdir. ushbu muammo ayrim davlatlar hududida emas, balki barcha mamlakat- lar tomonidan hal etilishi zarur. Mustaqil o‘zbekiston Respub- likasida tabiatni muhofaza qilish, jumladan, o‘simliklar dunyosi- ning xilma-xilligini saqlash davlat tomonidan himoyalangan va bir qator qonunlar hamda chora-tadbirlar ishlab chiqilgan. 1. eukariotlar deb qanday organizmlarga aytiladi? 2. o‘simliklarni qanday guruhlarga bo‘lish mumkin? 3. Tuban va yuksak o‘simlikla r ga qaysi o‘simliklar kiradi ? Yüklə 4,85 Mb. Dostları ilə paylaş:
|