Siyonizm
[Zionism]
a
Siyonizm
(Siyon Ibranicede Cennet Krallığı demektir) genelde Filistin olarak görülen Yahudi memleketinin ku
rulmasını amaçlayan harekettir. Fikir, ilk kez 1897'de Theodore Herzl (1860-1904) tarafından Basel'deki Dünya
Siyonist Kongresi'nde ileri sürülmüş ve Yahudi halkını eziyetten kurtarmanın tek yolu olarak görülmüştür. ilkSiyo-
nistler, genelde sosyalizme sempati duyan seküler ve millî amaçlar güden kişilerdi. Ancak 1948'de İsrail devletinin
kuruluşundan beri Siyonizm, bütün Yahudilere bir memleket sağlama vaadi ve İsrail'e sempatiyi artırma ve düş
manlarına karşı onu savunma girişimleri ile ilişkili hâle gelmiştir, ikinci anlamda fundamentalizmle (bkz. s. 287)
bağlantılı olduğu söylenmiştir, Filistinlilere göre ise Arap karşıtı, yayılmacı bir niteliğe sahiptir.
karşıtlığına bağlılık sonucunda- Budizm, büyük dinler içindeki en az fundamentalist olan din olsa
da (Dalai Lama, 1996) Güney Asya’daki Theravada Budizmi, milliyetçilik ve dinî hareketlenme
biribirine karıştığında fundamentalist türden gelişmeleri desteklemiştir.
Sri Lanka’da Halkın Özgürleşme Cephesi gibi militan grupların desteklediği millî kimliğin
“Seylanlılaşması’ nın talebi; Budizmin bir devlet dini hâline getirilmesi talebiyle ifade edilmiştir.
Ancak bu tür baskılar, Tamil ayrımcılığını daha çok tetiklemiş ve 1970’lerin sonunda başlayan Ta-
mil Kaplanlarının gerçekleştirdiği bir terör kampanyasına imkân vermiştir.
Dostları ilə paylaş: