Söhrab Tahir "Ata" Poema-epos



Yüklə 6,34 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/69
tarix17.04.2017
ölçüsü6,34 Mb.
#14318
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   69

www.kitabxana.net

 

 



Milli Virtual Elektron Kitabxana

 

"Gənclərin Virtual Multikulturalizm Mərkəzi"



 

N 29 (93 - 2016)

 

 



Söhrab Tahir 

 

"Ata" 

Poema-epos 

İki cildə. II cild 

 

YYSQ - Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri  



YYSQ – 2016 

      


Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu 

 

www.yysq.org



 

www.kitabxana.net

 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana

 

                                      Söhrab Tahir                                "Ata" Epos-poema II cild 



 

 

www.kitabxana.net

 

 Milli Virtual-Elektron Kitabxana 

 "Gənclərin Virtual Multikulturalizm Mərkəzi" 

Elektron kitab N 29 (93- 2016) 

 

Bu  elektron  nəşr  Azərbaycan  Respublikası  Prezidenti  yanında  Gənclər  Fondunun  (



#AzGF

maliyyələşdirdiyi,  Yeni  Yazarlar  və  Sənətçilər  Qurumunun  həyata  keçirdiyi  "Gənclərin  Virtual 



Multikulturalizm  Mərkəzi" kulturoloji-intellektual  layihəsi  çərçivəsində 

www.kitabxana.net

 -  Milli 

Virtual-Elektron Kitabxana tərəfindən nəşrə hazırlanıb və yayılır. 

 

Kulturoloji layihənin bu hissəsini qismən maliyyələşdirirlər: 

 

Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Gənclər Fondu: 

http://youthfoundation.az

 

 

Yeni Yazarlar və 



Sənətçilər Qurumu: h

ttp://www.yysq.org

 

 

Söhrab Tahir 

 

"Ata" 

 

 

 

Poema-epos 

 

II cild 



 

Azərbaycan tarixi-multikultural dəyərlərin poetik ensiklopediyası 

 

 


www.kitabxana.net

 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana

 

                                      Söhrab Tahir                                "Ata" Epos-poema II cild 



 

 

YYSQ tərəfindən e-nəşrə hazırlanıb. Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri. Bakı - 2016 



Virtual redaktoru və e-nəşrə hazırlayanı: Aydın Xan (Əbilov), yazar-kulturoloq 

 

Xalq şairi Söhrab Tahir AzərAzər. "Ata". Poema-epos. II cild. Azərbaycan tarixi-



multikultural dəyərlərin poetik ensiklopediyası... Azərbaycan ədəbiyyatında ən iri həcmli 

poetik əsər hesab edilən "Ata" poema-eposu qoşma şəklində yazılmış və çoxsaylı 

bölmədən ibarətdir. Əsər sadə xalq danışıq dilində olduğundan ərəb və fars sözlərindən 

istifadə edilməmişdir. 

 

 

"Gənclərin Virtual Multikulturalizm Mərkəzi" silsiləsindəki e-kitablarla buradan tanış 

olun: 

 

http://kitabxana.net/?oper=e_kitabxana&cat=174



 

 

 

Feysbuk səhifəmiz: 

 

Sosial şəbəkələrdə Azərbaycan multikulturalizminin və tolerantlığının təbliği ilə bağlı 



fəaliyyətlərin genişləndirmək, bu sahələr üzrə İnternet resurslarımızı - elmi-intellektual 

sərvətlərimizi,  araşdırma, tədqiqat işlərini təbliğ etmə üçün ayrıca virtual resurs 

burada:  

https://www.facebook.com/YeniYazarlar

 

 

 



 

 

Bakı, YYSQ - 2016 

 

 

 



 

www.kitabxana.net

 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana

 

                                      Söhrab Tahir                                "Ata" Epos-poema II cild 



 

 

 

 



 

DİQQƏT! 

 

Müəlliflik hüququ Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə və əlaqədar beynəlxalq 



sənədlərə uyğun qorunur. Müəllifin və resurs yaradıcılarının razılığı olmadan kitabın bütöv 

halda, yaxud hər hansı bir hissəsinin nəşri, eləcə də elektron informasiya daşıyıcılarında, 

İnternetdə yayımı yasaqdır. Bu qadağa kitabın elmi mənbə kimi istifadəsinə, araşdırma və 

tədqiqatlar üçün ədəbiyyat kimi göstərilməsinə şamil olunmur. 

             

 

 



 

 

                        



 

www.kitabxana.net

 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana

 

                                      Söhrab Tahir                                "Ata" Epos-poema II cild 



 



 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 



 

 

 

(Poema-epos) 

 

 

 

(İki cilddə) 

 

 

 

II cild 

 

 

 

Azərbaycan Respublikasının 

Milli Ordusuna və onun Ali Baş Komandanı 

Respublika Prezidenti 

İlham Heydər oğlu Əliyev 

cənablarına ithaf edirəm. 

 

                                                   Müəllif 

 

 

Bakı-2015 



www.kitabxana.net

 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana

 

                                      Söhrab Tahir                                "Ata" Epos-poema II cild 



 

 

      

 

 

 

Redaktoru və tərtib edəni:  Tahir Söhraboğlu 

Nəşriyyat redaktoru:     Musa Ələkbərli 

 

 



 

 

Söhrab Tahir “Ata (poema-epos)” II cild Bakı,  “Zərdabi LTD”  2015, 1016 səh. 

 

 

 



        Elmi rəyçilər:     Ə.Əlizadə, fil. elm. dok. 

                         Gölxani Pənah, 

fil. elm. nam. 

 

 

 



 

O taylı bu taylı Azərbaycanımızın bütövlük nəğməkarı, sevimli xalq şairimiz Söhrab Tahirin 

“Ata” poema-eposu həm həcminə, həm də poetik dəyərinə görə çağdaş poeziyamızda xüsusi çəkisi 

olan, alternativsiz bir əsərdir. 

Xalqımızın  ən  qədim  dövrlərinə  baş  vuran  tədqiqatçı  şair  bu  xalqın  təşəkkül  tarixinin 

poeziyamızda  uğurlu,  orijinal  ifadəsinə  nail  olmuş,  çoxillik  ağır  zəhməti  hesabına  müqəddəs  Ata 

adına ədəbi bir abidə yaratmışdır.  

 

 



 

                 

2015

0103


57

4705120494



                                                           

 

                                                            



© 

Söhrab Tahir,2015 



 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 



www.kitabxana.net

 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana

 

                                      Söhrab Tahir                                "Ata" Epos-poema II cild 



 



 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

MÜƏLLİFDƏN

 

 

 

Az

ə

rbaycan 

ə

d

əbiyyatında  ə

n  iri  h

ə

cmli  poetik 

ə

s

ə

r  hesab    edil

ən    “Ata”  poema

-eposunu 

1991-ci ild

ə

n  q

ə

l

ə

m

ə

 

almağa başlamışam. Azərbaycanın ə

n q

ədim şeir forması–qoşma şə

klind

ə

 

on  min  il 

ə

vv

əl  Yaxın,  Orta,  Uzaq  Şərq  genişliklə

rind

ə

 

yaşayan,  yaradan,  dəyişib  varlığını    və

 

l

ə

yaq

ə

tini    isbat  ed

ən  türkdilli  qə

bil

ə

,  tayfa  v

ə

 

xalqların,  xüsusilə

  Az

ərbaycan  xalqının  eramızın 

ə

vv

ə

ll

ə

rin

ə

  q

ə

d

ə

rki  h

ə

yat  v

ə

  m

əişə

tinin    b

ə

dii-

tarixi    lövhə

l

ə

rd

ə

  t

ə

svirini 

ə

hat

ə

 

edir.    “Ata”  sadə

 

xalq  danışıq  dilində

 

yazıldığı  üçün  burada  demə

k  olar  ki,  fars  v

ə

 

ə

r

əb  sözləri  iş

l

ə

nm

əmişdir. 

Ə

s

ə

rd

ə

  Az

ərbaycan,  Orta  Asiya,  Tü

rkiy

ə,  Rusiya,  İran,  Ərəb  ölkə

l

əri,  İngiltə

r

ə

,  Almaniya,  v

ə

  s. 

Avropa aliml

ə

rinin  tarixi s

ə

n

ə

dl

ə

r

ə

, tarixi h

ə

qiq

ə

tl

ə

r

ə

 

uyğun fikirlə

ri 

əsas götürülmüşdür.

 

Çoxdandı  ki,  xarici  ölkə

l

ə

rd

ə

 

yaşayan    soydaşlarımız    xalqımızın  varlığı,  mənşəyi,  yaşadığı 

ə

razi, q

ə

dim h

ə

yat t

ə

rzi, dili v

ə

 q

ə

hr

əmanlıqları ilə

 

maraqlanır,

 b

ə

zil

ə

ri is

ə

 m

ə

n

ə

 bu haqda, m

ə

k-

tub yazır,  bu sahə

d

ə

 

ortalığa ciddi suallar qoyurdular.

 

Son  20  ild

ə

  Az

ərbaycan  xalqının  varlığı,  etnogenezi  ilə

 

ə

laq

ədar    elmi  kitablarla  yanaşı, 

şamanizm,  zə

r

düştizm  haqqında    kitablar,  ə

satir, 

ə

fsan

ə,  dastan,  nağıl,  deyim  və

 

söylə

nc

ə

l

ə



oxu

yurdum.  Xalqımın  qədim  varlığını,  adını,  qə

hr

əmanlıqlarını  gös

t

ə

r

ə

n  s

ə

n

ə

dl

ə

ri,  abid

ə

l

ə

ri 

dağıdıb, yandırıb mə

hv ed

ən düş

m

ə

nl

ə

rin q

əddarlığının qanlı izinə

 

düşüb, yavaş

-y

avaş dünyanın  

ə

n  q

ə

dim, 

ə

n    n

ə

cib, 

ə

n  d

əyişkə

n, 

ə

n  l

ə

yaq

ə

tli  v

ə

 

şücaətli    xalqları  olan    türkdilli  ellə

rin,  o 

cümlə

d

ən  xalqımızın  ə

n  q

ə

dim  tarixinin  monumental  m

ə

nz

ə

r

ə

l

ərini  aydın  şə

kild

ə

 

görmə

y

ə

 

başladım.

 

Az

ə

rbaycanda istiqlal h

ə

r

əkatı başlarkən bu mövzuda böyük bir ə

s

ər yazmaq imkanı reallaşdı: 

Bir  gün  yas  mə

clisind

ə

  Moskvadan  yenic

ə

 

qayıtmış  elimizin  ağsaqqalı,

 

böyük  rə

hb

ə

ri  Heyd

ə



Əliyev  xalqımızın  tarixinin  müxtəlif  dövrlə

rind

ən    söhbət  açaraq  üzünü  mə

n

ə

    tutaraq  m

ə

clisd

ə

 

oturan alim v

ə

 

yazıçılara xit

ab

ən dedi: “Bu xalqın tarixini  siz yazmasanız bəs kim yazacaq?!”

 

M

ən  xalqımızın  böyük  oğlu  Heydər  Əliyevin  bu  haqlı  tə

l

ə

binin  t

əsiri  altında  “Ata”  poema

-

eposunu yazmağa başladım...

 

                

 

 



                                                                             

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

www.kitabxana.net

 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana

 

                                      Söhrab Tahir                                "Ata" Epos-poema II cild 



 



 

 

 

 

             İпəк сöyлəнcи 

 

Ипəк gəлди, Əкбитəни бəзəди,  

Göзü чəкəн göзəлликдир, бəзəкдир.  

Инcə-инcə боyанмышды тохулар,  

Göзü чəкəн göзəллiкдир, бəзəкдир. 

 

Гыз, gəлини göзə чəкди ал ипəк,  



Варлыларда дəбə дüшдü бəр-бəзəк.  

Гыз, гадынлар ал дон gеyди, ал əтəк,  

Göзü чəкəн göзəлликдир, бəзəкдир. 

 

Sallamalar, döşənəklər dəyişdi,  



İpək üstdə ana, bala deyişdi,  

Gözəlləşib gənclər-qızlar dəyişdi,  

Gözü çəkən gözəllikdir, bəzəkdir. 

 

Əkbitəndə yazı, oxu dəb oldu,  



İpək gəldi toxu oldu, sap oldu,  

Daş-qaş ilə bəzədilən qab oldu,  

Gözü çəkən gözəllikdir, bəzəkdir. 

 

Tanı dedi:-Turqtay oğlum sağ olsun,  



Qoy һər yerdə onun üzü ağ olsun,  

“Aldım ipək, satdım qarayağ” olsun, 

Gözü çəkən gözəllikdir, bəzəkdir. 

 

*** 



Tanı dedi:-Yola gəlsə çinelli,  

Alver ilə gəl-get, barış var olar.  

Suburunda tuluqlansın qarayağ,  

Alver ilə gəl-get, barış var olar. 

 

Mərmər, qızıl, göydaş, aldaş, durudaş, 



Dəvəgözü, bayan, pambıq, bez, qumaş, 

Yaxınlaşaq, qardaşlaşaq, a qardaş,  

Alver ilə gəl-get, barış var olar. 

 

Mindiyarım, Minellimlə Turqtayım,  



Bu alveri uluslarda siz yayın,  

Bundan sonra Turqtayı da şaһ sayın,  

Alver ilə gəl-get, barış var olar. 

Turqız dedi:-Dönsün evə Manayqız, 

O, yetkindir, doğruçudur, çalarsız,  


www.kitabxana.net

 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana

 

                                      Söhrab Tahir                                "Ata" Epos-poema II cild 



 

Qalıb Turel boğuşunda o yalqız,  

Alver ilə gəl-get, barış var olar. 

 

Turel daһa boğuşmadan çıxıbdır,  



Cumər çox-çox boğazları sıxıbdır,  

Bir-birini qorxudanlar qorxubdur,  

Alver ilə gəl-get, barış var olar. 

 

*** 



Əkbitənin səsləncləri gurladı,  

Yeniliklə pardaqlanar baxışlar.  

Doldu boyal* ipəklərlə satallar,  

Yeniliklə pardaqlanar baxışlar. 

 

İlam, Asur, Balasq gəldi alverə,  



Misirlilər daraşdılar bu yerə, 

 «İpək, ipək» səsi qalxdı göylərə,  

Yeniliklə pardaqlanar baxışlar. 

 

Yelçəkənə axdı Çinel ipəyi,  



Satallara səpdi gülü, çiçəyi,  

Oldu bütün toxuların göyçəyi,  

Yeniliklə pardaqlanar baxışlar. 

 

Batılılar Əkbitənin qonağı,  



İpək görüb qaçdı solğun dodağı,  

İpəklənib satdı, atdı yarağı,  

Yeniliklə pardaqlanar baxışlar. 

 

Gündən-günə genişləndi satallar**,  



Ağız-buğuz dolub getdi  çuvallar,  

Düşdü işə iri-iri xarallar,  

Yeniliklə pardaqlanar baxışlar. 

 

*** 



Qoşar dedi:-Ala, ipək baxışlar,  

İpək, köksü ipəklərə yaraşır.  



___________ 

*Rəngbərəng 

**Bazarlar 

Gözəl də var istidildir, soyuqsöz,  

İpək, köksü ipəklərə yaraşır. 

 

İpək paltar köksü, döşü basdırır,  



Titrəyişi kişiləri qızdırır,  

www.kitabxana.net

 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana

 

                                      Söhrab Tahir                                "Ata" Epos-poema II cild 

10 


 

Bu gözəllik çox yolsuzu azdırır,  

İpək, köksü ipəklərə yaraşır. 

 

Qancıl qızı, sənin saçın ipəkdir,  



Baxışların yuxa, yalçın ipəkdir,  

Kirpiklərin, qaşın qırçın ipəkdir,  

İpək, köksü ipəklərə yaraşır. 

 

Boya-boya ipək gəlsin Çineldən, 



Getsin yonuq durudaşım Mineldən,  

Qoy gözəllik sözü olsun һər dildə,  

İpək, köksü ipəklərə yaraşır. 

 

Çox gözlədim səni, gülüm, mən dünən,  



Gəl, ipəkdə evyolumdan* keçginən,     

Soyuyubsan al ipəyi geyəndən,  

İpək, köksü ipəklərə yaraşır. 

 

*** 



Qoşar dedi:-Çox oynatma döş-başı, 

Sarı ağa, göy qaraya yaraşır.  

Mən gedirəm sənə ipək gətirim,  

Sarı ağa, göy qaraya yaraşır. 

 

Geyib çıxsan çölə, düzə, düz yanar,  



Bu geyimdə söz söyləsən söz yanar,  

Düzün qızı, sənə baxan göz yanar,  

Sarı ağa, göy qaraya yaraşır. 

 

Gəl dik üstə, görüm incə boyunu,  



Qılınc qaşın, o sıyırma yayını,  

Söylə özün, һaçan çalım toyunu,  

Sarı ağa, göy qaraya yaraşır. 

 

Elə geyin, bizdə söz-möz olmasın,  



Sənə baxan bir vurğun göz olmasın,  

_____ 

*Küçə 

Görünməsin, gəl-gedin tez olmasın,  

Sarı ağa, göy qaraya yaraşır. 

 

Qar əriyib, çöl, düz, yamac güllənib,  



Ürəyimdə gizli sevgim dillənir,  

İstəklərim, baxışlarım sellənir,  

Sarı ağa, göy qaraya yaraşır. 


www.kitabxana.net

 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana

 


Yüklə 6,34 Mb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   69




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin