Sosial pedaqogika imt s Sual Sosial pedaqogika – pedaqogika elminin bir sahəsi kimi Cavab

Sual 9. Şəxsiyyətin sosiallaşmasında sosial pedaqoq və sosial işçilərin rolu
Cavab:
Sosial pedaqoq-tərbiyəçinin gördüyü işlər cəmiyyət üçün çox vacibdir: uşaqlara həyatda öz yollarını tapmağa, tam hüquqlu vətəndaş olmağa kömək edir. Valideynlərindən düzgün ailə tərbiyəsi almayan bir çox problemli uşaqların ehtiyaclarını və problemlərini, xüsusən onun şəxsiyyətinin müəyyənləşməsi və davranışdakı əyintiləri təhlil edib sosial yardım göstərir, uşaqların hüquqlarını dərk edərək qanunsuz və antisosial davranışlarının qarşısını alır. Bunlar sosial pedaqoqun peşə xüsusiyyətləri, peşə unikallığıdır. Onun vəzifələrinə fərdi maarifləndirmə işlərinin aparılması, ailələrə baş çəkmək, valideynlərlə əlaqə, məktəbdə oxuyan uşaqların monitorinqi, akademik performans, dairələrin seçilməsinə kömək etmək daxildir. Sosial müdafiə orqanları, polis, qəyyumluq şurası, sosial pedaqoq ilə sıx işləməli, lazım olduqda ondan kömək istəməlidir. Uşaqların maraqlarını qorumalı, müxtəlif komissiyalarda, dövlət qurumlarında, inzibati orqanlarda uşaq hüquqlarını müdafiə etməlidir.
Sosial pedaqoq sosial-pedaqoji iş aparmalıdır. Onun sosial-pedaqoji fəaliyyətinin əsas sahələrini aşağıdakılara aid etmək olar:

• 
  uşaqlarla işləmək üçün sosial-maarifləndirici proqramların hazırlanması və icrası;
  
• 
  məktəblilərlə asudə işin təşkili;
  
• 
  müxtəlif qrup uşaqlarla sinifdənkənar sosial-pedaqoji iş;
  
• 
  məktəblilərlə dərsdənkənar tədbirlərin təşkili və keçirilməsində müəllimə sosial və pedaqoji yardım;
  
• 
  valideynlərin uşaqlarla məktəbdənkənar işlərə cəlb edilməsi;
  
• 
  dərsdənkənar tədbirlərin təşkili ilə bağlı müəllimlərlə metodiki iş;
  
• 
  sinif şagirdləri və valideynləri ilə fərdi sosial-pedaqoji iş;
  
• 
  məktəblilərlə sosial və maarifləndirici işin təşkili üçün müxtəlif gənclər təşkilatları, mədəniyyət, fitness və turizm qurumları ilə qarşılıqlı əlaqə;
  
• 
  yerli tələbələr, sosial xidmət mərkəzləri, yetkinlik yaşına çatmayanlar ilə iş şöbələrinin işçiləri ilə fərdi tələbələrlə islah və tərbiyə işlərinin aparılması maraqları ilə qarşılıqlı əlaqə.
  

Sosial pedaqoq – istirahətin təşkilatçısıdır. Məktəblilərin asudə vaxtlarının təşkili üzrə bir mütəxəssis kimi müxtəlif fəaliyyətlərinin proqramına uyğun təlim keçməlidir. Onun vəzifələrinə ümumilikdə məktəblilərin asudə vaxtlarının təşkili (məktəb axşamları, ictimai məktəb tədbirlərinin təşkili və keçirilməsi) və ya yaradıcılıq sahələri də (həvəskar tamaşalar, sənət, kukla teatrı, diyarşünaslıq və s.) daxildir. Sosial pedaqoqun fəaliyyətinin obyekti – asudə vaxtın təşkilatını müəyyən edən qruplar, valideynlər və məktəb müəllimləri tərəfindən müəyyən ola bilər:
Sosial pedoqoqun işi çoxsahəli və çoxcəhətlidir. Onun müxtəlif pedaqoji qabiliyyətləri olmalıdir. Sosial pedaqoq iş profilindən, ixtisaslaşmadan asılı olaraq müxtəlif müəssisə, idarə və mərkəzlərdə işləyə bilər: təhsil, əmək, xidmət müəssisələri və idarələrdə - məktəblərdə, fabrik və zavodlarlarda, mənzil sahələri və bələdiyyələrdə, əyləncə mərkəzlərində, eləcə də ixtisaslaşmış müəssisələrdə - uşaq evlərində, sosial xidmət şöbələrində, bərpa mərkəzlərində, məşğulluq və işədüzəlmə mərkəzlərində, uşaq sığınacaqlarında, tibbi-psixoloji məsləhətxanalarda və s. Sosial pedaqoq öz işini lazımi səviyyədə həyata keçirməsi üçün yüksək ixtisas hazırlığına və peşə keyfiyyətlərinə malik olmalıdır. Sosial pedaqoq həmçinin fəaliyyətini digər sosial əməkdaşlarla – sosial iş sahəsində çalışan sosial işçilərlə qarşılıqlı əlaqə şəraitində qurmalıdır.
Sosial pedaqoqla sosial işçi ümumi vəzifələri həll edirlər. Onlar şəxsiyyətin müəyyən səviyyələrlə müstəqilliyinin artmasına və öz sosial funksiyalarını sərbəst yerinə yetirməsinə kömək göstərməlidirlər.
Sosial pedaqoqun işi çoxcəhətlidir və bir neçə istiqaməti vardır:
a)uşaq və yeniyetmələrlə işi
b)ailələrlə işi
c)pedaqoji kollektivlərlə, müəllimlərlə və sinif rəhbərləri ilə işi
d)sosial əhatə və ictimaiyyətlə işi
f)digər sosial qurumlarla işi və s.
Sosial pedaqoqun diqqət mərkəzində ilk növbədə, təhsil və tərbiyəsində müəyyən qüsurları olan və asosial həyat tərzi sürən, ailə vəziyyəti və yaşayış tərzi ağır olan, qayğıya ehtiyacı olan uşaq, yeniyetmə və gənclərlə işləri durur. Belə uşaqların təhsil keyfiyyəti, pis oxumasının, dərslərindən yayınmasının səbəbləri və onların aradan qaldırılması yolları, hər bir uşağa konkret köməyin xarakteri kimi məsələlərin araşdırılması mühüm əhəmiyyət kəsb edir.