Sosiologiya sosiologiya cəmiyyət haqqında elmdir

48. Cəmiyyətin ailə strukturu.
Ailə sosial institutdur və eyni zamanda tarixən müəyyən təşkilata malik kiçik sosial qrupdur. Bunun üzvləri nigah və ya qohumluq mü-nasibətləri ilə, qarşılıqlı mənəvi məsuliyyət birliyi ilə bağlıdır. Belə bir qrupa sosial cəmiyyət əhalinin fiziki və mənəvi təkrar istehsalına tələ-batdan doğur. Ailəyə belə bir məna verərkən aşağıdakıları nəzərə al-maq lazımdır:
1) ailə münasibətlərinin və ailə təşkilinin sosial-tarixi şərtlənməsi; 2) ailədə bütün sosial hadisələr üçün ümumi xassə və keyfiyyətlərlə yanaşı bir sıra spesifik vəzifələrin olması; 3) ailənin mövcudluğu və onun spesifik sosial-funksiyaları obyektiv zərurətin nəticəsidir. Bu, hə-yatda bilavasitə istehsalın və təkrar istehsalın iki mühüm forması ilə bağlıdır. Həmin formalardan biri həyat, yaşamaq üçün lazım olan vasi-tələrin istehsalı, digəri isə, insanın özünün təkrar istehsalı, nəslin da-vam etdirilməsidir.
Sosial institut olaraq ailə cəmiyyətdə bir sıra funksiyalar yerinə yetirir. Ailənin sosial funskiyasının əsas 2 mənbəyi vardır. Onlardan biri cəmiyyətin tələbatı, digəri isə ailə təşkilinin öz xüsusiyyətidir. Bun¬¬lardan hər biri tarixən dəyişilir. Odur ki, ailənin hər bir inkişaf mər¬¬hələsi bir funksiyasının yox olması, digərinin isə yaranması, onun sosial fəaliyyətinin xarakterinin dəyişilməsi ilə bağlıdır. Ailənin sosial funksiyaları arasında elələri var ki, onlar ailənin özünün mahiyyəti və xüsusiyyətləri ilə bağlıdır və mövcud konkret tarixi şəraitdə heç bir baş¬¬qa sosial təşkilatlarla yanaşı onların yerinə yetirilməsinə yalnız “uyğunlaşıb”.Bunları bir-birindən fərqləndirmək lazımdır. I qrupa əha¬¬-linin təkrar istehsalı və onunla bağlı olan ailə fəaliyyəti; II-yə isə mül-kiyyət yığımı, dövlətlə iqtisadi və hüquqi münasibətlərdə nümayən¬də-lik və s. kimi funksiyalar aiddir.
Ailə sosial institutdur və eyni zamanda tarixən müəyyən təşkilata malik kiçik sosial qrupdur. Bunun üzvləri nigah və ya qohumluq mü-nasibətləri ilə, qarşılıqlı mənəvi məsuliyyət birliyi ilə bağlıdır. Belə bir qrupa sosial cəmiyyət əhalinin fiziki və mənəvi təkrar istehsalına tələ-batdan doğur. Ailəyə belə bir məna verərkən aşağıdakıları nəzərə al-maq lazımdır:
1) ailə münasibətlərinin və ailə təşkilinin sosial-tarixi şərtlənməsi; 2) ailədə bütün sosial hadisələr üçün ümumi xassə və keyfiyyətlərlə yanaşı bir sıra spesifik vəzifələrin olması; 3) ailənin mövcudluğu və onun spesifik sosial-funksiyaları obyektiv zərurətin nəticəsidir. Bu, hə-yatda bilavasitə istehsalın və təkrar istehsalın iki mühüm forması ilə bağlıdır. Həmin formalardan biri həyat, yaşamaq üçün lazım olan vasi-tələrin istehsalı, digəri isə, insanın özünün təkrar istehsalı, nəslin da-vam etdirilməsidir.
Sosial institut olaraq ailə cəmiyyətdə bir sıra funksiyalar yerinə yetirir. Ailənin sosial funskiyasının əsas 2 mənbəyi vardır. Onlardan biri cəmiyyətin tələbatı, digəri isə ailə təşkilinin öz xüsusiyyətidir. Bun¬¬lardan hər biri tarixən dəyişilir. Odur ki, ailənin hər bir inkişaf mər¬¬hələsi bir funksiyasının yox olması, digərinin isə yaranması, onun sosial fəaliyyətinin xarakterinin dəyişilməsi ilə bağlıdır. Ailənin sosial funksiyaları arasında elələri var ki, onlar ailənin özünün mahiyyəti və xüsusiyyətləri ilə bağlıdır və mövcud konkret tarixi şəraitdə heç bir baş¬¬qa sosial təşkilatlarla yanaşı onların yerinə yetirilməsinə yalnız “uyğunlaşıb”.Bunları bir-birindən fərqləndirmək lazımdır. I qrupa əha¬¬-linin təkrar istehsalı və onunla bağlı olan ailə fəaliyyəti; II-yə isə mül-kiyyət yığımı, dövlətlə iqtisadi və hüquqi münasibətlərdə nümayən¬də-lik və s. kimi funksiyalar aiddir.