şimdiki yaşamın garantisi olarak tarımın sürdürülebilmesi için geçmiş çalışmaların verilerine
dayanarak yeni tarım politikalarına odaklanılması gerekmektedir. Dünya yaşamının sağlıklı
ilerleyebilmesi ve kırsal alanlarda refahın arttırılması adına kalkınma planlarının
54
sürdürülebilir ve yeniliklere açık olması gerekir. Bu sebeplerle gençlere tarımsal üretimde
öncelikler verilerek ve fırsatlar yaratılarak, genç çiftçi bireyler aracılığıyla tarımsal üretim
alanında sürdürülebilirliğin sağlanacağını düşünmekteyiz. Diğer yandan genç çiftçiler ile
yapılan görüşmelerde, hayvansal üretimde saman, kesif ve kaba yem gibi girdi maliyetlerinin
giderek arttığı, bitkisel üretimde de aynı durumun tohum, gübre, mazot ve bitki sulama gibi
maliyetlerde ortaya çıktığı ifade edilmiştir. Alkan’ın (2019) Antalya’daki çalışmasında da
benzer bulgular yer almaktadır. Bu bulgular, gençlerin çiftçilik faaliyetlerine özendirilmesinde
negatif yöndeki etkisi ile tarımsal sürdürülebilirliğin olumsuz yönde etkilenmesine sebep
olduğunu ortaya koymaktadır. Kurnaz’ın (2019) Samsun’daki çalışmasında ise genç çiftçi
işletmelerinin %75’i kısa dönemde ekonomik olarak sürdürülebilirken, %17’si uzun dönemde
ekonomik olarak sürdürülebilir olarak tespit edilmiştir.
Aşağıda Güney Marmara genç çiftçilerinin sürdürülebilirlik hakkındaki düşüncelerine
yer verilmiştir.
…Kredilerde sübvansiyon ve ülke hazinesinden gerekli payın çiftçi desteklerine
ayrılması önemli. Çünkü devlet desteksiz bir tarımın üretim kültürü ve coğrafya
itibariyle Türkiye’de uygulanması çeşitli sorunlara sebep oluyor…(2 nolu genç
çiftçi)
Yapılan görüşmelerde, sürdürülebilir üretimin önündeki en büyük engellerden birinin
kredi ve diğer borçlanmaların zamanında ödenememesi ile bir sonraki üretim sezonuna
geçişte gerekli üretim materyalinin teminin sağlanamaması olduğu ifade edilmiştir. Borçlarını
zamanında ödeyemeyen çiftçi için devlet bankalarının düşük faizli kredi uygulamalarının
olduğu fakat coğrafi ve piyasa kaynaklı gelir kayıplarının kapsamlı olarak kredi ödemesi
ertelemelerinde veya faiz indirimlerinde değerlendirilmediği tespit edilmiştir. Bu durumda
genç çiftçiler girişimlerinde borçlanabilmek konusunda tedirginlik yaşamakta, mevcut kredi
ve desteklerden tam anlamıyla faydalanamamaktadırlar. Bu da üretimde sürdürülebilirliğin
sağlanmasını engellemektedir.
…Bütüncül yönetim anlayışının kırsala yayılması ve bu alanlarda eğitimlerin
yaygınlaştırılması gerekiyor…(7 nolu genç çiftçi) Tarımsal üretimde sürdürülebilirliğin
sağlanması için kullanılabilecek bir teknik olarak Bütüncül Yönetim, ilk olarak Afrika
Kıtası’ndaki çölleşen alanların tekrardan yaşam alanı olarak verimli hale getirilme çabası
olarak ortaya çıkmıştır. Bu hızlı çölleşmenin sebebi olarak, kıtaya yayılan büyük çiftlik
hayvanı sürülerinin mera alanlarında kontrolsüz olarak otlatılması olduğu tespit edilmiş ve
55
yine çiftlik hayvanı sürülerinin kullanımı ile onarıcı tarımın sağlanması yoluna
başvurulmuştur. Bu metot ile hayvan, bitki örtüsü ve insan yaşamı iş birliği sağlanmış ve
çölleşen alanlar üretim alanı olarak geri kazanılmıştır (anadolumera.com/butuncul-yonetim-
nedir/, 20.04.2020). …Yer altı sularının kullanımı, yağmur suyu hasatı yapılabilir
sürdürülebilirlik için…(13 nolu genç çiftçi) Genç çiftçi eğitimleri ile, yağmur suyu hasadı
optimizasyonu ve Bütüncül Yönetim kuralları çerçevesinde arazi planlaması ve finansal
planlama yapılmasının üretimde sürdürülebilirliği sağlamakta etkili olacağını düşünmekteyiz.
…atalık tohumların satışını yasaklayan bir tohum yasası çıktı mesela. Bu ne kadar
sürdürülebilir diye düşündük ama sürdürülemez olduğu çok açık…(1 nolu genç
çiftçi)
…Yerli tohumların satışı yasak. Bakanlık gıda fiyatlarına dayalı bir enflasyon
piyasası var ve verimsiz yerli tohum yerine ithal tohum kullanmak zorundayız diye
bir açıklama yaptı. Bu açıkça GDO’lu tohum kullanımını zorunlu hale getiriyor.
Bu durumda sağlığımız ya da gelecek nesillerin sağlığı ne olacak diye
düşünülmüyor…(2 nolu gen çiftçi)
…Tarımsal sigortalar iklim değişikliği ile arttı. Biyolojik olarak saldırgan hayvan
mücadelesi yapılabilir. Bu arıcılıkta kullanılıyor mesela. İllaki tarım ilacı kullanmamıza
gerek yok…(2 nolu genç çiftçi) Genç çiftçilerin sürdürülebilirlik hakkında belirttikleri
görüşlere bakıldığında, çok yönlü olarak ele alınması gereken ve her zaman ikinci bir
aşamanın planlanmasını zorunlu kılan bir alan olduğu tespit edilmiştir. Araştırmamıza göre,
genç çiftçilerin üretimlerini güvenli bir şekilde yapması, karlı ve sürdürülebilir olması için
danışmanlık hizmetinin sahada sağlanması da önemlidir. Bu nedenle başta Tarım ve Orman
Bakanlığı aracılığıyla olmak danışmanlık hizmetinin genç çiftçilere sunulması gerekmektedir.
Kırsalda yaşayan bireyler olarak genç çiftçilerin sürdürülebilirlik açısından doğa ile
kurdukları ilişki önemlidir. Genel olarak doğada gerçekleştirilen bir iş olarak çiftçilik coğrafi
şartlardan ve doğanın verdiklerinden ciddi oranda etkilenmektedir. Bu sebeple etkileri azaltıcı
bazı teknolojik çalışmalar yapılsa da uygulamada üretim fazlasının beklenmesi doğaya
küresel ısınma gibi geriye döndürülemez zararlar vermektedir. Bunun yanında bir yaşam alanı
olan doğanın psikolojik, sosyal ve kültürel olarak dönüştürücü bir etkisi vardır. İnsanlığın
kurduğu medeniyetler sürekli olarak doğanın verdikleri ile temelde şekillenmiş teknolojik
gelişmeler ile dönüşmüştür. Yine bu durumun fiziki ve kültürel inşasını gerçekleştiren insan
ise hem uygulayan hem de etkilenen olarak sürece katılım sağlamıştır.