Şukin adına teatr məktəbində təhsil alan gənc qızın aktrisa kar



Yüklə 2,76 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/16
tarix28.04.2017
ölçüsü2,76 Kb.
#16010
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16

Şukin  adına  teatr  məktəbində  təhsil  alan  gənc  qızın  aktrisa  kar-
yerası  qurmaq  barədə  düşünməsində  təəccüblü  nə  var  ki?  Onun  əsl 
Məhəbbətlə qarşılaşdıqdan sonra aktyorluq dünyasının cəlbedici dün-
yasını  qurban  verməsi  də  başadüşüləndir.  O  zaman  Moskva  Dövlət 
Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutunun tələbəsi, hazırda məşhur “Pos-
kriptum” proqramının aparıcısı olan Aleksey Puşkov onun sevimli hə-
yat yoldaşı oldu.
Nina Puşkova romanında öz həyatından bəhs edir. Müəllifin tale-
yinə bir çox məşhurlar və sadəcə olaraq maraqlı insanlarla görüşlər ya-
zılıbmış. Amma onun üçün ən vacib olan ailəsi, otuz ildən artıq davam 
edən sevgi əsasında qurulmuş ittifaqdır...
aliyevheritage
©  Puşkova.N.V 2014
ISBN 978 9952 - 485 - 22 - 2
1200500001- qrifli nəşr
036-2014

3
Demək olar ki, 35 il sonra yenidən iki günlük Bakıda ol-
duqda, bütün bu əhvalat gözlərim önündə canlandı.
Mənim uzaq və dumanlı xəyallarımda şəhər ərəb nağılla-
rındakı ayrı-ayrı fraqmentlər kimi qalmışdı: Karvansara, Qız 
qalası, təpənin üstündə - o vaxt mənə elə gəlmişdi ki, hündür 
dağın  zirvəsində  -  Şirvanşahlar  sarayı.  Köhnə,  alçaq  binalı 
küçələrlə  gedirsən  və  birdən  qarşına    üzərində  müəmmalı 
yazılar olan oyma darvazalar, onların yuxarısında isə sanki 
havadan asılmış zərif erkerlər və xırda oyma eyvanlarla qar-
şılaşırsan.
Moskvada belə memarlıq yoxdur. Ona görə də “Mosfilm”in 
həm Şərq, həm də Latın Amerikası şəhərlərinin çəkilişlərdə 
təsviri  üçün  bu  şəhəri  seçib,  bəyənməsi  məni  o  qədər  də 
təəccübləndirmirdi. 
Budur, onilliklər sonra, mən yenidən Azərbaycan paytax-
tına  səfər  etməyə  hazırlaşıram.  Bir  çox  tanışlar  Bakıya  get-
məyə hazırlaşdığımı öyrənən kimi, bir ağızdan bildirdilər ki, 
şəhər tamamilə dəyişib.
Kimsə hətta bildirdi ki, neft pulları hesabına Xəzər sahilin-
də yeni Əmirliklər salınıb, hətta az qala yeraltı keçidlərdə də 
büllur çilçıraqlar asılıb. 
Mən  “Əmirliklər  dəbdəbəsi”nin  pərəstişkarı  deyiləm. 
Qərb  üslubunda  tikilmiş  Şərq  aləmində  maraqlı  nə  var  ki? 
Sayrışan  göydələnlər,  saysız-hesabsız  “moll”ar  və  vitrinlər, 
vitrinlər... Elə bil ki, şəhər mağazalardan və dünya brendlə-
rindən ibarətdir. Onlar insanı hər tərəfdə təqib edir, öz parıl-
tısı və cah-cəlalı ilə gerçəkliyi sıxışdırıb yox edir. 
Sanki virtual, xəyali aləmə düşmüsən, hər şey illüziyadır... 
Orada  hətta  dənizdən  də  dəniz  ətri  gəlmir,  yosun  basmış 
suyu və gəbərmiş balıqları ilə atılmış akvariumu xatırladır.
Xeyr, Bakı – qətiyyən Əmirliklərə oxşamır.
Turist və səyahətçiləri çox vaxt mühüm və qeyri-adi olan 
nələrəsə qoşulma hissinin gücləndiyi yerlər cəlb edir.  Afrika-
nın cənubundakı iki okeanın qovuşduğu Ümid burnu; Avro-
panın ən cənub nöqtəsi – Atlantikanı sıldırım qaya kimi kəsən 
AZƏRBAYCAN OXUCUSUNA

4
Portuqaliyadakı Kabo da Roka burnu; oturmuş dəvəyə bən-
zəyən və düz Mərakeşin sahil təpəliklərinə baxan Cəbəllüt-
tariq belə dərk olunur... Burdan, bu diyarlardan cəsur dəniz 
səyyahları yeni aləmlər kəşf etmək üçün yola düşüblər.
Belə sərhəd məntəqələri planetdə çox deyil. Şübhəsiz, Bakı 
da belə “sərhəd”lərdən biridir. Təpəliklərdə yerləşən və ter-
raslarla dənizə düşən bu şəhər üzvi şəkildə iki sivilizasiyanı 
bir-birinə uyğunlaşdırır. 
Məhz burada Avropa qurtarır və Böyük türk və fars məka-
nı – Orta Şərq məkanı, qədim hökmdarların, xanların, əmir-
lərin və sultanların torpaqları başlayır... Yeni tikililərlə bərq 
vuran Əmirliklərdən fərqli olaraq, Bakıda sizi gerçək mədə-
niyyət əhatə edir.  Dubayda balaca, qədim məhəlləni gündüz 
çıraqla tapa bilməzsən, Bakıda isə hər şey qonşuluqdadır.
Qədimlik burada müasir memarlıqla üzvi surətdə bağla-
nıb. Əlbəttə, geniş meydan və bağlar, binaların düşünülmüş 
tərzdə  işıqlandırılması,  şəhər  üzərində  yüksələn  göydələn-
lər müasir  Bakıya kosmopolitiklik gətirir. Bu  dünyanın bir 
çox başqa paytaxtlarında da var. Köhnə Bakıda qonşuluqda 
yerləşən iki kiçik bağçanın  var qüvvələri ilə rəqabət aparan 
sahibləri onların bir-birindən fərqlənməsinə nail olur, hər bi-
rinə təkrarsız aura verirdilər. Hazırda bunlar itib. İndi bütün 
bunların arxasında əlahəzrət Dizayn dayanır.
Amma Şərq məlum olduğu kimi, incə məsələdir. Və dina-
mik üsluba məncə, minillik ənənələr və milli xarakter dirəniş 
göstərir. Şərq çayxanası əhvalı şəhərdə aşkar duyulur.  İnsan-
lar saatlarla balaca masalar arxasında əyləşərək, ətraf aləmi 
seyr  edə  bilirlər.  İmprovizə  edilmiş  kiçik  çayxanalarda,  ka-
felərdə, mağazalarda, sahildə mən çox tez-tez heç yana tələs-
məyən insanlar görürdüm. “Çox dəqiq müşahidədir, - köklü 
bakılı ilə söhbətdə o, mənim fikirlərimi təsdiq etdi. – İndiki 
seyrçilərdə düzdür, dərviş tənhalığı yoxdur, amma medita-
tivlik var”. 
İnsanlar  maşınlarda  söhbət  edir,  telefonla  danışır,  plan-
şetlə onları əhatə edən şəhər mənzərələrini çəkirlər. Hərdən 
adama elə gəlir ki, onlar tələsməmək üçün qanuni imkanları-
nın olmasına şaddırlar. Moskva əsəbiliyi və tələskənliyindən 

5
sonra, Bakıda hökm sürən arxayınçılıq atmosferi mənə müa-
licəvi təsir göstərdi.
- “Nina Vasilyevna, zəhmət olmasa, mənə Bakının görünü-
şü olan maqnitli şəkillər gətirin”, təsərrüfat üzrə köməkçim 
məndən xahiş etdi. O, Bakını çoxdan tərk edib, amma tez-tez 
deyir ki, bu şəhəri yuxuda görür.
- Alla, deyirlər, Bakı tanınmayacaq dərəcədə dəyişib.
- Amma Qız qalası qalıb, mən əminəm, - o gülümsədi.
Alla  haqlı  imiş.  Nəinki  köhnə  qüllə  qalıb,  hətta  yeniləri, 
insan təxəyyülünü heyrətə gətirən Alov Qüllələri peyda olub.
Bakının sürətlə dəyişən simasında isə əsas məsələ - şəhərin 
üslubu qorunub saxlanıb. Onun köçüb gedən bakılıların daim 
yuxularına  girən  füsunkarlığı  itməyib,  daha  da  gözəlləşib: 
Sovet İttifaqının ən uzun sahillərindən biri – yüzillik Dəniz-
kənarı bulvara fantastik fəvvarələr, güllüklər, xırda körpülü 
kanal şəbəkələri, “adacıq”lardakı restoranlarla bəzək-düzək 
vurulub.
Bakı  restoranları  –  ayrıca  söhbətin  mövzusudur.  Bizim 
Azərbaycana səfərimiz mənim səylə çəki atdığım dövrə təsa-
düf etdi. “Nə qədər ki, Bakıdayıq, pəhrizi unut”, - ərim mənə 
məsləhət gördü. Doğrudan da, əgər qarşınızda müxtəlif təam-
lar  gözəl  ətirlər  saçırsa,  dözmək  çətindir.  Göy-göyərtinin, 
tərəvəzin necə rayihəsi gəlir? Bəs Bakı tərəvəzləri?! Bəlkə də 
səadətdir ki, moskvalılar ləkdən yenicə dərilmiş yerli tərəvə-
zin əsil dadını bilmirlər.
Moskvanın  mərkəzində,  Usaçev  bazarında  alver  edən 
azərbaycanlı  İsməti  məşğrur  “duxan  sahibi”  ləqəbindən 
mən məhrum etdim. Kiloqramı 20 dollardan tərəvəz əvəzinə 
mənə saxta mal satanda, o, xəyalpərvərliklə gözlərini yumar, 
yuyulmamış  kimyəvi  mulyajı  gövşəyərək,  səsini  aşağı  salıb 
pıçıldayırdı: “Əsil Bakı tərəvəzidir!”
İsmət, sən hər şeyi yaddan çıxartmısan. Bakı tərəvəzlərinin 
ətrini və dadını, balıq ləvəngisinin dadını, hətta ola bilsin ki, 
lülə-kababın qoyun ətindən, toyuq ətindən, nərə balığından 
və hətta kartofdan hazırlandığını da! Bütün bu qastronomiya 
bolluğuna bizi Azərbaycan torpağında qonaq ediblər.
Helikopterlə şəhərin üzərinə qalxdıqda isə bu torpağı jur-

nalistlərin yazdığı kimi quş uçuşu hündürlüyündən gördük. 
Biz  gözlənilmədən  aşkar  etdik  ki,  Bakı  dənizlə  şəhərin  hü-
dudlarından yaşıl dağətəyinə kimi uzanan boz-sarı səhralıq 
arasında vadidir. 
Quru torpaq Şamaxının yaşıl xalısı qəfildən görünənə kimi 
xeyli uzanır. Yəqin ki, Puşkinin “Qızıl Xoruz”unda evlənmək 
naminə cavanlaşmaq üçün qaynar südün içinə tullanan qoca 
çarı özünə heyran edən Şamaxı çariçası orada anadan olub. 
İndi  bizim  evimizdə  Təbriz  və  Kəşmir  xalçaları  ilə  rəqa-
bətə girən, parlaq naxışları ilə cəlb edən Azərbaycan xalçaları 
da var. Şamaxı rayonundan xatirə olan yumşaq qızılı ilə bərq 
vuran zərif vazalar – Şirvan tətbiqi sənət məktəbi ustalarının 
əsərləridir.
Bütün  bunlar  bizim  mənzilimizin  interyerinə  əla  daxil 
olub  və  çoxdan  evimizdə  məskunlaşan  fars  bardaqları;  gü-
müşlə işləməli, yaşmalı və hənada isladılmış dəvə sümüyün-
dən  Mərakeş  güzgüsü;  haçansa  maharacların  pələng  ovuna 
getdikləri  üçdişli  hind  ov  xəncəri  –  qatarlarla  birlikdə  göz 
oxşayır...
Azərbaycanda keçirdiyim üç gün mənə təcili qurtulmağa 
məcbur  olduğum  iki  kiloqram  əlavə  çəki  ilə  yanaşı,  heyrə-
tamiz şəhər haqqında heç vaxt unuda bilmədiyim gözəl xa-
tirələr qoyub. Bu şəhərdə bütün memarlıq üslubları və böyük 
mədəniyyətlər heyranedici kokteyl kimi qovuşub və Bakıya 
gələn hər kəsi məftun edir.

7
Ananaslar şampanda! Ananaslar şampanda!
Son dərəcə dadlıdır, köpüklüdür, acıdır!
Nədəsə Norveçdəyəm, nədəsə İspaniyada!
1
 
Mən o vaxtlar qadağan olunmuş Severyanini sovet paspor-
tu haqqında şeir öyrənən rəfiqələrimə oxuyurdum. “Artist!” – 
rəfiqələrim heyranlıqla pıçıldaşırdılar. Mən isə şairlər şairinin 
misraları altında büllur gül vazasına yarım banka ananas kom-
potu süzüb, ad günümdən qalma şampanı əlavə edərək, Şukin 
adına məktəbə qəbul olunacağıma tam əminliklə içirdim.
1
Kitabdakı şeirlər sətri tərcümə olunub

8
SU  SINAĞI
Ömrümün on doqquzuncu ilini yenicə yarılamışdım ki, kli-
nik ölüm keçirdim. 
Mayın sonları idi. Həmin bahar havalar çox isti keçirdi. Ey-
nən yaydakı kimi. 
“Zaçot”lar məni əldən salmışdı, qabaqdan isə imtahan sessi-
yası gəlirdi. Mən kimyaya, biologiyaya, latınca adlarını yadda 
saxlamaq lazım gələn çoxsaylı əzələlərilə baş və boyun anato-
miyasına artıq nifrət edirdim. Tələbələrin asanlıqla yadda sax-
laya bildikləri yeganə latınca termin “muskulus gluteus mac-
simus”  (böyük  omba  əzələsi)  idi.  Yerdə  qalan  aminturşular, 
embrionlar, nukleotidlər, sidik-tənasül sistemi və daxili ifrazat 
vəziləri – bunlar hamısı əsil dəhşət və mənim tibb institutunda 
təhsilimin qorxulu ilğımları idi. 
Tibb institutuna həkim anamın təzyiqi ilə daxil olmuşdum. 
O, deyirdi ki, mən hər şeydən əvvəl təhsil almalıyam. Yalnız 
sonra fikrimi dəyişməyəcəyim təqdirdə teatr məktəbinə daxil 
ola bilərəm. Anamın samballı dəlili isə belə səslənirdi: “Əvəzin-
də həmişə çörəyin olacaq, üstəlik yağın və kürün də”.
Mən instituta daxil oldum. Əlbəttə, vəd olunan buterbroda 
görə yox, əslində anamı məyus etməmək üçün. 
Nəhayət, mayın sonu. Biz anamla istirahət günlərini keçir-
mək üçün şəhər kənarına, sanatoriyaya gedirik. Baş korpusun 
yaxınlığında, dayaz, ilıq sulu xırda bir çay vardı. O vaxtlar mən 
üzə bilmirdim, amma suya baş vurmağı sevirdim. 
Çay balacadır – batmazsan, axın da güclü deyil. Amma necə 
böyük həzzdir! Suya dalırsan,  əllərini qabağa qayıq kimi uza-
dıb, düz uzanırsan və havan çatdığı qədər, su səni aparır. Sonra 
ayağa durmaq, nəfəs almaq yenidən suya dalaraq üzmək olar. 
Belə  dalmalardan  birində,  suyun  üzünə  çıxmaq  istəyəndə, 
qəfildən hiss etdim ki, ayaqlarım altında heç nə yoxdur. Suyun 
qumlu, yumşaq, tanış dibi sanki yoxa çıxmışdı.  İndiyə kimi xoş 

9
Mən boğulmadım...   
...əksinə öz taleyimi öyrəndim 

10
və mərhəmətli görünən hər şey birdən qeybə çəkildi. Havam 
çatışmır, axın güclənir, nə edəcəyimi anlamıram. Məni vahimə 
bürümüşdü.
Onurğalarım gərilənə kimi bədənimi düzəltdim və ayaqla-
rımla suyun dibini tapmağa çalışdım. Daha bir saniyə - və mənə 
elə gəldi ki, barmaqlarımın ucu ilə dibə toxundum. Var gücüm-
lə təkan verərək, bədənimi yuxarıya itələdim və su təbəqəsinin 
altından işığı, gün işığını gördüm. Amma suyun üzünə çıxmaq 
mənə müyəssər olmadı. Suyun üzərində yalnız mənim saçla-
rım – tünd, uzun, sıx saçlarım görünürmüş (sonralar mənə de-
dilər ki, məni də elə bu xilas edib). Amma bütün bunlar son-
ra olub. Həmin an isə mən çırpınaraq, ümidsizliklə mübarizə 
aparırdım, havam çatmırdı, qışqırmağa cəhd göstərdim, amma 
ətrafda ancaq su var idi, yalnız su və bir də qara-boz zülmət.
Qəfildən üzərimə ölüm hissi çökdü, həyatın yaxın və baya-
ğı sonluğunu duydum. Klinik ölüm yaşayan insanlar çox vaxt 
işığa  doğru  irəlilədikləri  qaranlıq  tunel  haqqında  danışırlar. 
Mən tuneldə olmadım. Yalnız hərdənbir qırmızı qığılcımlarla 
bəzənmiş qatı zülmət görürdüm. Və bu zülmətdə bir az öncəyə 
qədərki xoşbəxt həyatımdan bəzi təlaşlı parçalar peyda olurdu. 
Yox, bunlar heç xatirə də deyildi. Daha çox bütövün, şüurum-
dan işıq saçan güllələr kimi gəlib keçən keçmiş həyatın sonlu-
ğu, parçaları idi. 
Bunlar mənə indi belə gəlir. Onda isə heç nə başa düşmədən, 
bilmirdim ki, bu həyatdır, yoxsa artıq ölümdür. Birdən bütün 
bu dəhşətin içindən sanki işıq zolağı çıxır... və məndən elə bil 
ki, həyatım haqqında danışmağı xahiş edirlər. Mən ora, dəh-
şətli və qaranlıq su altına qayıtmamaq üçün danışmağa başla-
yıram. Boğulduğum qatı zülmətə qayıtmamaq üçün, mən bir-
dən  həyatıma  bəzək-düzək  verməyə  başlayıram.  Və  sonuncu 
fikrim belə olur: “İlahi, niyə yalan danışıram? Axı, onlar mənim 
haqqımda hər şeyi bilirlər!”
Bu anda ürəyim yenidən döyünməyə başladı. Ölüm məndən 
üz döndərdi. 
Məni xilas edən yəqin ki, sanatoriyada həkimlərin dincəlmə-
si oldu. “Tibb işçisi” sanatoriyasında ayrı kimlər dincələ bilər-

di ki? Mən batmağa başlayanda, sahildə anamın yanında masa 
qonşularımız vardı – həkim və onun tibb institutunun yuxarı 
kursunda oxuyan oğlu. Lakin suyun üzünə çıxan saçlarım ol-
masaydı, heç kim məni tapa bilməyəcəkdi. 
Bəli, məni saçlarım və iki savadlı həkim xilas etdi. Anam he-
sabdan deyil: onun özünə o vaxt kömək edən lazımdı. 
Özümə gələn kimi birinci fikrim bu oldu: “Buranın havası 
necə də çirklidir!” Halbuki “bura” şəhərkənarı, yaşıllıq, büllur 
havalı bir yer idi. Amma mənim yenicə qayıtdığım su altında 
hava mənə daha təmiz gəlirdi...
Həkim Vladimir İvanoviç qızğınlıqla anama söyləyirdi: “Sən 
bunu gördün? Yox, sən başa düşürsən, nə baş verdi? Heç kim 
inanmaz! Onun altı dəqiqə nəbzi vurmurdu, ürəyi döyünmür-
dü, bəbəkləri işığa reaksiya vermirdi... Başa düşürsən, biz onu 
klinik ölümdən qaytardıq!”
Mən eşidirdim ki, o, hipotermiya sözünü təkrarlayaraq, ana-
ma nəsə izah edir, amma bütün bunların mənim haqqımda ol-
masını anlaya bilmirdim. 
Ancaq onu başa düşürdüm ki, yaşayacağam. Həm də dəqiq 
bilirdim ki, necə yaşayacağam. Su sınağından keçdikdən sonra 
özümdə yeni keyfiyyətlər aşkarlamışdım. 
Birincisi, mən pataloji olaraq iyləri mərhələ-mərhələ hiss et-
məyə başladım. Uzun müddət ərzində getdiyim hər yerdə pən-
cərələri taybatay açırdım. “Bağlayıblar! Burada hər yeri necə də 
qapayıblar!”- deyərək, hər yerdə və hər bir havada pəncərələri 
açırdım. Bu həm mənim üçün əsil cəza idi (insan fəaliyyətinin 
bütün qoxularını duyduğuma görə),   həm də başqaları üçün 
(donduqlarına  görə).  Lakin  şükür  tanrıya  ki,  mən  yalnız  ağır 
metalların  qoxusunu  deyil,  həm  də  göbələk  tellərinin,  gizlən-
miş inciçiçəyinin, qarlı qışdan oyanmış torpağın da ətrini du-
yurdum.
İkincisi və ən əsası isə indi mən əmin idim ki, sənədlərimi tibb 
institutundan götürərək Moskvaya gedəcəyəm və teatr məktə-
binə daxil olacağam. Ərimin adı isə Alyoşa olacaq. Orada, o biri 
dünyada mən nədənsə bir neçə dəfə bu kişi adını eşitmişdim.

12
SEVGİ KÜÇƏSİ
Həmin  aprel  elə  isti  idi  ki,  sonralar  beləsi  yadıma  gəl-
mir.  Ad  günüm  aprelə  təsadüf  etdiyindən,  duyğularımı 
coşduran və yorğunluğu canımdan çıxmayan, bütün aprel-
ləri  xatırlayıram.  Həmin  apreldə  yaşadığım  baharın  hök-
mən məni gələcək ömür-gün yoldaşımla qovuşduracağına 
əmin idim. Belə də oldu.
Onunla  teatrda  qarşılaşdım.  Həmin  axşam  Satira  Teat-
rında “Adi möcüzə” tamaşası gedirdi. O vaxtlar populyar 
teatrlara bilet tapmaq çox çətin idi. Biletləri “mestkom” və 
“profkom” vasitəsilə, ya da  tanışların köməyilə tapırdılar. 
Belə əlaqələri olmayanlar isə möhtəkirlərə əlavə pul ödə-
yirdilər. 
Mən Şukin adına məktəbin ikinci kursunda oxuyur, Sati-
ra Teatrında işləməyə hazırlaşırdım. Bütün repertuarı əzbər 
bilsəm də, quruluşlara təkrar-təkrar baxmaq fürsətini əldən 
vermirdim.  Teatr  seçimim  əvvəlcədən  müəyyənləşmişdi: 
kursumuzun  qızlarının  hamısı  və  Moskvanın  yarısı  kimi, 
mən də müəllimlərimizdən birinə, Aleksandr Şirvindtə vu-
rulmuşdum. Bütün bunlarla yanaşı, “Adi möcüzə” tamaşa-
sında  şahzadə  xanım  rolunu  oynayan  Tatyana  İtsıkoviçin 
öz roluna qətiyyən uyğun gəlmədiyini düşünürdüm. Özü-
mü isə təbii ki, bu rola tamamilə uyğun sayırdım. Mən te-
atra tez-tez tələbə bileti ilə, deməli, həm də yerim olmadan 
gedirdim.  Səhnə mizanlarını, mətni yadda saxlayır, bir söz-
lə, tamaşaya qoşulmağa hazırlaşırdım. Həmişə də özbaşına 
ilk sıralarda otururdum, bir dəfə də olsun qeyri-qanuni ələ 
keçirdiyim yeri boşaltmağımı tələb etməmişdilər. 
Həmin gecə də belə oldu. İşıqlar sönməmişdən bir neçə 
saniyə  əvvəl,  beşinci  sıradakı  qabaqcadan  bələdlədiyim  
boş kresloya çökdüm. Sağ tərəfdə məni maraqla süzən iki 
cavan oğlan oturmuşdu. 

13
“Adi möcüzə” 
tamaşasından səhnə. 
Mixail Derjavin və 
Tatyana İtsıkoviç (həm də 
Vasilyeva)
Şukin məktəbinin 
ikinci kursunda. Mənə 
elə gəlirdi ki, şahzadə 
rolu mənə Tatyana 
İtsıkoviçdən daha çox 
yaraşır

14
- Yaxşısı budur, səhnəyə baxın, - ciddi tərzdə onlara de-
dim.
Lakin onlar yenə də pıçıldamağa başladılar. 
Onlara  tərəf  dönərək  növbəti  xəbərdarlığımı  edəndə, 
oğlanlardan  birinin  mənə  gülümsədiyini  gördüm.  Cavan 
oğlanın iri dodaqları və böyük dişləri var idi. 
Antraktda zalı tez tərk etdim ki, qonşularım mənimlə ta-
nış  olmağa  cəhd  göstərməsinlər.  Bütün  ikinci  pərdə  boyu 
oğlanların  nəyisə sakitcə müzakirə etdiyini eşidirdim. Hiss 
edirdim  ki,  söhbət  məndən  gedir,  bilirdim  ki,  tamaşadan 
sonra mənimlə tanış olmağa çalışacaqlar. “Yox” deyəcəyimə 
möhkəm  qərar  verdim.  Artıq  foyedə  arxadan  “Xanım  qız, 
sizi ötürmək olar?” sözlərini eşidəndə, mənim hazır “yox” 
sözüm arxaya dönməmiş dodaqlarımdan qopdu. 
- Yox! – bu dəfə gənc, gülümsəyən simaya baxaraq təkrar 
etdim.
“Mən uşaqlarla tanış olmuram. Bu mənim üçün maraqlı 
deyil”, - demək istədim. Amma bu simada elə bir ifadə var 
idi ki, mən izahat verməyə məcbur oldum:
-  Mən  teatr  institutunun  tələbəsiyəm  və  vurulmuşam... 
yaşlı  adama...  –  lazım  olduğundan  da  artıq  ziddiyyətlə  və 
çoxmənalı tərzdə (mənə elə gəldi) dedim.
Lakin qarşımdakı elə bil ki, bunları eşitmədi.
- Bunlar məni maraqlandırmır, - sakitcə cavab verdi. – Nə 
vaxt sizi görmək olar?
Elə  bilirdim  ki,  o,  “bağışlayın”,  “başa  düşürəm”  sözləri 
ilə kənara çəkiləcək. Bu baş vermədiyindən, bir neçə saniyə 
ona qəti və birmənalı şəkildə nə demək lazım olduğu barədə 
düşündüm. Bu anda döşəməyə baxırdım və birdən gördüm 
ki, cavan oğlanın ayağında eynilə mənim kumirimin geyin-
diyi  çəkmələrdən  var.  O,  qəşəng,  zərif,  tozlanmayan  zamş 
çəkmələr geyinmişdi – Şirvindtin çəkmələrindən! Ümumiy-
yətlə, bu hündürboylu cavan oğlanın “sovet adamı”na mən-
sub olmayan siması var idi. 
Dedim:
- Bilirsiniz, cavan oğlan, mən Şukin məktəbində oxuyu-
ram, sabah məşqlər arasında mənim azacıq vaxtım olacaq. 

Siz sabah gündüz saat birdə Vaxtanqov küçəsi 12a ünvanına 
gəlin, bizim məktəbimiz oradadır. Mən bayıra çıxaram.
Bütün səhərisi günü xatırlayırdım ki, görüşüm var. Gö-
rüş  yox,  -  belə  deyək,  -  tanışlığın  davamı.  Bununla  belə, 
naməlum oğlanın gözəl olmayan siması (mənə belə gəlirdi) 
başımdan çıxmırdı. 
Saat birdə yerə kimi uzanan məşq ətəyində Şukin mək-
təbinin geniş uzunsov artırmasına çıxdım. Mən özümü səh-
nədəki  kimi  hiss  edirdim.  Bahar  küləyi  saçlarımı  və  geniş 
qaraçı ətəyimi yelləyirdi. “Xalq artisti pərəstişkarına güzəş-
tə  gedir”  –  yağlı  boya  ilə  şəklim  çəkilsəydi,  belə  adlanar-
dı. Amma “pərəstişkar”ın  nədənsə əlində çiçəklər yox idi. 
Məyusluğumu gizləməyə çalışdım və buna görə də birinci 
dilləndim:
- Cavan oğlan, yanıma gəlin.
O gülümsədi:
-  Doğrudan  da,  biz  axı  teatrda  tanış  olmadıq.  Mənim 
adım Alekseydir.
Donub qaldım.
Hələ  uşaqlıqdan,  altı  yaşımdan  Alyoşa  kişi  adını  sevir-
dim. O vaxtlar ata-Çuxrayın “Əsgər haqqında ballada” filmi 
çıxmışdı.  Filmdə Alyoşa  Skvartsov  rolunu  yaraşıqlı  Vladi-
mir İvaşov oynayırdı. Sonralar Peçorin rolunu da oynayan 
İvaşov  Svetlana  Svetliçnayanın  əri  idi.  Zərif  Alyoşa  adına 
vurğunluğum  uşaq  andıma  çevrilmişdi:  böyüyəndə  ərim 
hökmən Alyoşa olacaq. İşə bax, o vaxta kimi həyatımda bir 
nəfər də Alyoşa olmamışdı. Və birdən – birə bu, gözəl olma-
yan, çiçəklərsiz Alyoşa qarşıma çıxmışdı.
Biz  “Çarodeyka”ya  qəhvə  içməyə  yollandıq  və  vaxtın 
necə keçdiyini duymadıq. Həm o, həm də mən dərsə qayıt-
malı idik. Danışdıq ki, saat 19-da Qoqolun heykəli yaxınlı-
ğında görüşək.

16
TALEYÜKLÜ 45 SANİYƏ
Tərslikdən bu axşam işim çox idi. “Mosfilm”ə gedərək 
fotolarımı verməli idim. Mən nəhayət, aktyor kimi qeydə 
alınmışdım.
Bir sözlə, vaxtında çatmalı olduğum görüşə yaman ge-
cikirdim. Köhnə Arbatla mənə doğru gələn insanların ara-
sından sivişib keçir, maşın və trolleybusların sədlərini dəf 
edirdim. Arbat o vaxt piyada zonası deyildi, kifayət qədər 
gur, ikitərəfli hərəkətin olduğu küçə idi. 
Qoqolun heykəlinin yaxınlığına çatanda saatın əqrəblə-
ri səkkizə on beş dəqiqə qaldığını göstərirdi. 
Uzun,  açıq  qəhvəyi  rəngli  plaşda,  amma  əllərində  bu 
dəfə çiçək tutan Aleksey arxası mənə dayanmışdı və saa-
tına baxırdı. Mən əks tərəfdən ona yaxınlaşmışdım. Artıq 
getməyə hazırlaşdığını gördüm. 
Sonra mənə danışdığı kimi, böyük, dəyirmi şəhər saatı-

Yüklə 2,76 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin