gözləyəcək-[gözlüyəcək] və s. Xalqın böyük əksəriyyətinin işlətdiyi
bu tələffüz şəkli ərfəepiya baxımından məqbul sayılır və nərma kimi
götürülür. Nitqin axıcılıq və rəvanlıq tələbinə
görə bu halda səslər
bir-birinə tələffüzcə yaxınlaşır.
Müəyyən fonetik məqam və şəraitdən asılı olaraq sait və samit
səslərin deyilişi ilə bağlı tələffüz nərmaları
nitq prosesində özünü
biruzə verir. Xüsusən, samitlərin cingiltiləşməsi, karlaş- ması,
əvəzlənməsi və tələffüzdən düşməsi ədəbi tələffüz baxımından
məqbul sayılır. Dilimizin ərfəepiya və orfoqrafiya qaydaları bir-biri
ilə qarşılıqlı əlaqədədir. Sözlərin bir qisminin yazılışı
ilə tələffüzü
fərqlənmədiyi halda başqa bir hissəsinin yazılışı ilə tələffüzü uyğun
gəlmir.
SAİTiaRİN TaiƏFFÜZÜ iıa
BAGII
QAYDAİAR
Orfoepik normalara uyğun olaraq saitlər aşağıdakı şəkillərdə
tələffüz olunur:
1.
A saiti.
a)
a saiti bir sıra sözlərdə uzun tələffüz əlunur:
alim, Arif, Qabil,
kabel, zalım, namus, katib, zabit, əmanət
və s.
Ahəng qanununa
tabe olmayan ərəb-fars mənrşəli sözlərdə bu halla çox rastlaşırıq.
b)
Qoşa
a
saitləri iki vahiddə yox,
bir uzun
[a:]
kimi tələffüz
əlunur. Saat -[sa:t], camaat- [cama:t], inşaat-[inşa:t], maarif-[ma:rif].
c)
Öz dilimizə məxsus barı(ədat), san(qəşma), nann(xırda, sifət),
qan(qoca, sifət) sözlərindəki a səsi də uzadılır.
2.
E saiti.
a)
e saiti bəzi alınma sözlərdə bir qədər uzun tələffüz əlunur. Bu
sözlərin bir qismi latın qrafikalı əlifbaya
qədər apəstrəf işarəsi ilə
yazılan sözlərdir:
Dostları ilə paylaş: 
