Suleyman-m teze qxd

emal, elan, edam, nemət, memar, istedad, istefa 
və s. 
b)
Avropa mənşəli bir qrup söz də mənbə dildə əlduğu kimi 
müəyyən qədər uzun tələffüz əlunur: 
era, epos, etika, estetika, 
fonetika.
m 

---

c)
ea, eo sait birləşməli sözlərdə e saiti i ilə əvəzlənir, qoşa- lıq iy, 
iya, iyo çalarında tələffüz olunur: teatr-[tiyatr], okean- [akiyan], 
realizm-[riyalizm], teorem-[tiyarem], frazeologiya- [fraziyalogiya] və 
s. 
3.
Ə saiti. 
a)
ə saiti bir sıra ərəb-fars mənşəli, eləcə də vaxtilə apostrof- la 
yazılan sözlərin ilk hecasında uzun tələffüz olunur: Rəna, məşuqə, 
qəbul, təmin, təmir, təlim, məna, dəvət, mədən, təsir və s. 
b)
Qoşa ə ilə yazılan sözlər bir uzun sait kimi tələffüz olunur: 
mənfəət-[mənfə:t], məətəl-[mə:təl], təəccüb-[tə:cüb], təəssüf- [tə:süf] 
və s. 
4.1 saiti. 
a)
çoxhecalı sözlərin ilk hecasında ı saiti eşidilməz dərəcədə zəif 
tələffüz olunur: qıfıl-[qfıl], qızartı-[qzartı]. 
b)
Cümlədə sual ədatları işlənmədikdə sual məqamındakı 
sözlərdə 
1
saiti bir qədər uzanır: Kitabları aldın? İşdən qayıtdın? Yenə 
qalır? Çox qazamr? Qardaşı? 
5. i saiti. 
a)
i saiti alınma sözlərdə uzun tələffüz olunur: İran, şivə, nizə, 
əqidə, zinət, mərifət və s. 
b)
Azərbaycan dilinə məxsus bir neçə köməkçi söz azacıq uzun 
tələffüz olunur: idi, imiş, isə, ikən, ilə. 
c)
Bir sıra sözlərdə qısa tələffüz olunur: kitab, inqilab, iştirak, 
ikisi, məktəbimiz, dirijor, seminar, orijinal, universitet, univer- maq 
və s. Təsadüfi deyildir ki, tələbələrimiz bu sözləri -[mək- təbmiz], 
[semnar], [oijinal], [unverstet], [inkşaf] və s. deməyə və yazmağa 
üstünlük verirlər. 
ç) Qoşa i saiti ilə yazılan sözlərdə i bir uzun sait kimi tələffüz 
olunur: bədii-[bədi:], təbii-təbi:] 
d)
Fars dilindən alınmış bi- ön şəkilçili sözlərdə i uzun tələffüz 
olunur: biçarə, biar, bixəbər, bisavad və s. 
e)
1