T. C. Ankara üN Đ vers đ tes

               2.2.4 Değişmez Kiplik 
             Türkçe  alan  yazınında  “değişmez  kiplik”  (BENZER,  2008:  183)      terimi,   
“eylem  kipliğini  (event  modality)”  (PALMER,  2001:22)  karşılar.  Değişmez  kiplik, 
yükümlülük 
(deontic) 
ve 
alt 
kategorileri, 
izin 
(Erlaubnis), 
zorunluluk 
(Notwendigkeitsform), emir (Imperativ, Befehlsform) kiplik ulamlarını, aynı zamanda  
devimsel  (dynamic)  kipliğin  alt  kategorileri  olan  yeterlilik  (Abilitation)  ve  dilek  ve 
istek (Optativ)  ulamlarını  kapsayan kipliğin iki temel türünden biridir.   
              Soğuk havada kazağını giymeden dışarı çıkmamalısın. 
              Yukarıdaki cümle bir yükümlülük, izin vermeme içerdiği için değişmez kipliğe 
örnektir. 

---

 
56 
             2.2.5 Nesnel Kiplik 
          
“Nesnel  kiplik,  gerçekleşen  tahminler  doğrultusunda  konuşucunun  bilgisine  bağlı 
oluşan  kiplik  türüdür.  Nesnel  kiplik  genellikle  fiil  biçimleri,  yardımcı  fiiller  ya  da 
sıfatlarla  gerçekleşir;  genel  olmamakla  birlikte  birçok  dilde  bu  kiplik  türü,  çekim 
ekleri tarafından taşınır.” 
(BENZER, 2008: 183)   
  
          Almancada  nesnel  kipliğin  karşılığı  olarak  “objektive  Modalität”  kavramı 
kullanılır. MEIER’e (1977:87) göre  nesnel kiplik,  konuşanın bakış açısından ifadenin 
içeriğinin gerçekle olan ilişkisini  anlatır. SOMMERFELDT’e (1991: 21) göre nesnel 
kiplik,  sözcenin gerçeklikle ilişkisini ortaya koyan kiplik türüdür.  
 
          Nesnel  kiplik,  konuşanın  bilgisine  göre  ifadenin    gerçekle  olan  ilişkisini 
işaretleyen  bir  kiplik  türüdür.  Öznel  kiplik  zan,  kuşku,  olasılık  içerirken,  nesnel 
kiplikte  konuşan  kendi  bilgisine  göre  sözcenin  gerçeklikle    olan  ilişkisini  işaretler. 
Nesnel  kiplik,  genel  olarak  yetenek,  eğilim,  zorunluluk,  baskı,  izin,    objektif    olarak 
belirtilen bir isteği ifade eder.  
             Zehra iyi Đngilizce bilgisine sahip olduğu için, bu Đngilizce metni anlayabilir. 
            Weil Zehra   gute Englischkentnisse hat, kann sie diesen englischen Text  
            verstehen. 
           Burada  konuşan  kendi  kesin  bilgisine  dayalı  olarak,  Zehra’nın  Đngilizce  metni 
anlayabileceğini belirtmekte ve bu cümlede nesnel kiplik anlamı oluşmaktadır.