d) Zweckbestimmung Bu anlam kategorisi bir şeyin pragmatik olarak belli bir maksata göre
belirlenmiş olması anlamını ifade eder.
1) Diese Autos sind zu vermieten.
a) Bu arabalar kiralanabilir. b)Bu arabalar kiralıktır.
Yukarıdaki 1) nolu cümlede birbirine yakın iki tür anlam bulunmaktadır.
a) Arabalar kiralanabilir, arabaların kiralanması mümkündür. (imkân) Burada
[können+ Passiv] kiplik fiil anlamı bulunmaktadır. Bu anlam, Türkçede [-abil]
yeterlilik kipliği işaretleyicisi ile ifade edilebilir.
b) Bu arabalar kiralıktır. (Bu arabalar kiralanmak içindir. Amaç anlamı vardır
(Zweckbestimmung).
155
[kira-lık-tır]
:
[kira-]
: Bağımsız sözlüksel biçimbirim
[-lık]
: Đsimden isim türetme biçimbirimi
[-tır]
: “Koşaç (Copula), kesinlik anlamı katar,
resmi anlatım biçimidir.” (AKSAN, 2009: 192)