T. C. Okan üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ havacilik iŞletmelerinde yer hizmetleri alaninda muhasebe ve vergi uygulamalari
Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ)
Yüklə 1,83 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
3.2.5. Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ)
İnsanlar havayolunda konfor ve zaman kavramlarını ön planda tuttukları gibi bu hizmeti aldıkları tesislerin de aynı kalite ve kolaylık imkânlarını sunmasını beklemektedirler. Bu açıdan bakıldığında havayolu taşımacılığının yanında ülkeler için önem arz eden bir diğer konunun da havalimanı işletmeciliği olduğu görülmektedir. Türkiye’de havalimanlarının işletilmesi ile Türkiye hava sahasındaki hava trafiğinin düzenlenmesi ve kontrolü görevi, Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü tarafından yerine getirilmektedir. DHMİ Genel Müdürlüğü; tüzel kişiliğe sahip, faaliyetlerinde özerk, sorumluluğu sermayesi ile sınırlı, Ulaştırma Bakanlığı ile ilgili ve en son hukuki düzenlemeyle hizmetleri imtiyaz sayılan bir Kamu İktisadi Kuruluşu’dur. Kuruluşun amaç ve faaliyet konuları ise; sivil havacılık faaliyetlerinin gereği olan hava taşımacılığı, havaalanlarının işletilmesi, meydan yer hizmetlerinin yapılması, hava trafik kontrol hizmetlerini ifası, seyrüsefer sistem ve kolaylıklarının kurulması ve işletilmesi, bu faaliyetler ile ilgili diğer tesis ve sistemlerin kurulması, işletilmesi ve modern havacılık düzeyine çıkarılmasını sağlamaktır. 100 Üstlenmiş olduğu görevlerini Uluslararası sivil havacılık kural ve standartlarına göre yapmak zorunluluğunda olan DHMİ Genel Müdürlüğü bu doğrultuda; Uluslararası hava ulaşımında can ve mal emniyetini sağlamak ve düzenli ekonomik çalışma ve gelişmeyi temin maksadıyla yürürlüğe konulan Sivil Havacılık Anlaşmasına göre kurulan "Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı(ICAO-International Civil Aviation Organization)`nın üyesi bulunmaktadır. Ayrıca, "Hava Seyrüseferinin Emniyeti için Avrupa Teşkilatı (EUROCONTROL) ", Uluslararası Havalimanları Konseyi (ACI- Airports Council International) başta olmak üzere ilgili Uluslararası kuruluşların da 100 İlker Murat Arı, “Türkiye’deki Havalimanlarının Etkinliklerindeki Değişimin İncelenmesi: 2007-2011 Dönemi İçin Malmquıst-Tfv Endeksi Uygulaması”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 26, Sayı: 3-4, 2012, s.144. 64 üyesi bulunmaktadır. DHMİ Genel Müdürlüğünce hava seyrüsefer ve havalimanı işletme hizmetleri çerçevesinde, hizmet verilen uçak ve yolcu trafiklerinde, son yıllarda önemli artışlar meydana gelmiştir. Özellikle, Uluslararası havalimanlarımızın dış hat uçak ve yolcu trafiklerinde önemli gelişmeler gerçekleşmekte olup, İstanbul/Atatürk Havalimanı ile Antalya Havalimanı, yaşanmakta olan Uluslararası trafik artışı nedeniyle, Avrupa’nın da önde gelen havalimanları arasında yer almaktadır. 101 Türk sivil havacılık sektörünün altyapısını oluşturan tesis ve donanımıyla, 1984 yılından itibaren faaliyetlerini Kamu İktisadi Teşebbüsü olarak sürdüren kuruluşun Ana Statüsü ile belirlenen amaç ve faaliyet konuları, Devlet Hava Meydanları internet sitesinde; Sivil havacılık faaliyetlerinin gereği olan hava taşımacılığı, havaalanlarının işletilmesi, meydan yer hizmetlerinin yapılması, hava trafik kontrol hizmetlerinin yerine getirilmesi, seyrüsefer sistem ve kolaylıklarının kurulması ve işletilmesi, bu faaliyetler ile ilgili diğer tesis ve sistemlerin kurulması, işletilmesi ve modern havacılık düzeyine çıkarılmasının sağlanması, olduğu belirtilmektedir. Ulaştırma Bakanlığına bağlı olarak görev yapan DHMİ Genel Müdürlüğü ‟nün hava meydanında bir ünitesi mevcuttur. Meydanların büyüklüklerine göre başmüdürlük veya müdürlük olarak teşkilatlanmıştır. Genel olarak hava meydanının uluslararası kurallara göre işletilmesinden, bakım ve onarım işlerinden sorumlu kuruluştur. Esenboğa Havalimanı’nda DHMİ Başmüdürlüğü olarak teşkilatlanan Devlet Hava Meydanı İşletmesi kendi kurumuna bağlı bir Özel Güvenlik Müdürlüğü’ne sahiptir. DHMİ’ye bağlı olan özel güvenlik görevlileri terminal kapı kontrol noktalarının güvenliğinde görev almamakta, hava meydanının ve DHMİ‟ye bağlı diğer bina ve tesislerin güvenliğini sağlamaktadır. 102 Hava limanlarının işletilmesinden sorumlu kuruluş Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü’dür. Ancak hava yakıtlarının uçaklara tesliminin kontrolü DHMİ’nin havalimanı işletme faaliyetleri kapsamında bulunmamaktadır. 103 101 Web_58, E.T. 12.11.2015. 102 Sayın, s.54. 103 Özcan Avcı, “Hava Yakıtlarının İthali ve Yurt İçi Tesliminde Teminat Uygulaması”, Vergi Dünyası Dergisi, Yıl:34, Sayı: 404, Nisan 2015, s.45. |