T. C. Sağlik bakanliği akyazı Devlet Hastanesi laboratuvar test rehberi
Yüklə 0,5 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- D1-DEMİR BAĞLAMA KAPASİTESİ
- 19-HEMATOLOJİ LABORATUARI Hematoloji tetkikleri için numunenin 60 dakika içinde laboratuara ulaşması gereklidir. A.Tam Kan Sayımı
- 20-SEROLOJIK TETKİKLER Serolojik tetikler için numunenin 45 dakika içinde laboratuara ulaşması gereklidir. A.ASO
- D.Brucella tüp aglütinasyon testi
- E.VDRL-RPR (SİFİLİZ TESTİ)
- 21-ELİZA TETKİKLERİ Eliza tetkikleri için numunenin 45 dakika içinde laboratuara ulaşması gereklidir A.Anti-HBs
- 22-KÜLTÜR ÖRNEKLERİ A.İDRAR KÜLTÜRÜ
- 24-KAPALI LEZYONLARDAIM (ABSE) ÖRNEK ALINMASI
- 25-ÖRNEK ALMA YÖNTEMLERİ VE TAŞINMALARI
- Kültür ve antibiyogram örnekleri alındıktan 2 gün sonra saat 15.00da sonuç verilrilir. Tetkiklerin uzadığı hallerde sonuç verilmesi gecikebilir. 26-GAİTADA GİZLİ KAN BAKILMASI
- 27-MIKROSKOPIK BAKILAR A.MANTAR ARANMASI
- C.GAİTADA MİKROSKOPİK BAKI
- Direkt Mikroskobik İnceleme Sonuçları Aynı Gün Saat 15:00’da verilir.
|
Q-SODYUM Sinonim: Na Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün Numune Türü: Serum Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Kullanım: Elektrolit ve su dengesinin değerlendirilmesinde kullanılır. Numune Ret Kriteri: Hemoliz Referans Aralığı: 135 – 153 mmol/L Y-KLORUR Sinonim: Cl Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün Numune Türü: Serum Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Kullanımı: Elekrolit dengesi ve asit baz ile su metabolizmasının değerlendirilmesinde kullanılır. Dehidratasyon, renal tübüler asidoz, akut böbrek yetmezliği, diabetes insipidus, salisilat inoksikasyonu ve respiratuvar alkalozda serum Cl düzeyi artarken aşırı kusma, aldosteronizm, respiratuvar asidoz ve su intoksikasyonu gibi durumlarda ise Cl düzeyi düşer. Numune Ret Kriteri: Hemoliz Referans Aralığı: 96 – 110 mmol/L
Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün Numune Türü: Serum Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Hastanın Hazırlanması: Numune açlıkta alınmalı ve mümkün olduğunca çabuk serum ayrılmalıdır. Sirkadyen ritm gösterir. Yemek ile mensturasyon döneminde, fosfat bağlayan antasitlerin kullanımında seviye düşer. Kullanımı: Fosfor metabolizmasının ve kalsiyum/fosfor dengesinin değerlendirilmesinde kullanılır. Osteolitik kemik metastazları, sarkoidoz, süt alkali sendomu, vitamin D intokasyonu, böbrek yetmezliği, hipoparatiroidizm, pseudohipoparatiroidizm, akromegali, pulmoner emboli, laktik asidoz ve respiratuvar asidozda serum fosfor düzeyi artarken, osteomalazi, steatore, renal tübüler asidoz, gram (-) bakteriyel septisemi, hipokalemi vit. D eksikliği, malnutrisyon, malabsorbsiyon, ağır kusma, primer hiper paratiroidlzm, hiper kalsemi, salisilat zehirlenmesi, respiratuvar enfeksiyonlar, hiperinsülinemi, respiratuar alkaloz, osteoplastik kemik metastazları ve renal tübüler defektlerde ise fosfor düzeyleri düşer. Numune Ret Kriteri: Hemoliz, ikter, lipemi Referans Aralığı: 2,5 – 4,7 mg/dl
Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün Numune Türü: Serum Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Hastanın Hazırlanması: Numune alınması için 10 saatlik sabah açlığı gereklidir. Numune alımı sırasında turnike 10 dk'dan uzun süre tutulmamalıdır. Kan kalsiyum seviyesi 02:00 – 04:00 saatleri arasında en düşük, saat 20:00'de ise en yüksek seviyede bulunur. Kullanımı: Çeşitli endokrin ve metabolik bozuklukların değerlendirilmesinde kullanılır. Primer ve tersiyer hiperparatiriodizm, kemik metastazları, çeşitli maligniteler, polisitemia vera, feokromasitoma, sarkoidozis, vitamin D intoksikasyonu süt/alkali sendomu, tirotoksikozis, akromegali ve dehidratasyona neden olan durumlarda serum Ca düzeyi artar. Hipoparatiroidizm, Vitamin D eksikliği, kronik böbrek yetmezliği, magnezyum eksikliği, akut pankreatit, hiperfosfatemi, sistinozis, osteomalizi, alkolizm, hepatik siroz ve hipoalbuminemi durumlarında serum Ca düzeyli azalır. Ayrıca total Ca düzeyi kandaki protein konsatrasyonundan da etkilenir. Protein miktarı 1g/dl artarsa, kalsiyum miktarı yaklaşık 0.8 mg/dl azalır. Numune Ret Kriteri: Aşırı hemoliz Referans Aralığı: 8,6 – 10,3 mg/dl B1-P-AMİLAZ Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün Numune Türü: Serum Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Kullanımı: Pankreas fonksiyon testlerinden biridir. Pankriatit, pankreatik kist ve psödokistler, intestinal obstrüksiyon ve enfarktüsler, ektopik gebelik safra yolları hastalıkları, diyabetikketoasidoz, peritonit, bazı akciğer ve över tümörleri, böbrek yetmezliği, ERCP, abdominal travma, kafa travması, viral enfesiyonlar ve alkol kullanımı serum amilaz düzeyini arttırırken, pankeas yetmezliği kistik fibrozis, ağır karaciğer hastalıkları ve pankeatektomi sonrası amilaz düzeyi düşer. Ayrıca Oddi sfinkterinde kasılmaya neden olan narkotik analijezikler v.b bazı ilaçlarda serum amilaz düzeyinde artışa neden olabilir. Numune Ret Kriteri: Hemoliz, ikter, lipemik numune Referans Aralığı: U/L
Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün Numune Türü: Serum Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Hastanın Hazırlanması: 10 Saatlik açlık sonrasında numune alınmalıdır. Ayrıca sabah örneklerdeki serum demir konsatrasyonu, öğleden sonra alınanlara göre daha yüksek olduğundan numunenin sabah alınmasına özen gösterilmelidir. Enfeksiyon varlığında serum Fe düzeyinin geçici olarak düşebileceği unutulmamalıdır. Kullanımı: Her türlü anemi, demir eksikliği, talasemi sideroblastik anemi ve demir zehirlenmesinin değerlendirilmesinde kullanılır. Pernisiyöz, aplastik ve hemolitik anemiler, hemokromatozis, akut lösemi, kurşun zehirlenmesi, akut hepatitler, vitamin B6 eksikliği, talasemi, tekrarlayan transfüzyonlar ve akut demir zehirlenmesinde serum demir düzeyi yükselirken, demir eksikliği anemisi, akut ve kronik enfeksiyonlar, hipotiroidizm ve post-op dönemlerde serum demir düzeyi düşer. Numune Ret Kriteri: Hemoliz, ikter, lipemik numune, uzamış turnike uygulaması Referans Aralığı: E: 50 – 160 ug/dl K: 40 – 150 ug/dl
Çalışma zamanı: Her gün Sonuç verme zamanı: Aynı gün Numune Türü: Serum Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Hastanın Hazırlanması: 10 saatlik açlık sonrası numune alınmalıdır. Serum demir düzeyi sabah saatlerinde en üst düzeyde bulunur. Kullanımı: Serum demir düzeylerinin değerlendirilmesinde kullanılır Hipokrom anemiler, akut hepatitler ve gebeliğin son dönemlerinde TIBC artarken, demir eksikliğine bağlı olmayan anemiler, kronik enfeksiyonlar, maligniteler, siroz hemokromatozis, renal hastalıklar ve talasemilerde TIBC düşer. Numune Ret Kriteri: Hemoliz, ikter, lipemik numune, uzamış turnike uygulaması Referans Aralığı: 110 – 370 mg/dl E1-KREATİNİN KLİRENSİ Çalışma zamanı: Her gün Sonuç verme zamanı: Aynı gün Numune Türü: Serum ve 24 saatlik idrar Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü (serum) ve 24 saatlik idrar (soğuk ortamda saklanmalı ve gönderilmelidir). 6N HCL veya borik asit üzerine toplanmış idrarlarda kabul edilir. Hastanın Hazırlanması: Test süresince çay ve kahve içilmemeli, herhangi bir ilaç kullanılmamalı,egzersiz yapılmamalıdır. Kullanımı: Böbrek fonksiyonlarının değerlendirilmesi ve böbrek hastalıklarının takibinde kullanılır. Glomerüler filtrasyon hızını azaltan her türlü böbrek hastalığı, şok, hipovolemi nefrotoksik ilaçlar, konjestif kalp yetmezliği ve dehidratasyon kreatinin klerensinde düşmeye neden olur. Numune Ret Kriteri: Numunenin yanlış toplanması Referans Aralığı: E:90-139ml/dk K:80-125ml/dk
Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün numune verildikten 1 saat sonra Numune Türü: Spot idrar (orta idrar tercih edilir) Numune Kabı: Non – steril idrar bardağı, bebekler için pediatrik idrar torbası Kullanımı: İdrarda patolojik bulgulara neden olan hastalıkların tanı ve takibinde kullanılır. Numune Ret Kriteri: Yetersiz numune, uzun süre beklemiş numune, kirli kapta gelmiş numune, numunenin menstruasyon zamanında verilmesi G1-HORMON TESTLERİ Serbest T3 Sinonim: FT3 Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün Numune Türü: Serum Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Kullanımı: Tiroid fonksiyonlarının değerlendirilmesinde kullanılır. Hipertiroidizm ve T3 tirotoksikozunda serum FT3 düzeyi artarken hipotioidizmde azalır. Ayrıca kronik hastalığı olan veya uzun süre hastanede yatmış olan kişiler ötiroid olsalar bile FT3 düzeyi düşük bulunabilir. Total T3 yaklaşık % 0,2 – 0.5'i FT3' tür. Numune RET Kriteri: Hemoliz, lipemi, ikter Referans Aralığı: 2,5 – 3,9 pg/ml a)Serbest T4 Sinonim: FT4 Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün Numune Türü: Serum Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Kullanımı: Tiroid fonksiyonlarının değerlendirilmesinde kullanılır. Hipertiroidizmde serum FT4 düzeyi artarken, hipotiroidizmde azalır. Total T4'ün yaklaşık % 0,02 – 0.04'ü serum FT4’tür.
Numune Ret Kriteri: Hemoliz, lipemi, ikter Referans Aralığı: 0,6 – 1,12 ng/dl b)Tiroit Stimulating Hormon (TSH) Sinonim: TSH, s-TSH, Tirotropin Çalışma zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün Numune Türü: Serum Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Hastanın Hazırlanması: Diürnal ritmi vardır. Saat 02:00 – 04:00 arasında maksimum 17:00 – 18:00 arasında ise minimum düzeydedir. Kullanımı: Tiroid fonksiyonlarının değerlendirilmesinde ve tedavi takibinde kullanılır. Hipotiroidizm, Hashimoto tiroiditi, ektopik TSH salgılanan durumlar, subakut tiroidit ve tiroid hormon rezistansında serum TSH düzeyi artarken hipotalamik ve hipofizer hipotiroidizmde ise TSH düzeyi azalır. Numune Ret Kriteri: Hemoliz, lipemi, ikter Referans Aralığı: 0,30 – 5,6 ulU/ml
Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün Numune Türü: Serum Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Kullanımı: Demir eksikliği anemisi, kronik hastalık anemisi, talasemi, hemokromatozis ve demir yükleme tedavisinin takibinde kullanılır. Karaciğer hastalıklarının varlığında demir eksikliği olmasına rağmen ferritin normal düzeylerde bulunabilir. Ayrıca akut faz reaktanlarından biridir. Numune Ret Kriteri: Hemoliz, ikter, lipemi Referans Aralığı: E: 20 – 250 ng/ml K:10 – 120 ng/ml e)Alfa-Fetoprotein Sinonim: AFP, OL— fetoprotein Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün Numune Türü: Serum Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Kullanımı: Hepatoselüler ve germ hücreli (nonsemimolar) karsinomlarda kullanılan bir tümör belirleyicisidir. Özellikle hepatoselüler karsinomlarda prognozun ve tedavinin etkinliğinin takibinde değerlidir. Germ hücreli karsinomların sınıflandırılması ve derecelendirilmesinde hCG ile birlikte kullanılır. Diğer bazı kanserlerde de (Örn. Pankreas, mide, kolon, akc. vb.) AFP düzeyi yükselebilir. Ayrıca siroz, hepatit, alkolik karaciğer hastalığı gibi bazı benign durumlarda da serum AFP düzeyinde artış olabilir. Gebelik sırasında maternal AFP düzeyinin ölçümü de önemlidir. Maternal AFP 12. haftadan itibaren artmaya başlar. Numune Ret Kriteri: Aşırı hemoliz ve lipemi Referans Aralığı: Hamile olmayan: 0-10 ng/ml Hamile 16 – 17. hafta: 26 – 77.5 ng/ml Hamile 18 – 19. hafta: 30 – 105 ng/ml Hamile 20 – 21. hafta: 35 – 141 ng/ml f)CEA Sinonim: Karsinoembriyonik antijen Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Ertesi gün 13;30 Numune Türü: Serum Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Kullanımı: Kolon, rektum, akciğer, meme, karaciğer, pankreas, prostat, mide ve över kanserlerinde CEA düzeyi artar. Özellikle kolorektal kanserler ve ileri evre meme kanserlerinde takipte kullanılabilir. Benign karaciğer hastalıkları, ülseratif kolit ve polipozis gibi bazı benign gastrik ve intestinal durumlar, benign meme hastalıkları, pulmoner enfeksiyonlar, amfizem ve böbrek yetmezliklerinde de serum CEA düzeyi artabilir. Ayrıca sigara içenlerde CEA düzeyi hafif yüksektir. Bu nedenlerle tarama testi olarak kullanılmamalıdır. Numune Ret Kriteri: Hemoliz, lipemi, ikter Referans Aralığı: Sigara içen 0 – 10 ng/ml Sigara İçmeyen: 0 – 3 ng/ ml g)CA15-3 Sinonim: Kanseranjiten 15-3, CA27-29 Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün Numune Türü: Serum Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Kullanımı: Meme kanserli hastalarda tan, rekürrens ve tedavi takibinde kullanılır. Özellikle metastatik meme kanserlerinin %80'inde CA 15-3 düzeyi artar ayrıca diğer bazı maligniteler (panknkreas, akciğer, over, kolon, karaciğer vb.) hepatit, siroz, sarkoidoz, Tbc ve SLE'de CA 15-3 düzeyi artabilir. Tarama testi olarak kullanılmamalıdır. Numune Ret Kriteri: Hemoliz, lipemi, ikter Referans Aralığı: 5,7 – 31,3 U/ml
Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün Numune Türü: Serum Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Kullanımı: Tüm GIS kanserleri (pankreatik kanserler, kolanjiokarsinomlar, kolon kanseri v.b) ve diğer adenokarsinomlarda CA 19-9 düzeyi artar. Pankreatik kanserlerde sensitivitesi %70-80'dir CA 19-9 düzeyi ile tümör kitlesi arasında ilişki yoktur. CEA ile beraber kullanıldığında mide Ca rekürensinin tespitinde sensitivitesi %94'e kadar yükselir. Ayrıca kronik pankreatit, kolanjit ve siroz gibi bazı benign durumlarda da CA 19-9 seviyelerinde yükseklik görülebilir. Tarama testi olarak kullanılmamalıdır. Numune Ret Kriteri: Hemoliz, lipemi, ikter Referans Aralığı: 0 – 35 U/ml I)CA 125 Sinonim: Kanser antijen 125, OVCA Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün Numune Türü: Serum Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Numune Alma: Ovulasyon ve menstruasyon zamanları dikkate alınmalıdır. Kullanımı: Özellikle över malignitelerinin takibinde kullanılan bir tümör markındır. Seröz endometrial, şeffaf hücreli ve indiferansiye över karsinomları, bazı non-jinekolojik maligniteler ve bazı benign durumlarda (hamilelik, menstruasyon, peritoneal veya plavral inflamasyon over kistleri, endometriozis) CA 125 düzeyi artar. Ayrıca sağlıklı insanların %1'inde de CA 125 düzeyleri yüksek olabilir. Bu nedenle normal bireylerde tarama amaçlı olarak kullanılmamalıdır. Numune Ret Kriteri: Hemoliz, lipemi, ikter Referans Aralığı: 0 – 35 U/ml i)Prostat Spesifik Antijen Sinonim: PSA, f/t PSA, serbest/total PSA Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün Numune Türü: Serum Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Numune Alma: Rektal muayene ve sonda takılmasından sonra numune alınması için 72 saat beklemek gerekir. Hastanın Hazırlanması: PSA günden güne değişebilir ve yaşla birlikte artar. Ayrıca supin pozisyon PSA değerini düşürürken, prostat manipülasyonu PSA düzeyinde artışa neden olur. Kullanımı: Prostat hastalıklarınım (özellikle prostat Ca. ve benign prostat hiperplazisi, tanı ve takibinde kullanılır. Numune Ret Kriteri: Hemoliz, lipemi ikter Referans Aralığı: 0 – 4 ng/ml
Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün Numune Türü: EDTA'lı tam kan Numune Miktarı: 2 ml Numune Kabı: Pembe kapaklı biyokimya tüpü Numune Ret Kriterleri: Numunenin pıhtılı olması, yetersiz numune
Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün Numune Türü: Citratlı kan Numune Miktarı: 2 ml. Numune Kabı: Siyah kapaklı biyokimya tüpü Numune Ret kriterleri: Hemoliz, aşırı lipemi, pıhtılı olması, yetersiz numune Referans Değerleri: E: <15 mm/h K: <25 mm/h C.Periferik yayma Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün Numune Türü: EDTA'lı tam kan Numune Kabı: Pembe kapaklı hemogram tüpü Numune Ret Kriterleri: Pıhtılı olması, hemoliz olması
Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün Numune Türü: Citratlı plazma Numune Miktarı: 4 ml. kan Numune Kabı: Mavi kapaklı biyokimya tüpü Numune Ret Kriterleri: Hemolizli, pıhtılı numune, yetersiz numune, lipemik olması Referans Değerleri: 11 – 16 sn
Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün Numune Türü: Citratlı plazma Numune Miktarı: 4 ml. kan Numune Kabı: Mavi kapaklı biyokimya tüpü Numune Ret Kriterleri: hemolizli, pıhtılı numune, yetersiz numune, lipemik olması Referans Değerleri: 22,6 – 35 sn
Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün Numune Türü: Serum Numune Miktarı: 5 ml kan Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Referans Değerleri: 0,00 – 200 UI/ml
Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün Numune Türü: Serum Numune Miktarı: 5 ml kan Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Referans Değerleri: 0,00 – 8,00 mg/L
Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün Numune Türü: Serum Numune Miktarı: 5 ml kan Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Referans Değerleri: 0,00 – 39,00 UI/ml
Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Ertesi gün Numune Türü: Serum Numune Miktarı: 3 ml kan Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Numune Ret Kriterleri: Hemoliz, lipemi, ikter Referans Değerleri: <1/40 dilüsyon E.VDRL-RPR (SİFİLİZ TESTİ) Sinonim: RPR Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün Numune Türü: Serum Numune Miktarı: 3 ml kan Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Referans Değerleri: Negatif
Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Saat 10:30’a kadar laboratuara ulaşan numuneler aynı gün, sonrakiler ertesi gün Numune Türü: Serum Numune Miktarı: 5 ml kan Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Referans Değerleri:yok Numune Ret Kriterleri: Aşırı hemoliz, lipemi, ikter
Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Saat 10:30’a kadar laboratuara ulaşan numuneler aynı gün, sonrakiler ertesi gün Numune Türü: Serum Numune Miktarı: 5 ml kan Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Referans Değerleri: Negatif Numune Ret Kriterleri: Aşırı hemoliz, lipemi, ikter
Sonuç Verme Zamanı: Saat 10:30’a kadar laboratuara ulaşan numuneler aynı gün, sonrakiler ertesi gün Numune Türü: Serum Numune Miktarı: 5 ml kan Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Referans Değerleri: Negatif Numune Ret Kriterleri: Aşırı hemoliz, lipemi, ikter
Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Saat 10:30’a kadar laboratuara ulaşan numuneler aynı gün, sonrakiler ertesi gün Numune Türü: Serum Numune Miktarı: 5 ml kan Numune Kabı: Kırmızı kapaklı biyokimya tüpü Referans Değerleri: Negatif Numune Ret Kriterleri: Aşırı hemoliz, lipemi, ikter 22-KÜLTÜR ÖRNEKLERİ A.İDRAR KÜLTÜRÜ: İdrar örneği alınmadan önce, idrar yollarının dış kısmı temizlenir. İdrarın ilk kısmı dışarı atıldıktan sonra, orta kısmı steril bir kapta toplanır. Daha sonra idrar kabının ağzı kapatılarak kısa sürede laboratuara ulaştırılır. Hemen ekilmediği durumda 1 saat kadar buzdolabında bekletilir. Numune Ret Kriterleri: 1 saatten daha fazla oda ısısında beklemiş idrarlar, kateterli hastalarda torbadan ya da kateter ucundan alınan idrar ve steril olmayan kaba alınmış örnekler kültür için uygun değildir. B.BOĞAZ KÜLTÜRÜ Boğaz kültürü alınırken eküvyonlu tüpten yararlanılır. Hastanın ağzını iyice açması derin bir nefes alması söylenir. Bu amaçla dil basacağı da kullanılabilir. Eküvyonun ucu, ağız içinde hiçbir yere değdirilmeden direkt her iki tonsilla ve arka farinkse, varsa iltihaplı yerlere de sürülür. Daha sonra, eküvyon ağız içinde hiçbir yere değdirilmeden çıkarılır ve tüpün içine batırılır. En kısa zamanda laboratuara gönderilerek ekim yapılması sağlanır. Numune Ret Kriterleri: Steril olmayan eküvyon ile alınmış örnekler çalışmaya alınmaz. C.BURUN KÜLTÜRÜ Burun kültürü, boğaz kültüründe olduğu gibi, eküvyon ile alınır. Eküvyon ucu burun deliklerine sokularak örnek alınır ve bu eküvyon, içerisinde taşıma besiyeri olan tüpe batırılır. Ayrıca, kulak burun boğaz uzmanları tarafından sinüzitlerde, sinüs ağızlarından da kültür alınabilir. Numune Ret Kriterleri: Steril olmayan eküvyon ile alınmış örnekler çalışmaya alınmaz.
örnek, mümkün olduğunca az tükürük içermelidir. Hemen kültür yapılmayacaksa, balgam bir iki saat buzdolabında bekletilebilir. Numune Ret Kriterleri: Belirgin olarak tükürükten ibaret görülen ve steril şartlarda alınmayan örnekler çalışmaya alınmaz.
ulaştırılmalıdır. Hasta dışkı vermiyor ise steril bir eküvyon ile rektal yolla alınabilir. Parazitolojik incelemeler için eküvyonla alınan örnek yeterli değildir. plastik örnek kabına alınan gaita en geç 30 dakika içerisinde laboratuara ulaştırılmalıdır. Bu süre aşılacak ise örnek Carry-Blair transport besiyeri içerisinde laboratuara gönderilmelidir. Numune Ret Kriterleri: Dışkı ile kirlenmiş ve steril olmayan kaplara alınmış örnekler çalışmaya alınmaz.
girilecek deri bölgesi dezenfektanlarla temizlenmeli ve daha sonra, steril enjektör ile damara girilmeli, 5ml. kan alındıktan sonra, hem iğnenin ucu, hem de kan kültür şişesinin ağzı, alevden geçirilmelidir. Daha sonra kan, içinde antikogulan madde bulunan kan kültür şişesinin ağzı,alevden geçirilmelidir. Daha sonra kan, içinde antikoagulan madde bulunan şişesi içine boşaltılmalı ve örnek hızla laboratuara ulaştırılmalıdır. Numune Ret Kriterleri: Barkodu olmayan kan kültür şişeleri çalışmaya alınmazlar. 23-VÜCUT SIVILARI: Bu örneklerin başlıcaları; beyin omurilik sıvısı (BOS) ve Plevra sıvısıdır. Örnek, iğne aspirasyonu ile alınır. Örnek alınacak bölgede önce deri temizliği yapılır ve aspirasyon iğnesi ile vücut boşluğuna girilir. İğne içerisine sıvı çekilir. Bu örnek en kısa zamanda laboratuara ulaştırılır. BOS soğukta değil, oda ısısında bekletilir. Numune Ret Kriterleri: Steril şartlarda alınmayan örnekler çalışmaya alınmazlar. 24-KAPALI LEZYONLARDAIM (ABSE) ÖRNEK ALINMASI Deri %70'lik alkol ile silinir ve alkolün kuruması beklenir. Büyük abselerde enjektör ile girilerek aspire edilir. Küçük lezyonlarda ise lansetle delinir ve örnek eküvyon ile alınır. Örnek transport besiyeri (Stuart besiyeri) içine konularak laboratuara gönderilir. Numune Ret Kriterleri: Steril şartlarda alınmayan örnekler çalışmaya alınmazlar. 25-ÖRNEK ALMA YÖNTEMLERİ VE TAŞINMALARI Bulaşıcı hastalıkların tanısı ve tedavisi, etken olan mikroorganizmanın tanımlanmasını gerektirir. Örneklerin alınması ve laboratuara ulaştırılmasındaki yetersizlikler yanlış sonuçlara neden olduğu gibi hastanın uygun olmayan tedavi alması ya da hastanın tedavisinin yetersizliği ile sonuçlanır. Bu nedenle uygun örnek alınmasındaki kuralların bilinmesi gerekir. Kaynak ne olursa olsun, bütün örneklerin alınmasında bazı genel kurallar uygulanır.
*Örnek, antibiyotiğe başlanmadan önce ve mümkün olduğunca erken alınmalıdır. Kontrol amacıyla antibiyotik kesildikten 48 saat sonra alınmalıdır. *Steril koşullarda çalışılmalı, normal flora ile kirlenmemesine dikkat edilmelidir. *Migroorganizmanın en yoğun ve canlı olduğu bölgeden örnek alınmalıdır. Sinüzitler için burun akıntısı ya da boğaz sürüntüsü alınması uygun olmaz. *Hastalığın uygun zamanında alınmalıdır. Tifoda 1. Hafta kan kültürü, daha sonra dışkı kültürü yapılmalıdır. *Yeterli miktarda alınmalı, *Uygun yöntemlerle alınmalıdır. *Alınan örnek uygun taşıma besiyeri içinde, ya da uygun kaplarda derhal laboratuara gönderilmelidir. *Eğer laboratuara hemen ulaştırılamıyorsa örnek özelliğine uyarak saklanmalıdır. Örneği, normal flora içeren klinik örnekler buzdolabında +4 C'de steril vücut sıvıları ise 37 °C'de (idrar bu kuralın dışında) olmak üzere bekletilmelidir. Kültür ve antibiyogram örnekleri alındıktan 2 gün sonra saat 15.00'da sonuç verilrilir. Tetkiklerin uzadığı hallerde sonuç verilmesi gecikebilir. 26-GAİTADA GİZLİ KAN BAKILMASI: Çalışma Zamanı: Her gün Sonuç Verme Zamanı: Aynı gün Numune Türü: Gaita Numune Kabı: Kırmızı kapaklı steril kap Referans Değerleri: Negatif Hasta iki gün et içermeyen diyet uygulamalıdır. Ayrıca demir içeren ilaç kullanmamalıdır. Örnek alındıktan sonra 30 dakika içerisinde laboratuara ulaştırılmalıdır.
Numune Ret Kriterleri: Tükürükten ibaret örnekler çalışmaya alınmazlar. C.GAİTADA MİKROSKOPİK BAKI: Temiz kap içerisinde fındık büyüklüğünde gaita alınmalıdır. En geç yarım saat içerisinde temiz bir şekilde laboratuara ulaştırılmalıdır. Kabın dışı temiz olmalıdır. Numune Ret Kriterleri: Gaita ile kirlenmiş kaplar çalışmaya alınmazlar. 30 dak. dan daha uzun süre geçmiş örnekler çalışmaya alınmazlar. Direkt Mikroskobik İnceleme Sonuçları Aynı Gün Saat 15:00’da verilir. Yüklə 0,5 Mb. Dostları ilə paylaş:
|