T. Malikov O. Olimjonov moliya

Korporatsiyalarning daromadidan olinadigan soliq 
– 
daromad solig’i va foyda solig’ining (ayrim mamlakatlarda) o’rniga 
barcha kompaniyalarning foydasidan qat’iy foizda olinadigan 
soliq. Barcha korporativ organ va nokorporativ assotsiatsiyalarga 
nisbatan qo’llaniladi. Taqsimlanadigan dividentlar summalaridan 
ham soliq olishni taqoza etadi. 
Kasb solig’i (kasbiy soliq) 
– mahalliy hokimiyat organlari 
tomonidan tadbirkorlik faoliyatining barcha turlaridan har yili 
olinadigan to’g’ri (bevosita) soliqlardan biri. Masalan, Fransiyada 
kasb solig’i (kasbiy soliq)ning stavkasini hisoblashda baza sifatida 
ko’chmas 
mulk 
ijarasining 
qiymati, 
ishlab 
chiqarishda 
foydalanilayotgan 
barcha 
asbob-uskunalarning 
qiymati 
(sub’yektning o’z mulkimi yoki ijaraga olganmi, bundan qat’iy 
nazar), ish haqi fondining qiymati va boshqalar xizmat qiladi.
Kasb solig’i (kasbiy soliq)ning summasi asos raqamlari va 
mahalliy hokimiyat organlari tomonidan belgilanadigan koeffitsient 
asosida hisoblanadi. Bunda uning summasi korxonada yangidan 
yaratilgan mahsulotning ma’lum bir foizidan (masalan, 5%) 
oshmasligi lozim. 
Kvotativ soliqlar 
– daromad yoki mulk qiymatining puldagi 
ifodasiga nisbatan foizlarda o’rnatiladigan soliqlar. 

---

740 
Kontingentlashtirilgan 
soliqlar 
– umumiy summasi 
oldindan o’rnatiladigan va so’ng ma’muriy birliklardan tortib to 
aloh
ida soliq to’lovchilar o’rtasida taqsimlanadigan soliqlar. 
L 
 
Lizing 
– moliya-kredit munosabatlarining shakllaridan biri 
bo’lib, korxonalar tomonidan mashina, asbob-uskuna va shunga 
o’xshashlarni uzoq muddatli ijaraga olinishini anglatadi. Lizingda 
uning 
ob’ektlari odatda (lekin majburiy tartibda emas) ijaraga 
beruvchi korxonaning balansidan ijaraga oluvchi korxonaning 
balansiga pirovardida o’tkaziladi. Bu tartibdagi bitimlar ijarachi 
korxona 
uchun 
foydali 
hisoblanib, 
ular 
moliyaviy 
zarar 
ko’rmaydilar va, odatda, soliq va amortizatsiya imtiyozlariga ega 
bo’ladilar.