T o sh k e n t d a V l a t iqtiso diyo t u niversiteti f. T. A b d u V a X id o V, Z. A. Um arov, K. N. D ju ra y ev
Mijozlarga chet el valyutasidagi hisobvaraqlami
Yüklə 4,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
6.3. Mijozlarga chet el valyutasidagi hisobvaraqlami
ochish va yuritish tartibi Mijozlar tomonidan joriy valyutada talab qilib olinguncha saqlanadigan depozit hisobvaraqlarini va ikkilamchi talab qilib olinguncha saqlanadigan, jamg'arma, muddatli va boshqa depozit hisobvaraqlaming chet el valyutasilardagi turlarini ochish uchun bankka quyidagi hujjatlar taqdim qilinadi: - tadbirkorlik sub’ektlari tomonidan: chet el valyutasida hisobvaraq ochish uchun ariza; davlat ruyxatidan o'tganligi to'g'risidagi guvohnomaning nusxasi; imzolar namunalari va muxr izi tushirilgan varaqcha. - tadbirkorlik sub’ektlari bo'lmagan rezident yuridik shaxslar, jumladan byudjet tashkilotlari tomonidan: chet el valyutasida hisobvaraq ochish uchun ariza; soliq organlari tomonidan soliq to'lovchining identifikatsiya raqami berilganligi to'g'risidagi guvohnomaning nusxasi; imzolar namunalari va muxr izi tushirilgan varaqcha. Norezidentlar (jismoniy shaxslar kirmaydi) tomonidan: chet el valyutasida hisobvaraq ochish uchun ariza; soliq organlari tomonidan soliq to'lovchining identifikatsiya raqami berilganligi to‘g ‘risidagi guvohnomaning nusxasi; tegishli shakldagi imzolar namunalari va muxr izi tushirilgan varaqcha. Rezident va norezident jismoniy shaxslar tomonidan: tegishli shakldagi hisobvaraq ochish uchun ariza; shaxsini tasdiqlovchi hujjat taqdim etiladi (pasport va unga tenglashtirilgan hujjatlar). Ushbu bankda mijoz tomonidan ilgari ochilgan hisobvaraq mavjud bo‘lsa, faqat hisobvaraq ochish uchun ariza taqdim etiladi. Mijozlaming chet el valyutasidagi hisobraqamlarini yuritish nisbatan oddiy, ya'ni so'mda hisobvaraq yuritishdan katta farq qilmaydi. Mijozlarga chet el valyutasidagi talab qilib olinguncha saqlanadigan depozit hisobvaraqlari bilan birga tranzit hisobvaraqlari ham ochiladi. Valyuta hisobvaraqlaridan to'lovlar vakolatli banklar tomonidan hisobvaraqlardagi mablag'ning qoldig'i doirasida amalga oshiriladi. Markazlashtirilmagan valyuta tushumini majburiy sotish tushum korxonaning tranzit valyuta hisob raqamiga tushgan sanadan boshlab 5 bank kunidan kechikmay, markazlashtirilgan eksport bo'yicha esa 3 bank kunidan kechikmay amalga oshiriladi. Bunda 500 AQSh dollariga teng bo'lgan miqdordan oshmaydigan chet el valyutasidagi tushumdan majburiy sotishni har o'n kunda amalga oshirishga ruxsat beriladi. Oldindan to'langan to'lov (avanslar) korxonalaming tranzit valyuta hisob raqamiga tushganda ushbu mablag'lar eksport qiluvchilaming buyurtmanomalari bo'yicha keyinchalik eksport haqiqatda amalga oshirilgandan keyin majburiy sotilgan holda valyuta hisobvaraqlariga o'tkazilishi mumkin. Sotilgan chet el valyutasining so'mdagi teng qiymati majburiy sotish amalga oshirilgan sanadan boshlab bir kundan kechikmay korxonalaming hisobvaraqlariga o'tkaziladi.Valyuta tushumini majburiy sotish uchun korxonalar o'zining valyuta hisobvaraqlari ochilgan vakolatli banklarga chet el valyutasidagi mablag'lami o'tkazishga topshiriqni taqdim etadilar. Mablag' tushgandan keyin korxonalar belgilangan muddatda majburiy sotishni amalga oshirish uchun topshiriqni taqdim etmagan hollarda vakolatli banklar valyuta mablag'larini mustaqil sotish huquqiga ega bo'ladilar. Tovarlar va xizmatlami markazlashtirilmagan eksport bo'yicha sotishdan olingan chet el valyutasidagi tushumning 50 foizi, markazlashtirilgan eksport bo'yicha sotishdan olingan chet el valyutasidagi tushumning 100 foizi vakolatli banklarga majburiy sotilishi kerak. Mijozlaming hisobvaraqlariga tovarlar va xizmatlami markazlashtirilmagan eksport bo'yicha sotishdan olingan chet el valyutasidagi tushum kelib tushganda quyidagi buxgalteriya yozuvi beriladi: Valyutadagi bosh kitobda: Dt 10501- “Boshqa banklardagi vakillik hisobvaraqlari- Ностро”, Kt 20200-“Talab qilib olinguncha saqlanadigan depozitlar”-eksportchi korxonaning valyutadagi tranzit hisobvarag'i. Mijozlaming chet el valyutasidagi eksport tushumlaridan amaldagi qonunchilikda belgilangan tartibda 50 foizi majburiy sotilgandan so'ng valyuta mablag'larining qolgan qismi ulaming joriy valyuta hisobvarag'iga o'tkaziladi: Valyutadagi bosh kitobda: Dt 20200-“Talab qilib olinguncha saqlanadigan depozitlar” - eksportchi korxonaning valyutadagi tranzit hisobvarag'i -eksport tushumining 100 foiz summasi, Kt 20200-“Talab qilib olinguncha saqlanadigan depozitlar” - eksportchi korxonaning joriy valyutadagi hisobvarag'i —eksport tushumining 50 foiz summasi, Kt 17101- "Valyuta pozitsiyasi" hisobvaraqlari - majburiy sotish uchun ajratilgan eksport tushumining 50 foiz summasi. So'mdagi bosh kitobda: Dt 17101-"Valyuta pozitsiyasi" hisobvaraqlari, Kt -Eksportchi korxonaning so'mdagi hisobvarag'i - majburiy sotishdan kelib tushgan summasi. Vakolatli banklar tomonidan valyuta tushumining bir qismi korxonalar tomonidan majburiy sotilishi tartibida sotib olingan chet el valyutasidagi mablag'lar belgilangan tartibda birjadan tashqari valyuta bozorida operatsiyalami amalga oshirish uchun foydalaniladi. Markaziy bank tomonidan korxonalar tomonidan chet el valyutasidagi tushumning majburiy sotilishi tartibida sotib olingan mablag'lar O'zbekiston Respublikasi Markaziy bankining valyuta zahiralariga o'tkaziladi, uning balansida hisobga olinadi va O'zbekiston Respublika valyuta birjasida sotish yo'li bilan milliy valyutani barqarorlashtirish tadbirlariga sarflanadi. Vakolatli banklar tomonidan markazlashtirilgan va markazlashtirilmagan eksport bo'yicha valyuta tushumini o'tkazish bo'yicha operatsiyalami hisobga olish va majburiy sotishni amalga oshirish tartibi O'zbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan belgilanadi. Yüklə 4,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|