T. S. Malikov moliya
Moliyaviy tizim yordamida resurslarning vaqt
Yüklə 2,82 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
5.1. Moliyaviy tizim yordamida resurslarning vaqt
(zamon) va makonda aylanib yurishi Moliyaviy tizim iqtisodiy resurslarning vaqt (davr, za- mon) bo‘ylab (bo‘yicha), geografik hududning biridan bosh - qasiga, shuningdek, iqtisodiyotning bir tarmog‘idan bosh- qasiga (o‘tish) joyini o‘zgartirish usulini ta’minlaydi. Ko‘p hollarda moliyaviy oqimlar harakati (4.2.1-chizma) jismoniy yoki yuridik shaxs bugungi kunda o‘zining mab- lag‘ini boshqa shaxsga kelgusida boshqa mablag‘ni o‘rniga o‘rin olish uchun, va aksincha, berishiga asoslangan. Tala- balarga qarzlar, uy sotib olish qarzlari, jamg‘arilgan pensi- ya va ishlab chiqarish quvvatiga kapital qo‘yilmalar – ush- bu barcha operatsiyalar resurslarni vaqt (davr, zamon)ning bir nuqtasidan boshqasiga o‘tishi (joylashuvi)ga olib keladi. Bu kabi vaqt (davr, zamon)lararo resurslarning joylashuvi 142 larda ishlatilayotgan “rag‘batlantirish” so‘zi bu yerda nazarda tutilayot- gan holat (hodisa, voqelik, jarayon va h.k.lar)ning asl mazmun-mohiyatini ifodalash uchun yetarli emas. Buning boisi shundaki, “rag‘batlantirish” “stimul” so‘zining asl mazmun-mohiyatidan kelib chiqiladigan bo‘lsa, u bu jarayonning faqat bir qismi (tomoni)nigina ifodalaydi, xolos. “Stimul” so‘zi o‘zining lug‘aviy ma’nosiga ko‘ra “rag‘batlantirish”dan tashqari yana “maj- burlash”, “tezlashtirish”, “faollashtirish”, “undash”, “yo‘naltirish”ni ham anglatadi. Shuning uchun ham “stimullashtirish” va “rag‘batlantirish” so‘zlari o‘rtasida tenglik ishorasini qo‘yish o‘z ma’nosiga ega emas. Ushbu muammoning boshqa jihatlariga biz kitobimizning oldingi qismlarida ham qisman bo‘lsa-da, to‘xtalib o‘tgan edik. 142 Bu o‘rinda “ intertemporal” so‘zining so‘zma-so‘z tarjimasi “vaqtlar orasida” degan ma’noni bildiradi. |