T texniki kolleci

 T
ərif. A mülahizəsi doğru olduqda yalan olan, A mülahizəsi yalan olduqda isə doğru 
olan mülahizəyə A mülahizəsinin inkarı deyilir. Məsələn: A- “5 ədədi natural ədəddir” 
mülahizəsi olduqda, “5 ədədi natural ədəd deyil” mülahizəsi onun inkarıdır. Bu 
mülahizələri qısaca olaraq belə yazmaq olar: A- 

N. 
Mülahizələrin inkarına aid aşağıdakı doğruluq
c
ədvəlini verə bilərik: 
C
ədvəldən görünür ki, A mülahizəsi doğru 
olduqda onun inkarı
yalan, A mülahizəsi yalan olduqda onun 
inkarı doğru olur. 
Bundan 
əlavə inkaredici mülahizənin özünü də inkar etmək olar. A mülahizəsinin ikiqat 
inkarı 
̿ ilə işarə edilir. Əgər verilmiş mülahizə doğrudursa, onda onun ikiqat inkarı da 
doğru, əgər yalandırsa, onda onun ikiqat inkarı da yalandır. 
M
əsələn: A-“2 cüt ədəddir” mülahizəsinin inkarı 
- “2 cüt ədəd deyil” mülahizəsi 
olduqda, 
̿ – “doğru deyil ki, 2 cüt ədəd deyil” mülahizəsi A mülahizəsinin ikiqat 
inkarıdır. 
A mülahizəsi onun inkarı və ikiqat inkarı arasında olan münasibəti aşağıdakı cədvəl 
vasitəsilə göstərək: 
 
 
 
Mülahizələrin konyunksiyası. A 
v
ə B iki sadə mülahizə olsun. 
Bu 
mülahizələri 
“və 
” 
bağlayıcısı vasitəsilə bir-birinə 
bağladıqda məntiqi quruluşu 
“A və B” kimi olan yeni bir 
mürəkkəb mülahizə alırıq.
M
əsələn: A- “15 tək ədəddir”, B-“ 15 ədədi 3-ə bölünür” olduqda A və B mülahizələri 
bel
ə oxunur: “15 ədədi təkdir və 3-ə bölünür”. Və bağlayıcısı riyazi məntiqdə 
konyunksiya 
əməli adlanır və 

kimi işarə edilir. Qeyd edək ki, “konyunksiya” 
termini “ conjunctio” latın sözündən alınmışdır “əlaqə” mənasını verir. 
Tərif 1. A və B mülahizələrinin “və” bağlayıcısı ilə birləşməsindən alınan mürəkkəb 
mülahizəyə bu mülahizələrin konyunksiyası deyilir. 
A 
D
Y 
Y 
D 
A 
¯A 
̿ 
D 
Y 
D 
Y 
D 
Y 

---

13