T. U. Usmonov, B. C. Mirzayev, I. S. Hasanov mutaxassislikka

4
va 
12
shtoklari fazoviy 
sharnirlar 
3
va 
8
yordamida disk 
13
bilan bog‘langan, bu diskni val 
avlantiradi. Silindrlar bloki sim m etriyasining o‘qi odatda yurgizish 
valining o‘qi bilan 30° burchak hosil qiladi. Qiyalik burchagi 
doimiy bolg ani sababli, silindrlar bloki bir m arta aylanganda har 
qaysi porshen oldinga va orqaga harakatlanadi (nasos rejimida 
ishlaganda ish suyuqligi suriladi va haydab chiqariladi, dvigatel re­
jim ida ishlaganda e s a - is h suyuqligi bosim ostida ish yurishi qiladi 
va u to‘kish m agistraliga haydab chiqariladi. Porshenlarning chekka 
holatlari ish suyuqligining surila va haydala boshlashiga mos keladi, 
nasos u c h u n -ish suyuqligi ta’sirida ish yurishining boshlanishiga, 
gidromotor uchun e s a - is h suyuqligining to‘kish m agistraliga haydab 
chiqarilishiga to‘g‘ri keladi. Gidrodvigatelni reverslash (valning 
246

---

aylanish yo‘nalishini o‘zgartirish) uchun silindrlar bloki korpusining 
qopqog‘idagi teshiklarga ish suyuqligi berilish yo‘nalishi o'zgarti- 
riladi. Yurgizish qurilm asining korpusi ichida yuqori bosimli 
bo‘shliqdan oqib chiqayotgan ish suyuqligi chiqib ketishi uchun 
drenaj teshik qilingan.
•t 
2 
A
4.28-rasm.
A k sia l-p lu n je rli n a so s sxem asi:
1-vat;
2 - te s h ik ; 
3,
8 -s h a rc h irla r; 
4,
72—shtoklar; 5 —sharnirfi birikma;
6 - korpus; 7 —silin d rla r bloki; S -s h a rn ir la r; 9 -q o p q o q ; 7 0 -ta q sim la g ic h ;
1 1 - p o r s h e n 7 3 -d is k ; 7 4 -sh a rik li po dshipniklar; 7 5 -k o rp u s
Kurakchali va plunjerli nasoslar ish suyuqligi berilishini 
nasosning yuritm a valining aylanish chastotasini o‘zgartirm asdan 
rostlash imkonini beradi. Shesternyali nasoslarning ish suyuqligi 
berishi faqat yuritm a valining aylanish chastotasini o‘zgartirish 
bilangina bir oz o‘zgartirilishi m umkin, shu sababli ular kam 
qo'llaniladi.