Tabiatshunoslikni o‘qitishning og'zaki uslublari, ularning turlari va metodlari annatssiya

YIL FASLLARI
Darsning maqsadi.
O’quvchilarni yangi atama va tushunchalar, tabiatda fasllar almashinishi, undagi o’zgarishlar, fasllarning asosiy belgilari bilan tanishtirish, qushlar. hasharotlar ustida kuzatish ishlari olib borishga o’rgatish, har bir faslning o’zgacha tarovati borligini tushuntirish, go’zallikni his etishga, uni asrab-avaylashga o’rgatish.
Darsning tun.
Yangi bilim beruvchi.
Darsning jihozlanishi.
Fasllar tasvirlangan plakatlar, rasmlar.
Atama va tushunchalar: yil, bahor, yoz, kuz, qish.
Darsning borishi.
Tashkiliy qism.
O’tilgan mavzuni takrorlash.
Yangi mavzuni bayon etish. O’quvchilarning yangi mavzuga bo’lgan qiziqishlarini oshirish haqidida ularga quyidagi savollar bilan murojaat qilinadi:

1. 
   Hozir qanday fasl?
   
2. 
   Bir yilda nechta fasl almashinadi?
   
3. 
   Fasllar nomini ayting.
   
4. 
   Qaysi fasl haqida she’r bilasiz?
   
5. 
   Sizga ko’proq qaysi fasl yoqadi?
   

Bir yil to’rt fasldan iborat. Tabiatda fasllar almashinib turadi. Lekin hamma joyda ham emas. Bizning O’zbekistonimizni jannatmakon yurt deb ta’hflashadi. Nima uchun? Bizda bir yilda to’rt fasl to’liq almashinib turishi, fasllarning o’zgarishiga sabab. Yerning Quyosh atrofida aylanishi va buning natijasida Yerga Quyosh nurining ko’p yoki kam miqdorda tushishi, Quyosh bo’lmaganda Yer yuzi qorong’i va sovuq bo’lishi tushuntiriladi. Kuzda 3-43- sentabrda kun bilan tun teng (13-4 aoat kun, 13-4 soat tun) bo’lishi, qishda 3-43-4- dekabrda kun eng qisqa va tun eng uzun bo’lishi, chunki Quyosh kech chiqib erta botishni o’quvchilar ongiga atroflicha singdiriladi.
O’tilayotgan mavzular o’quvchilar xotirasida qolishiga erishish maqsadida ular tutayotgan «Ish daftari» bilan tanishib borish, daftarga nimalarni yozib borayotganini ularning o’ziga o’qitish. tez-tez takrorlab turish va yangi ma’lumotlarni yozishlari ta’kidlab turiladi. Bunday yondashuv o’quvchilarni mas’uliyatli bo’lishga, tabiatni kuzatishni o’rganishga va atrof-muhit bilan jiddiy tanishib borishga undaydi.
O’tilgan mavzuni mustshkamlash. Dars yakunida o’quvchilarga quyidagi savollar bilan murojaat qilish mumkin:

1. 
   Fasllar nimasi bilan bir-biridan farq qiladi?
   
2. 
   Quyoshning bizga qanday mahiyati bor?
   

3. Fasllarning almashinishiga nima sabab bo’ladi?
O’quvchilar bilimini baholash.
Uyga vazifa. Uyingiz derazasi tokchasiga tuvakdagi gulni qo’ying. Gulning barglarini kuzating, keyinroq gulni aylantirib narigi tomonini Quyoshga qaratib qo’ying. Nimalar ro’y berganini aniqlagach, natijani «Ish daftari»ga yozing.