YOSHLARDA YOT G‘OYALARGA QARSHI KURASHDA MUSTAHKAM E’TIQODNI SHAKLLANTIRISH VAZIFALARI Umidjon Saidkamolovich Musayev – o‘qituvchi,TTA Urganch filiali Annotatsiya: Maqolada yoshlar tarbiyasiga salbiy ta’sir etuvchi g‘oyaviy tahdidlar va ularning oldini olish, yoshlarning mafkuraviy immunitetini shakllantirish masalasi o‘rganilgan. Аннотация: В статье был проведен краткий научный анализ идеологических угроз, негативно влияющих на воспитание молодежи и их профилактику, формирование идеологического иммунитета молодежи Abstract: A brief scientific analysis was carried out on ideological threats that negatively affect the education of young people and their Prevention, the formation of ideological immunity of young people Kalit so‘zlar: inson, insoniyat, g‘oya, tahdid, “ommaviy madaniyat”, fobiya, immunitet, ta'lim, tarbiya. Ключевые слова: человек, человечность, идея, угроза, "массовая культура", фобия, иммунитет, образование, воспитание. Keywords: human, humanity, idea, threat, "mass culture", phobia, immuneitet, education, upbringing. Insoniyat XXIasrga qadam qo‘ydi. Yangi
davrning tahdid va xavf-xatarlarini tobora
kuchayotganligi muntazam ogoh va sezgir
bo‘lishga undamoqda. Prezidentimiz Shavkat
Mirziyoyev ta’kidlaganidek, “Dunyo shiddat
bilan o‘zgarib, barqarorlik va xalqlarning
mustahkam rivojlanishiga raxna soladigan
turli yangi tahdid va xavflar paydo bo‘layotgan
bugungi kunda ma’naviyat va ma’rifatga,
axloqiy tarbiya, yoshlarning bilim olish,
kamolga yetishga intilishiga e’tibor qaratish
har qachongidan ham muhimdir”
1
.
Inson qalbi va ongini zabt etuvchi o‘zida
yovuz va zararli g‘oyalar orqali namoyon
bo‘layotgan g‘oyaviy ta’sir, oshkora mafkuraviy
tazyiqlar teran fikrlashni taqozo etmoqda.
Yoshlar tarbiyasiga raxna solishga intilayotgan
ekstremizm, terrorchilik, missionerlik,
prozelitizm kabi tahdidlarni chegara bilmasligi
dunyo afkor ommasining kayfiyati, ruhiyati,
dunyoqarashiga salbiy ta’sir o‘tkazmoqda.
Ushbu mafkuraviy-g‘oyaviy tahdid har
qanday xalq va millatning o‘ziga xosligini rad
etuvchi g‘oyani targ‘ib etmoqda
2
. “Ommaviy
madaniyat” zamiriga e’tibor qaratilsa, u o‘zida
tuban va buzg‘unchi g‘oyalarni namoyon
etish orqali mamlakat taraqqiyotiga raxna
solayotganligi tobora oydinlashmoqda.
Axborot-tahliliy o‘rganishlarga ko‘ra, “ommaviy
madaniyat” tarafdorlarining asl maqsadi milliy
davlatning taraqqiyot modeliga ishonchsizlik
1 O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti vazifasini bajaruvchi Shavkat Mirziyoyevning Islom hamkorlik tashkiloti Tashqi ishlar vazirlari kengashi 43-sessiyasining ochilish marosimidagi nutqi. 18.10.2016 2 Mansur Musayev. Global miqyosda madaniyat ko’rinishida targ’ib qilinayotgan “Ommaviy madaniyat” tahdidi. Demokratlashtirish va inson huquqlari jurnali. Toshkent. 2017. №1 son. B-45. 3 Prezident Shavkat Mirziyoyevning “Kamolot” yoshlar ijtimoiy harakatining IV qurultoyidagi nutqi. 30.06.2017 4 Karimov I.A. Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch –T.:Manaviyat, 2013. B. 117 5 Falsafa: qomusiy lug‘at – T.:Sharq, 2004. B. uyg‘otish orqali uning ma’naviy xavfsizligiga
raxna solish orqali moddiy va ma’naviy
boyliklarini egallashdan iboratdir.
Bu masala yuzasidan Prezidentimiz
Shavkat Mirziyoyev shunday ta’kidlab
o‘tadilarki, “ommaviy madaniyat” kabi
xavf-xatarlar kuchayib, odamzod asrlar
davomida amal qilib kelgan e’tiqodlar, oilaviy
qadriyatlarga putur yetkazmoqda”
3
. Albatta,
“ommaviy madaniyat” kabi tahdidlar suqilib
kiradiki, sezmay va hatto bilmay ham qoladi
inson.
Birinchi Prezidentimiz Islom Karimov
ta’kidlaganidek, “...chetdan biz uchun
mutlaqo yot bo‘lgan, ma’naviy va axloqiy
tubanlik illatlarini o‘z ichiga olgan “ommaviy
madaniyat” yopirilib kirib kelishi mumkinligini
unutmasligimiz kerak”
4
. Bu hozirgi globallashuv
sharoitida dolzarb ahamiyat kasb etmoqda.
“Ommaviy madaniyatga falsafiy
ma’noda ta’rif beradigan bo‘lsak, – madaniyat
mavjudligining murakkab, hamma vaqt bir
xil talqin qilinmaydigan o‘ziga xos shakli.
Ommaviy madaniyatni G‘arb madaniyati bilan
bog‘liq hodisa deb tushunish, shuningdek, uni
g‘oyasizlik, sifatsizlik va didsizlik namunasi
sifatida baholash-keng tarqalgan
5
”.
Haqiqatdan ham biror bir tarixiy
madaniyatni targ‘ib etmaydi, na ma’no,
na mazmun va na bir asosli ketma ketlik
bor. Faqatgina insonni o‘ziga tortuvchi
IJTIMOIY FANLAR