Таълим психологияси

Abu Nosr Farobiyning “Masalalar mohiyati”, 
 Abu Rayhon Beruniyning “O’tmish yodgorliklari”, 
 Ibn Sinoning “Tib qonunlari” asarlari, 
 A.Navoiyning “Mahbub ul-qulub” va boshqa juda ko’p asarlar shular 
jumlasidandir.
 
Pedagogik psixologiyaning predmeti maktabda bilim, ko‟nikma va 
malakalarni egallash qonuniyatlarini, bu jarayonlarda sodir bo‟ladigan 
individual tafovutlarni, o‟quvchilarda faol, mustaqilva ijodiy tafakkurni tarkib 
toptirish qonuniyatlarini tadqiq etishdir.
Pedagogik psixologiya-ta‟lim va tarbiyaning ta‟siri oqibatida o‟quvchilar 
psixikasida sodir bo‟ladigan o‟zgarishlarni, o‟quv materiallarining o‟quvchilar 
yosh xususiyatlariga mos kelishini, turli ta‟lim metodlarining psixologik 
jihatdan samaradorligini, darsliklar,o‟quv qurollari va maktab ishlarining 
tartibiga nisbatan bo‟lgan psixologik talablar kabi muammolarni ham pedagogik 
psixologiya o‟rganadi. 
Pedagogik psixologiya ta‟lim va tarbiya jarayonining tashkilotchisi 
bo‟lgan-o‟qituvchi shaxsini, uning pedagogik faoliyati xususiyatlarini ham 
o‟rganadi. 
Umuman sharq va G‟arb madaniyatida ham psixologik – pedagogik 
mazmundagi asarlar XVII-XVIII asrlarda diniy-axloqiy negizda yozilgan. XVIII 
asrga kelibgina ma‟lum uslubga ega bo‟lgan ilmiy fikrlar vujudga kela boshladi. 
Rus sosial-demokratlari A.N.Gersen, N.G.Cherkishevskiy, N.A.Dobrodyubov, 
V.G.Belenskiylarning inson kamoloti to‟g‟risidagi qarashlari psixologiyaning 
rivojlanishiga katta hissa qo‟shdi. I.M.Sechenov, I.P.Pavlov g‟oyalariga 
asoslangan Ribakov, K.N.Kornshlov, P.P.Blonskiy, L.S.Vigotskiy va boshqa 
olimlar yosh psixologiyasi bo‟yicha qimmatli tadqiqotlarni amalga oshirdilar.

---

6 
Biogenetik qonunni F. Myuller va E. Gekkel kashf qilgan. Bunday qarashning 
ko‟zga ko‟ringan vakillaridan biri amerikalik psixolog S.Xolle (1844-1924) bo‟lib, u 
Gekelning 
biogenetik
qonunini psixologiyada bevosita ko‟chiradi. Bu nazariyaga 
ko‟ra ontogenezda bola o‟z psixik taraqqiyotida filogenezni insonning tarixiy 
rivojlanish bosqichlarini qisqargan holda boshdan kechiradi.