Таълим вазирлиги гулистон давлат университети

Identiv o’quv maqsadi:
1.Xotira turlari bilan tanishtiradi.
2.Xotirani ta’riflaydi.
3.Ruhiy faoliyatning faolligiga ko’ra xotira turlari va ruhiy faoliyatning
maqsadiga ko’ra turlarini o’rgatadi.
4.Faoliyatning davomiyligiga ko’ra turlari, ruhiy faoliyat qo’zg’atuvchisining
sifatiga ko’ra turlari va ruhiy faoliyatning inson yo’nalishiga qaratilgan
turlarini ajratadi.
Birinchi savolning bayoni
Xotira turlari.
Ongimiz aks ettirgan narsalarni mustahkamlash, saqlab qolish va
keyinchalik tiklash (esga tushirish) dan iborat bo’lgan aqliy faoliyat xotira
deyiladi. Biz sezgan, idrok qilgan narsalarimiz, kechirayotgan tuyg’ularimiz,
fikr va qilingan ish-harakatlarimiz esimizda saqlanib qoladi va keyinchalik
esimizga tushadi. Buni har kim o’z tajribasidan yaxshi biladi. Masalan,
o’quvchilar maktabda o’qitilayotgan narsalarini esda olib qoladilar, esda
saqlaydilar va esga tushiradilar.
ongimiz aks ettirgan narsalarni mustahkamlash, saqlab qolish va
keyinchalik tiklash (esga tushirish) dan iborat bo’lgan aqliy faoliyat xotira
deyiladi.
Xotira 5 ta muhim turlarga, ko’rinishlarga ajratiladi:
I. Ruhiy faoliyatning faolligiga ko’ra xotira turlari:
a) harakat yoki motor harakat xotirasi;
b) obrazli xotira;
v) his-tuyg’u yoki hissiyot xotirasi;
g) so’z-mantiq xotira.
II. Ruhiy faoliyatning maqsadiga ko’ra:
a) ixtiyorsiz, b)ixtiyoriy, v) mexanik.
III. Ruhiy faoliyatning davomiyligiga ko’ra:
a) qisqa muddatli xotira;
b) uzoq muddatli;
v) operativ (tezkor) xotira.

---

---

57
57

IV. Ruhiy faoliyat qo’zg’atuvchisining sifatiga ko’ra:
a) musiqiy, b) eshitish xotirasi.
V. Ruhiy faoliyatning inson yo’nalishiga qarab:
a) fenomenal, b) kasbiy.
1.