Tarbiya jarayoni

Tarbiya jarayoni va tasnifi

Alhosil, tarbiya bizlar uchun
yo hayot – yo mamot,
yo najot – yo halokat,
yo saodat – yo falokat
masalasidur;
Abdulla Avloniy

Reja

• Tarbiya jarayoni haqida tushuncha
• Shaxs va uning rivojlanishi haqida tushuncha
• Shaxs rivojlanishida yosh va individual xususiyatlar
• Tarbiya usullari haqida tushuncha
• Tarbiya turlari

Tarbiya — shaxsni maqsadga muvofiq takomillashtirish uchun uyushtirilgan pedagogik jarayon bo‘lib, tarbiyalanuvchining shaxsiga muntazam va tizimli ta’sir etish imkonini beradi;
Tarbiya jarayoni o‘qituvchi va o‘quvchi (tarbiyachi va
tarbiyalanuvchi)lar o‘rtasida tashkil etiluvchi hamda aniq maqsadga yo‘naltirilgan hamkorlik jarayonidir;
Tarbiya jarayonida tarbiyalanuvchining ongi shakllana boradi, his-tuyg‘ulari rivojlanadi, ijtimoiy hayot uchun zarur bo‘lgan ijtimoiy aloqalarni tashkil etishga xizmat qiladigan xulqiy odatlar hosil bo‘ladi; Agar bularning birortasi e’tibordan chetda qolsa, maqsadga erishish qiyinlashadi;
Tarbiya jarayoni
Ko’p qirrali
Uzoq muddatli
Uzluksiz
Yaxlit tizimli
Ikki tomonlama aloqali
Qarama-qarshi munosabatli
Aniq maqsadga yo’naltirilgan

Aniq maqsadga yo’naltirilganlik

Zamonaviy talqinda tarbiya jarayoni o‘qituvchi va o‘quvchilar o‘rtasidagi muayyan maqsadga erishishga qaratilgan samarali hamkorlik demakdir;

Ko’p qirraliligi

Unda tarbiya mohiyatini yoritishga xizmat qiluvchi ichki va tashqi (subyektiv va obyektiv) omillar ko‘zga tashlanadi;
Subyektiv omillar shaxsning ichki ehtiyojlari, qiziqishlari, hayotiy munosabatlari mazmunini anglashga yordam beradi;
Obyektiv omillar shaxsning hayot kechirishi, shakllanishi, hayotiy muammolarni ijobiy hal etish uchun sharoit yaratadi;