46
I BOB. O‘RTA ASRLARNING ILK DAVRI
Rohib olimlar – Kirill va Me-
fodiy – IX asr o‘rtalarida
yunon
alifbosi asosida slavyan yozuvini
yaratib, g‘arbiy slavyanlar orasida
xristianlikni keng targ‘ib etishgan.
Ular yunon tilidagi diniy asarlarni
keyinchalik «kirillitsa» deb nom ol-
gan yozuv
orqali slavyan tiliga tar-
jima qilishgan. Ushbu yozuv Bol-
gariyadagi Rus yerlariga tarqalgan.
Yaroslav davrida Rusda maorif yuksaladi. Vla
dimir
davri da Ki yevda xristian ruhoniylari tayyorlaydi gan o‘quv
yurti tashkil etilgan bo‘l sa, Yaroslav Nov gorodda uch
yuz ru
honiy tayyorlaydigan bilim yurti
ni ochadi. Knyaz
davrida
avval Kiyevda, so‘ng Novgo
rodda yilnomalar tuzila
bosh laydi.
1. Internet orqali yoki «O‘zbekiston milliy ensiklo-
pediyasi»dan yunonlarning Platon akademiyasidan
tashqari yana qanday akademiyalari bo‘lganligini
aniqlang.
2. Mavzuda keltirilgan
Vizantiyada yuksalgan tas-
viriy san’at turlarini 35, 38-rasmlarga qanday
aloqadorligini so‘zlab bering.
3. Sizningcha, o‘rta asrlar qadimgi yunon-rim mak-
tablari bilan hozirgi maktablar o‘rtasida qanday
o‘xshash va farqli jihatlar bor?
4. Lotin va kirill yozuvlarini 6-sinf tarix darsligi
ma’lumotlari asosida tahlil qilib,
ular qanday
umumiylikka ega ekanligini ko‘rsating.
5. Sizningcha, slavyan yozuvi va Kiyev Rusi
madaniyatining tarixiy ildizlari qaysi mamlakat
bilan bog‘liq?
6. 35, 36 va 38-rasmlarni qiyoslab,
ulardagi
umumiy va farqli jihatlarni toping.
38-rasm.
Kiyev. Avliyo
Sofiya ibodatxonasi.
XI asr