KURS ISHI MAVZU: O‘RTA OSIYONING MEZOLIT DAVRI ARXEOLOGIK YODGORLIKLARI VA ULARNING TARIXIY O‘LKASHUNOSLIKNI O‘RGANISHDAGI O‘RNI
Tayyorladi: Raxmatullayev N
Qabul qildi: Qo`yliyev R
Toshkent-2022 Mundarija: K I R I SH................................................................................................................3 1-Bob.Mezolit davriga umumiy tavsif...................................................................5 1.1. O`rta Osiyoning mezolit davri xususiyatlari......................................................6
1.2. O'rta Osiyoning mezolit davri madaniyatlari.....................................................9
2-Bob. O'rta Osiyoning mezolit davri arxeologik yodgorliklari.......................11 2.1. O`zbekiston hududidagi mezolit davri arxeologik yodgorliklari....................11
2.2 Sharqiy Kaspiybo`yi mezolit makonlari. .........................................................25
2.3. Janubiy Tojikiston mezoliti..............................................................................27
2.4 Sharqiy Pomir mezoliti......................................................................................29
Xulosa…………………………………………………………………………….31
Foydalangan adabiyotlar…………………………………….…………..……..33
KIRISH Mavzuning dolzarbligi. Mustaqillik yillarida mamlakatimiz hududida qadimgi davrlardan boshlab rivojlangan qishloqlar, shaharlar va sivilizatsiya markazlarining boy o‘tmishini arxeologik jihatdan tadqiq etish va tarixiy jarayonlarni tiklash bo‘yicha muayyan ishlar amalga oshirildi. O‘zbekiston hududi tosh davridan boshlab o‘zlashtirilganligi, mamlakatimiz jahondagi ilk shaharsozlik va davlatchilik shakllangan markazlardan biri bo‘lganligi, tariximiz va madaniyatimiz chuqur ildizlarga ega ekanligi ilmiy jihatdan asoslandi.
Fan, ta’lim va iqtisodiyotning jadal integratsiyalashuvida respublika hududida olib borilayotgan arxeologik tadqiqotlarni zamon talablari asosida yo‘lga qo‘yish, qazishmalarni keng ko‘lamda tashkil etish, yoshlarni arxeologik izlanishlar bilan tanishtirish hamda ochilgan qadimiy noyob me’morchilik namunalarini ochiq osmon ostida muzeylar shaklidagi turizm obyektlariga aylantirish bugungi kunning muhim masalasi bo‘lib qolmoqda1.
XX asr jahon arxeologiya fanida tosh davri, xususan mezolit jamoalari moddiy madaniyati evolyutsion nazariya asosida o`rganilgan. Hozirgi kunda jahon fanida mezolit davri va uning davrlashtirilishi bo`yicha turli qarashlar mavjud.
Ammo, hali biron bir nazariy ma`lumot bu davrning taraqqiy qilishi muammolariga to`liq javob bera olmagan. Mavjud arxeologik materiallar va ular haqidagi ilmiy fikrlarni yangicha uslub va yondashuvlar asosida tahlil qilish mavzuning dolzarbligini ko`rsatadi.
Biz ko`rib chiqayotgan O‘rta Osiyo hududidagi mezoli davri arxeologik yodgorliklarnini o‘rganish orqali ushbu masalaga biroz bo`lsada oydinlik kiritishga erishishimiz mumkin.
