Yo‘l tibbiyot yig‘masi
uzoq yo‘lga chiqqanda o‘zi bilan tibbiy yig‘mani olib olish lozim. unga quyidagi predmetlar kiradi.
Instrument va materiallar: plastir, ssteril va nosteril bintlar, paxta, termometr, pinset, skalpel, cho‘ntak fonari,
maxalliy qo‘llash uchun ositalar: zamburug‘larga qarshi gel, antiseptik krem, burun bitishiga qarshi aerozol yoki tomchi antiseptik tabletkalar, quyoshga qarshi krem
dori vositalar:
- antibakterial vositalar-norfloksatsin v tabletkax po 400mg, trimetroprim /sulfametoksazol
-antatsid vositalar,
- malyariyaga qarshi vositalar endemik rayoga boruvchilar uchun, tinidazol, 2g ili metronidazol, 2,4g pri amyobiaze i lyamblioze,
- ich suruvchilar loperamid pri ponose,
-tebranishdaii (prometazin), isitma va og‘riqda (parasetamol),
- uyqu buzilishlarida (temazepam),
-regidratatsiya uchun moddalar
“Miya xujumi” metodini qo‘llash
Ishlatish mumkin bulgan fikrlardan foydalanish. Katnashuvchilarning darajasini kutarish. Dars boshida energetik ta’sir kursatadi. Xar bir xolatda uz argumentida va fikrida kolish,kelib chikkan vaziyatdan uz fikrida kolish,suxbatlashishni bilish, vauz fikriga ishonch xosil kilish.
Masalan. «Kon aylanish yetishmovchiligi,animiyalar,tireotoksikoz xolatlarda kuzatiladigan yurak urib ketishini differensial diagnostikasi». Xar bir talabaga bittadan savol beriladi
-
sayoxatchilar kasallanishlarining asosiy sabablari
-
konsultatsiyani qachon o‘tkaziladi
-
tog‘ kasalligi xaqida tushuncha
-
iqlim va soat belbog‘i o‘zgarish sindromi
-
tebranish xaqida tushuncha
-
yo‘l tibbiyot yig‘masiga nimalar kiradi?
-
uzoq vaqt uchishdagi asosiy xavflar
Talaba savollarga javob bergandan sung ukituvchi talabalarni mashgulotga tayyorgarligi darajasiga asoslanib baxolashga xakli.
Rolli o‘yin usulidan foydalanish
Qabulingizga 28 yoshli ayol keldi 1 xomiladorlik, 28 xaftalik. u yaqinda Misrga ketmoqchi sayoxat maqsadida. u samolyotda uchishdan xavotirda. xomiladorlikkacha bo‘lgan vaqtda xam u samolyotda o‘zini yomon xis qilgan.
bemor muammosi: samolyotda uchishdan qo‘rqish.
konsultatsiya vaqtida o‘zini tutishi: xavotirli
ko‘rik: teri odatdagi rangda shilliq qavatlar pushti. nafas olish va yurak mqon tomir tizimlari normada. qorin xomila xisobiga kattalashgan. bachadon tubi xolati xomila muddatiga mos keladi. xomila yurak urishi normada AD -110/70 mm. rt. st. Puls – 100 marta minutiga. jigar va taloq kattalashmagan. ich kelishi va diurez normada.
o‘qituvchi nuqtai nazar:
psixologik aloqa o‘rnatish
konsultatsiya berish
bemorni tinchlantirish. Misr endemik zona xisoblanadi.
Shistomoz – ayolga kanal va suvlarda cho‘milish kerak emas va u joylardan suv ichishni ta’qiqlash. qo‘zg‘atuvchi gelmint yuqtirish suvda cho‘milganda yoki kir yuvganda.
№
|
Baxolash
|
a’lo
|
yaxshi
|
qoniqarli
|
qoniqarsiz
|
yomon
|
|
o‘zlashtirish %
|
100%-86%
|
85%-71%
|
70-55%
|
54%-37%
|
36% va und.past
|
4
|
Nazariy qism
|
15-12,9 ball
|
12,75-10,6 ball
|
10,5-8,25 ball
|
8,1-5,5-ball
|
5,4 ball
|
4.2 Analitik qism
4.2.1. Vaziyatli masalalar
1. UASh qabuliga 55 yoshli erkak keldi. Xindistonga 2 oyga sayoxatga ketarkan 1 oydan keyin . shu maqsaddamaslaxat olish uchun keldi.
savollar :
1.sayoxatga berishinigz mumkin bo‘lgan maslaxatlaringizni sanang.
ichak infeksiyalari profilaktikasi uchun qanday maslaxatlar berasiz?
3. Yo‘l tibbiyot yig‘masi uchun nimalarni maslaxat berasiz?
№
|
baxolash
|
a’lo
|
yaxshi
|
qoniqarli
|
qoniqarsiz
|
yomon
|
|
o‘zlashtirish %
|
100%-86%
|
85%-71%
|
70-55%
|
54%-37%
|
36% va und.past
|
4
|
Nazariy qismqism
|
15-12,9 ball
|
12,75-10,6 ball
|
10,5-8,25 ball
|
8,1-5,5-ball
|
5,4 ball
|
Testlar: oddiy:
1. sayoxatchilar ko‘pincha kasallanadilar:
a) ichak infeksiyasi
b) OITS
v) pnevmoniya
g) gipovitaminoz
d) Reyter kasalligi
2. Sayoxatchilarga ketishdan oldin qanday xujjatlar beriladi :
a) xozirgi vaqtda uning salomatligi xaqida ma’lumotnoma.
b) o‘tkazgan kasalliklari va olingan dori darmonlar xaqida ma’lumotlar
o‘tkazgan emalshlar xaqida ma’lumotnoma
ambulator karta nusxasi
konsultatsiya vaqtida yig‘ilgan anamnez
3. JSST tavsiyasiga muvofiq endemik rayonlarga ketishdan oldin qanday immunizatsiyalar o‘tkazilishi lozim:
a) gepatit A virusiga qarshi vaksinatsiya
b) xoxishga immunizatsiya
v) majburiy immunizatsiya
g) qorin tifiga qarshi immunizatsiya
d) yapon ensefalitiga qarshi immunizatsiya
2 va undan ortiq javoblar bilan:
4. sayoxatdan oldin vrach quyidagi savolllarni aniqlashtiradi:
a) ichak infeksiyalari
b) revmatik poliartrit
v) Reyter kasalligi
g) sayoxatchilar diareyasi
d) gipovitaminoz
ye) yurak nuqsonlari
j) malyariya
5. soat belbog‘i o‘zgarish sindromiga kiradi:
a) bosh og‘rig‘i
b) anuriya
v) diqqat buzilishi
g) tizza shishi
d) uyqusizlik
6. qaysi xolatlarda samolyotda uchishga qarshi ko‘rsatma:
a) o‘tkir respirator virusli infeksiyalarda
b) 4 xaftalik xomiladorlikda
v) 2 yoshli bolalar bilan
g) nafas yo‘llari kasalliklari bilan
d) og‘ir yurak yetishmovchiligida
ye) surunkali gastritda
j) surunkali pankreatitda
z) ichak ta’sirlanish sindromida
i) yaqqol anemiyalarda
№
|
baxolash
|
a’lo
|
yaxshi
|
qoniqarli
|
qoniqarsiz
|
yomon
|
|
o‘zlashtirish %
|
100%-86%
|
85%-71%
|
70-55%
|
54%-37%
|
36% va und.past
|
4
|
Vaziyatli masala
|
15-12,9 ball
|
12,75-10,6 ball
|
10,5-8,25 ball
|
8,1-5,5-ball
|
5,4 ball
|
4.2.2 Grafik organayzer: piramida
G‘oyalarni ierarxik tasavvur vositalari.
tizimli, analitik fikrlashni rivojlantiradi.
-
sxema tuzilishi qoidalari bilan tanishadi. individual sxema tuzadi asosiy muammoni yozadi, keyin bu muammo dan keyingi muammochalarni yozib chiqadi..
-
shu tufayli xar bir muammo to‘liq spektrda o‘rganib chiqish imkoniyati paydo bo‘ladi.
-
juftliklarga yoki kichik guruxlarga bo‘linib olingan sxemalar taqqoslanadi. umumiy sxemaga birlashtiriladi.
-
natijalar prezentatsiyasi.
№
|
baxolash
|
a’lo
|
yaxshi
|
qoniqarli
|
qoniqarsiz
|
yomon
|
|
o‘zlashtirish %
|
100%-86%
|
85%-71%
|
70-55%
|
54%-37%
|
36% va und.past
|
4
|
Vaziyatli masala
|
15-12,9 ball
|
12,75-10,6 ball
|
10,5-8,25 ball
|
8,1-5,5-ball
|
5,4 ball
|
4.3. Amaliy mash=ilot
ushbu tema tugagandan keyin UASh bilishi zarur bo‘lgvan ko‘nikmalar
1. Sayoxatgacha konsul’tatsiyani bayon kilish,
2.Sayoxatdan keyin konsul’tatsiyani bayon kilish,
3. Immunizatsiyani utkazish,
4.Provodit konsultatsiyu pri smene klimata i chasovыx poyasov,
6.Provodit konsultatsiyu pri ukachivanii i gornoy bolezni.
7.Umet sobirat dorojnыy meditsinskiy nabor.
№
|
baxolar
|
a’lo
|
yaxshi
|
Kon-li
|
Kon-siz
|
Yomon
|
|
Uzlashtirish %
|
100%-86%
|
85%-71%
|
70-55%
|
54%-37%
|
36% i past
|
4
|
Amaliy kism
|
15-12,9 ball
|
12,75-10,6 ball
|
10,5-8,25 ball
|
8,1-5,5-ball
|
5,4 ball
|
5. Bilim va kunikmalarni uzlashtirish rejalari
- Ogzakki
- Yozma
- Situatsion masalalarni yechish
- Amaliy kunikmalarni uzlashtirish kursatkichi
5.1.Studentlarning bilim va amaliy kunikmalarini baxolash kriteriyalari
№
|
Baxolar
|
a’lo
|
yaxshi
|
kon-li
|
kon-siz
|
yomon
|
|
Uzlashtirish %
|
100%-86%
|
85%-71%
|
70-55%
|
54%-37%
|
36% va past
|
1
|
Nazariy kism
|
20-17,2
ball
|
17-14,2 ball
|
14-11 ball
|
10,8-7,4 ball
|
7,2 ball
|
2
|
Situatsion masalalar
|
50-43 ball
|
42,5- 35,5ball
|
35- 27,5ball
|
27-18,5
ball
|
18 ball
|
3
|
Test
|
15-12,9ball
|
12,7-10,6 ball
|
10,5-8,25 ball
|
8,1-5,5 ball
|
5,4 ball
|
4
|
Amaliy kism
|
15-12,9 ball
|
12,75-10,6 ball
|
10,5-8,25 ball
|
8,1-5,5-ball
|
5,4 ball
|
6.Kundalik baxolarning tekshirish kriteriyalari
Baxolar boskichi
|
Ballar Reytingi
|
Studentlarning ishlashxarakteristikasi
|
|
20
|
Amaliy mash=lotda ballning axamiyati. Talabaning bilim va amaliy kunikmalari yukligi sababli-amaliy mash=ilotga tayyyormas
|
Konikarsiz
|
20 - 54,9
|
Talabaning konikarsiz javobiga.
Talaba bilim va kunikmalarni uzlashtirmagan,xech bulmaganda pastdagi sanalganlardan:
-
Sayoxatning oldingi va keyingi konsul’tatsiyasi xakida bilmaydi
-
Sayoxatgacha bulgan konsultatsiya moxiyatini bilmaydi
-
Sayoxatdan keyin bulgan konsultatsiya moxiyatini bilmaydi
-
Ichak infeksiyasi xakidagi konsul’tatsiya kunikmalarini bilmasligi
-
Dieariya xakidagi konsultatsiya kunikmalarini bilmasligi
-
Dieariya xakidagi konsultatsiya kunikmalarini bilmasligi
-
Malyariya xakidagi konsultatsiya kunikmalarini bilmasligi
Jinsiy yullar orkali utuvchi infeksiyalar xakidagi konsultatsiya kunikmalarini bilmasligi
-
Bel soxasidagi klinik sindrom belgilarini bilmasligi
-
Tomo= kasalliklarining klinik belgilarini bilmasligi
-
Dengiz kasalliklarining klinik belgilarini bilmasligi
-
Yuldagi tibbiy tuplam anjomlarini bilmasligi
|
Bilim va ko‘nikmalarni ta’minlash tayanchi
|
Konikarli
55-70,9%
|
55-60,9
|
Past darajadagi konikarli javob.
Talaba bilim va kunikmalarni past darajada uzlashtirgan, ammo javob berishda va kunikmalarni bajarishda xatoga yul kuysa.
|
61-65,9
|
Urta darajadagi konikarli javob.
Talaba bilim va kunikmalarni past darajada uzlashtirgan, ammo javob berishda va kunikmalarni bajarishda xatoga yul kuysa.(ayrim joyda xatoga yul kuyadi)
|
66-70,9
|
Yukori darajadagi konikarli javob.
Talaba tulik bilim va kunikmalarni uzlashtirgan:
-
Sayoxatning oldingi va keyingi konsul’tatsiyasi xakida biladi
-
Sayoxatgacha bulgan konsultatsiya moxiyatini biladi
-
Sayoxatdan keyin bulgan konsultatsiya moxiyatini biladi
-
Ichak infeksiyasi xakidagi konsul’tatsiya kunikmalarini bilishi
-
Dieariya xakidagi konsultatsiya kunikmalarini bilishi
-
Dieariya xakidagi konsultatsiya kunikmalarini bilishi
-
Malyariya xakidagi konsultatsiya kunikmalarini bilishi
Jinsiy yullar orkali utuvchi infeksiyalar xakidagi konsultatsiya kunikmalarini bilishi
-
Bel soxasidagi klinik sindrom belgilarini bilishi
-
Tomo= kasalliklarining klinik belgilarini bilishi
-
Dengiz kasalliklarining klinik belgilarini bilishi
-
Yuldagi tibbiy tuplam anjomlarini bilishi
|
Bilim darajasi xarakati
|
Yaxshi
71-85,9%
|
71-75,9
|
Talaba barcha bilim va kunikmalarni biladi («66-70,9» kursatilgan bandda)+ keyingi bilim va kunikmalarni uzlashtirgan:
-
Bel soxasidagi sindromlarni rivojlantiruvchi faktorlarni biladi
-
Bel soxasidagi sindromlarni profilaktika choralarini biladi
-
Tomok kasalliklarini profilaktika choralarini biladi
|
76-80
|
Talaba barcha bilim va kunikmalarni biladi (yukoriga karang)+ «71-75,9»bandida kursatilgan bilimlarga, va yana kuydagi bilim va kunikmalarga ega:
-
Dengiz kasalliklarini profilaktika choralarini biladi
-
Yuldagi tibbiy tuplam anjomlarini bilishi
-
Yuldagi tibbiy tuplam vositalarini kullay oladi
-
Yuldagi tibbiy tuplamiga kiradigan dori vositalarini kullay oladi
|
81-85,9
|
Talaba barcha bilim va kunikmalarni biladi (yukoriga karang)+ «71-75,9» «76-80»bandida kursatilgan bilimlarga, va yana kuydagi bilim va kunikmalarga ega:
-
Yuldagi tibbiy tuplamiga kiradigan dorilarni tasir kilish mexanizimini biladi
-
Yuldagi tibbiy tuplamiga kiradigan dorilarni kullash kursatmalarni biladi
|
A’lo
86-100%
|
86-90
|
Talaba barcha bilim va kunikmalarni biladi (yukoriga karang)+ «81-85,9» bandida kursatilgan bilimlarga, va yana kuydagi bilim va kunikmalarga ega:
-
Meningokok infeksiyasi va yapon ensefaliti xakidagi konsul’tatsiya kunikmalarini biladi
-
Korin tifi xakidagi konsul’tatsiya kunikmalarini biladi
-
Denge isitmasi xakidagi konsul’tatsiya kunikmalarini biladi
|
91-95
|
Talaba barcha bilim va kunikmalarni biladi (yukoriga karang)+ «86-90» bandida kursatilgan bilimlarga, va yana kuydagi bilim va kunikmalarga ega:
-
Afrika tripanosomoz xakidagi konsul’tatsiya kunikmalarini biladi
-
Laymskoy kasalligi xakidagi konsul’tatsiya kunikmalarini biladi
-
Shistosomoz va Leyshmanioz xakidagi konsul’tatsiya kunikmalarini biladi
|
96-100
|
Talaba barcha bilim va kunikmalarni biladi (yukoriga karang)+ «91-95» bandida kursatilgan bilimlarga, va yana kuydagi bilim va kunikmalarga ega:
-
Takdim kilingan ma’lumotlar adabiyotlardan (makola va internet)
-
Sayoxat konsultatsiyasining oldingi va keyingi amaliy kadamlarini biladi
|
Eslatma: Bazovыy bilim va kunikmalar– bu minimum bilim, ya’ni kasallarni « xavfsizligini» taminlashda.
7.Nazorat savollari:
1 .UASh ishida xavfli faktorlarning axamiyati
2. Sanitar ishlari xakida ommaga tushuntira olish
3. Kasallanish va ulimning asosiy sabablari
4.Axolini psixologik ravishda sogligini oshirish
5. Ekologik va professional faktorlar
6. Axolini ukitish
8. Rekomenduemaya literatura
-
Asosiy
-
Ichki kasalliklar, Bobojanov S. T: Yangi asr avlod, 2008
-
Vnutrennie bolezni, tom 1 Muxin N.A. M.: GEOTAR - Media,2009
-
Textbook of Internal Medicine Editor-in-Chief William N. Kelley 1997
-
Kushimcha
-
Umumiy amaliyot vrachlar uchun ma’ruzalar tuplami , Gadaev A.G., T., 2012
-
Obщaya vrachebnaya praktika, Pod red.F.G.Nazirova, A.G.Gadaeva. M.: GEOTAR-Media, 2009.
-
Spravochnik vracha obщey praktiki. Dj.Myorta. M.: Praktika, 1998.
-
Sbornik prakticheskix navыkov dlya vrachey obщey praktiki. Gadaev A., Axmedov X.S. T., 2010.
-
Umumiy amaliyot vrachlar uchun amaliy kunikmalar tuplami Gadaev A.G., Axmedov X.S., 2010. T.
-
Terapevticheskiy spravochnik Vashingtonskogo Pod red. M.Vudli M.: Praktika, 2000.
-
Umumiy amaliyot shifokori uchun kullanma F.G.Nazirov, A.G.Gadaev taxr. M.: GEOTAR-Media, 2007.
-
Media, 2005:
Dostları ilə paylaş: |
