«tasdiklayman»

Internet resurslar:

http://www.lib.uiowa.edu/hardin/md/index.html,http://dir.rusmedserv.c,http://www.medlinks.ru/,http://www.kosmix.com/,http://www.medpoisk.ru/,

Internet meditsina saytlari:

Med.-site.narod.ru

www.medlook.ru

www.medbok.ru

www.medicum.ru

Amaliy mash=ilot №5

Mavzu: « UASh amaliyotida differensial diagnostika . Taxminiy tashxis. Xususan xavfli kasalliklar. Diagnostika xatolari. Kasalliklar - imitatorlari. Psixik buzulishlar va simulyatsiya. Mavzularni ukitish prinsiplari ».
Talim berish texnologiyasi.

Dars vakti: 6,4 soat
Dars jarayoniningstrukturasi	Ukuv tematik xonasi. UASh xonasi. Ukuv kullanmalari, fantomlar, mulyajlar, tarkatma material, situatsion masalalar tuplami test Televizor, video apparatura, multimedia
Dars jarayonining maksadit: Taxmini tashxis kuyish uchun talabalarga UASh savrllari ukitish,sxema buyichadifferensial-diagnosticheskakratkalari, xavfli kasalliklar muommolarini yoritish, kasalliklar-imitatorlari, psixik buzulishlar vasimulyasyalar.
Pedagogik vazefa: 1.Taxmeni tashxisni uziga xos xususiyatlarini kurib chikmok. 2.Talabalarga ukitish: UASh ning xavfli kasalliklarni aniklash va differensiatsyaini. 3.UASh ning professiyanal ish faoliyatini va diognostika muommolarini muxokama kilish. 4. Imitatorov kasaligi, psixik buzulishlar va simulyatsii kasalliklaridagi UASh savollarini talabalarga ukitish	Ukuv jarayonining natijalari: Talaba bilish zarur: 1.Taxmini tashxis kuyishni. 2. Differensial diagnostikaniumumiy sxemasini. 3.Xavfli kasalliklar sabablarini. 4. imitatorov kasalligini sabablarini. 5.Ppsixik buzulishlar va simulyatsiyani aniklashni. Talaba bajara olish shart: 1.Kasalga taxmini tashxis kuyish uchun shikoyatlarini taxlil kila olish. 2. Xavfli kasalliklarda tu=ri taktika tayinlamok. 3. Birinchi yordamni va.differensial diagnostikani tu=ri utkazish 4.Diagnostik xatolarga yul kuymaslik. 5. Imitator kasalligini, psixik buzilishlarni va simulyatsiyani aniklamok.
Ukuv metodikasi	metod «miya xujumi», demonstratsiya, diskussiya, suxbat, test yechish va situatsion masalalar, grafik organayzer- piramida.
Ukuv jarayonining tashkil kilishning formalari	Mustakil ishlash, gurux bilan ishlash, kollektiv bilan, auditoriyada, auditoriyadan tashkarida.
Ukuv kirollari	Kasallarning EKG ni tarkatma ukuv matiriallari, slaydlar, mulyajlar, tibbiyot kartalarining tuplami, jadval, stendlar.
Sposobы i sredstva obratnoy svyazi	Blis-surovlari, testirovanie, bajarilgan ukuv vazifalarining natajalarini prezentatsiyasi, tuldirilgan tibbiyot kartasi, bajarilgan amaliy kunikmalarini «professional surovlari»

Texnologik karta vazifasi

Mavzu: « UASh amaliyotidadifferensial diagnostika . . Taxmini tashxis. Xususan xavfli kasalliklar. Diagnostik xatolar. Imitator kasalliklar. Psixik buzulishlar va simulyatsiya. Mavzularni ukitish prinsiplari».

№	Amaliy mash=ulotni boskichlari	Mash=ilot Formasi Utkazish joyi	Mash=ilot vakti 225
1	Kirish kismi(mavzularni asoslash)		10
2	Yangi pedogogik texnogiyalar bilan amaliy mash=ilotni muxokamasi ( «miya xujumi» metodi), yanademonstratsion material (tibbiyot karta tuplami , jadval, plakatlar, rentgenogrammalar), boshlan=ich darajani aniklash	surov, muxokoma Ukuv xonasi , UASh vrachlar xonasi	40
3	Muxokama kilish		10
4	Aniklangan vazianing amaliy kismini bajarilgan kismining professiyanal surovi. Tibbiyot kartasi buyicha aniklangan vazefaning bajarilgan vazefasi va rekomendatsiyalari.	Muxokama UASh xonasi	20
5	Domilla raxbarligi ostida amaliy kismning asosiy vazefasi.	Prof. surov. Situatsion masalada kasallar bilan suxbat,tib kartasini tuldirish. Kasallarni poliklinikada kabuli,, uyda kurish	20
6	Kasallarning shikoyatlarini va tekshiruv natijalarini interpretatsiya , osmotri, palpatsiyasi, perkussiyasi, auskultatsiyasi kasallarni, yana UKA, USA va bioximik analizlar va diagnoz kuyish	Kasallik tarixi, situatsion masalada laborator malumotlar	25
7	Nazariy muxokama, talabalarning amaliy bilimi, materialarnn boyitish, bilini baxolash darajasini aniklash.	O=zaki surov, test, muxokama, amaliy bilimlarni aniklash Poliklinikada ukuv xonasi	75
8	Amaliy mash=ilot temasi buyicha xulosani aniklash, 100 ballik sistemabuyicha baxolash va baxolarni e’lon kilish. Keyingi amaliy dars buyicha uyga vazefa (savollar tuplami).	Informatsiya, mustakil ish uchun savollar. Poliklinikada ukuv xonasi	25

2. Motivatsiya
Umumiy amaliyotning xususiyatlari – kuplab tekshiruvlar va laboratornoy va instrumentalnoy diagnostikalarning chegaralanganligi. Vrach kiska va lundadidifferensial-diagnostika sxemalaridan foydalanishi zarur: bular uning professional’ ish faoliyatida kuplab xatolarga yul kuymaslikka yordam beradi.
3. fan va fanlararo bog‘liqlik
Dars maboynida talaba bir kancha fanlarga asoslanadi: anatomi, gistologi, embriologiya va sitologiya, biologi, normal fiziologi, bioximi, patologik anatomi, patologik fiziologi, topografik anatomi vaoperativnoy xirurgi, propedevtikaichki kasalliklar, tuberkulez, onkologi, rentgenologi va tibbiyot radiologisi, fizioterapi, endokrinologi, fakultetef terapi, fanlaridan olingan bilimlarUAShvrachiga kul keladi.
4. Darsning tarkibi
4.1. Nazariy kism: Darsning amaliy va nazariy kismida, taxminie kuyilgan tashxisni ketma-ket kurib chikiladi, differensial diagnostikasini, xavfli kasalliklarni, imitator kasallikgini, psixik buzulishlarni va simulyatsiyani.
UASh AMALIYoTIDA DIFFERENSIAL DIAGNOSTIKA

Xozirgi kunda shifokor uzining professional faoltyatidaklinik diagnoz kuyishda uch vaziyatda progressiv metodikaga tayanadi:

• 
  Sindromal diagnostikaga
  
• 
  Diagnostik algoritmga
  
• 
  Optimal maksadga karatilgan diagnostika.
  

klinik sindrom bu nima? V.A.Germanova aniklashicha ,malum bir vakt orasida aniklangan, va sabab okibatlari , moxiyati, patogenitik bo=lik bulmaganklinik simptomlar guruxi,.

• 
  birinchidan, fakatetakchi sindromni xosil kiladigan simptomlar va atrofdagi kasalliklar,(sindromal yondashuv);
  
• 
  ikkinchidan, barcha asosiy mayda belgilar ustida xam ishonchli diagnostika utkazish, mayda tekshiruvlarni xam belgilash (optimalnoy maksadga karatilgan diagnostika);
  
• 
  uchunchidan,yaxshi instruksii bilan bor bulgan simptomlaryordamida kasalliklardachukur uylanganoperatsiyani bajarish, xar bir etapda uxshash kasalliklar bilandifferensial diagnostika kilish talab etiladi , oxirgi etapda yakuniy diagnozga utiladi (diagnostik algoritm).
  

Amaliyotda simptom aniklanadi, va uxshash kasalliklardan ajratib tashxis kuyiladi.

differensial diagnostikani umumiesxemasida beshta savol kiradi bu savollarga vrach javob beradi, va bemor shikoyatlariga solishtiradi:

• 
  extimoli katta sabab (taxmin kilingan diagnozga)
  
• 
  anchagina xavfli kasalliklar
  
• 
  taxminiy diagnozni asosi
  
• 
  shikoyatlar sababi ayyor kasalliklardan biri emasmi?
  
• 
  ruxiy buzilishlar va simulyatsiya bo‘lishi mumkinmi?
  

Vrach uzining amaliyotidak, xar doym rad kilish kerak kup tarkalgan kasalliklarni , xardoym unga zarur kam uchraydigan kasalliklarni bili shva xavfli kasalliklarni, : yomon sifatli yangi xosilani, meningoensefalit, sepsis, infeksion endokardit, VICh-infeksiya, infarkt miokard, nestabilnaya stenokardiya, aritmi, bronxialnaya astma, psixikkasalliklarni va bosh-miya travmalarini.

Kachonki diagnostik xatolar shifokorlarning mayda simptomlarga etibor bermaganda kuzatiladi. Siydik yullari infeksiyasidiagnostikasida. dikkat bilan tekshirish talab etiladi .U yuzaga kelishi mumkin bolalarda – genizi nomalum bulgan lixoradka ,xomiladorlarda – belda o=rik bilan, kariyalarda – xolsizlik . Kasallarda bu kasalliklar kuplab klinik simptomlar bilan bazida klinik simptomsiz kelishi mumkin, bu xolatlar -imitator kasalligi yoki simulyatsiya deb ataladi. Kuydagi yettita kasalliklarni simuliyatsiyasini diagnostika kilish kiyin:

1. 
   Depressiya
   
2. 
   Kandli diabet
   
3. 
   Dorilarning kushimcha tasirini va intoksikatsiyani
   
4. 
   Anemiya
   
5. 
   Kalkonsumon kasalliklarini
   
6. 
   Umurtka kasalliklarini
   
7. 
   Siydik yullari infeksiyasini
   

Kolganlar imitator kasaliklar «Spravochnik vracha obщey praktiki», Dj.Merta, 1998 god, str.111. keltirilgan.

Shifokor amaliyotida nozik xisli psixolig bulish kerak. Kupincha aniklanmagan muommolar , shifokorning ustalik bilan olib borilgan muomilasidan sung aniklanadi, shifokor umumiy amaliyotida oyla bilan tu=ri munosabatni aniklay olishi zarur, xavotirli xolatlarda uzini tuta olishni bilib olishi zarur

«Akliy xujum» bilan ta’sir kilish metodi

Ishlatish mumkin bulgan fikrlardan foydalanish. Katnashuvchilarning darajasini kutarish. Dars boshida energetik ta’sir kursatadi. Xar bir xolatda uz argumentida va fikrida kolish,kelib chikkan vaziyatdan uz fikrida kolish,suxbatlashishni bilish, vauz fikriga ishonch xosil kilish.

Masalan. «Kon aylanish yetishmovchiligi,animiyalar,tireotoksikoz xolatlarda kuzatiladigan yurak urib ketishini differensial diagnostikasi». Xar bir talabaga bittadan savol beriladi

1.Kon aylanish yetishmovchiligini klasifikatsiyasini ayting.

2. .Kon aylanish yetishmovchiligini klinik diagnostikasi.

3. Tireotoksikoz klinik diagnostikasi.

4. Animiyalarni klinik diagnostikasi.

5.Menedjment xolatlarda taxminiy tashxis kuyishni urni

6. Differensial diagnostikaning umumiy sxemasini bilasizmi?

7.Kanday 7 xil yashirin kechuvchi asosiy kasalliklarni bilasiz.

Talaba savollarga javob bergandan sung ukituvchi talabalarni mashgulotga tayyorgarligi darajasiga asoslanib baxolashga xakli.

№	Baxo	a’lo	yaxshi	konikarli	konikarsiz	yomon
	Uzlashtirish (%da)	100%-86%	85%-71%	70%-55%	54%-37%	36%
1	Nazariy kism	20-17,2 ball	17-14,2 ball	14-11 ball	10,8-7,4 ball	7,2 ball

4.2 Analitik kism

4.2.1. Vaziyatli masalalar

1.UASh kabuliga 72 yoshli yerkak keldi.

Savollar :

1.Yoshi katta odamlarda kanday yashirin kasalliklar (turli-tuman va patognomatik bulmagan simptomlar) uchrashi mumkin?

2.Kanday xulosalarga asoslanib bu bemorga maslaxat berish kerak?

3.Demensiyaga shubxa bulganda kanday laborator tekshiruvlar utkazasiz?

4.Agar bemorda demensiya bulsa sizning taktikangiz.

2. 33 yoshli erkak kishida tana xaroratining yukori kutarilishi va yurak soxasida ogrik.

Savollar :

1.Bemorni ushbu muammosiga olib kelishi mumkin bulgan 3 ta yurak kasalliklarini ayting.

2.Anamnezning eng axamiyatli kismi. Taxminiy tashxisga yakinlashtiradigan birinchi navbatda sizni nima kiziktiradi.

3. Differensial diagnostika maksadida eng ma’lumotli metodlar kaysi?

№	Baxo	a’lo	yaxshi	konikarli	konikarsiz	yomon
	Uzlashtirish (%da)	100%-86%	85%-71%	70%-55%	54%-37%	36%
1	Vaziyatli masala	53-43 ball	42,5-35,5 ball	35-27,5 ball	27-18,5 ball	18 ball

Testlar : 2 va undan ortik javobli

1. 
   Umumiy amaliyot shifokori proffessional faolaiyatida tashxis kuyish uchin klinik fikrlashdan tashkari kanday metodlar ishlatiladi?
   

a) Asbobiy diagnostikani kuchaytirish tamoyili

b) Laboratoriyada patalogiyani kuzgatib aniklash tamoyili

v) Tashxislash algoritmi

g) Tashxislashning sindromal tamoyili

d) Aloxida jamlangan diagnostik tamoyillar

2. Miokard infarktini atipik shakllari:

a) Astmatik va abdominal

b) Angioz

v) Ichak shakli

g) Aritmik va seribral

d) Tromboembolik

3. Murakkab test: 60 yoshli bemorni 10 yildan beri arterial gipertenziya bezovta kiladi. Doimiy davolanadi. Deprissiv xolat buyicha psixiatr nazoratida turadi. Puls -88ta/min. AD-190/100 mm.sim.ust. EKG-chap korincha gipertrofiyasi.

1. Bu xolatda kanday gipotenziv dori vositalarini doimiy kullash mumkin?

a) rezirpin

b) klofelin

v) gipotiazid

g) triampur

d) korinfar

2. Ushbu bemorga kaysi gipotenziv dori vositalarini kullash mumkin emas?

a) APF ingibitorlari

b) diuretiklar

v) v-blokatorlar

g) Sa antagonistlari

d) ganglioblokatorlari

4.Urimiyada suyak-bugim sistimasini zararlanishi.

a) ikkilamchi podagra va suyak sinishi

b) psevdopodagra va suyaklarda ogrik

v) artrozlar

g) yirik bugimlarda kuchib yuruvchi ogrik

d) bolalarda suyak usishining buzilishi

ye) umirtkani zararlanishi
5. Surunkali pielonefrit bilan ogrigan bemorlarning 3 ta asosiy shikoyatlarini kursating

a) yukori xarorat

b) ich kotishi

v) nikturiya

g) diariya

d) bel soxasida ogrik

ye) kaltirash
6.Murakkab test: 45 yoshli ayol VOPga kovurgalar,oyok-kullar va umirtkada ogrik va xolsizlik shikoyatlari bilan keldi. Uzini 3 oydan beri kasal xisoblaydi. 1 oy oldin kovurga sinishi buyicha davolangan. Ob’ektiv: okargan, oyok-kullarida shish. Periferik limfa tugunlar kattalashmagan. Upka soxasida patalogiya yuk. Jigar va talok kattalashmagan. Umumiy kon tuxlili: N- 72 g/l, leykotsitlar- 7,8x10 9 /l, EChT- 70 mm/s. Umumiy siydik taxlili: nisbiy zichligi 1012, oksil 3,66 g/l, leykotsitlar 1-2 ta kuruv maydonida. Kon zardobida oksil 98 g/l, plazmada glyukoza 5.1 mmol/l. Bosh va suyaklarda kuchli ogrik bulganligi sababli oyok-kul va kalla suyagi rentgenografiyasida kuplab ostioliz uchoklar aniklandi.

1. 
   Dastlabki tashxis:
   

a) surunkali glamerulonefrit

b) mielom kasalligi

v) revmatoid artrit

g) buyrak usmasi

d) umirtka pogonasi usmasi metastazi
2. Takkoslama tashxis uchun labarotor-asbobiy tekshirish usullari:

a) Reberg sinamasi

b) buyrak biopsiyasi

v) siydikda Bens-Djons oksilini aniklash

g) buyrak KT

d) ensefalogramma

№	Baxo	a’lo	yaxshi	konikarli	konikarsiz	yomon
	Uzlashtirish (%da)	100%-86%	85%-71%	70%-55%	54%-37%	36%
1	Vaziyatli masala	53-43 ball	42,5-35,5 ball	35-27,5 ball	27-18,5 ball	18 ball

4.2.2 grafik organayzer: piramida
Goyalarni ierarxik tasavvur kilish vositasi. Umumiy, nazariy, analitik fikrlashni rivojlantirish va aktivlashtirish.

1. Jadval tuzish koidalari bilan tanishish. Individual yoki juftlikda jadval tuzish: asosiy muammo yoziladi, keyin asosiy muammoga olib keluvchi muammolar va ularning xar biridan «kichik shoxcha» chikarilib, u asosiy muammoga olib keluvchi muammolarni yoki masani tulik ochib berishga xizmat kiladi.

2. Bu xol xar bir goyani chukur va anik urganishni rivojlantiradi.

3. Juftlar va kichik guruxlarning uzlashtirish jadvallvri solishtirib kuriladi. Umumiy jadvalga kushib kuyiladi.

4. natijalar prizentatsiyasi

Шифокорнинг маслахат буйича ёндошуви

Фаол-актив

Суст-пассив

Касалликни олиб бориш ташаббуси

Шифокор беморни урганиш имкониятини кулдан чикаради

Беморнинг ташаббуси узидан булиши керак

шикоятлари

Касалликга олдиндан ташхис куйиш

Касални хар бир мурожатида хатарни аниклаш

piramida

4.3 Nazariy kism
UASh dars tugagandan keyin ko‘nikma ro‘yxatini va mazkur mavzu bo‘yicha o‘zlashtirgan bo‘lishi kerak.

1. 
   Bemor ko‘rigidan olingan shikoyat va anamnezini umumlashtirish.
   
2. 
   Zarur bo‘lgan tibbiy hujjatlarni to‘ldirish.
   
3. 
   Bemorga davolash uchun retsept yozish.
   
4. 
   Xavfli kasalliklarni erta aniqlash, ruhiy buzilishi va simulyatsiyasini topish.
   

№	Baho	a’lo	yaxshi	qoniqarli	qoniqarsiz	yomon
	O‘zlashtirish % da	100-86%	85-71%	70-55%	54-37%	36 va undan past
4	Amaliy qism	15-12.9 ball	12.75-10.6 ball	10.5-8.25 ball	8.1-5.5 ball	5.4 ball