"Tasdiqlayman"

Evtanaziya

Evtanaziya - bu og’ir, tuzalmas kasallikka mubtalo bo’lgan bemorni qiynoq azoblardan qutqarish va tibbiy o’limni turli dori-darmonlar yordamida yengillashtirish va tezlashtirishdir. "Evtanaziya" atamasi grekcha Eu- "yaxshi" va thanatos - "o’lim", degan ma'noni anglatib, "yaxshi" o’lim mazmunini bildiradi. Bu qaltis masalaga vrachlik deontologiyasi nuqtai nazaridan manfiy javobni berish mumkin. Chunki Buqrot o’gitlaridan birida "o’ldirma!" ("ne ubey!") va "men vrachlik faoliyatimda bemorning o’limiga sabab bo’ladigan biron-bir dorini ishlatmaslikka qasam ichaman" degan, iboralarni xamda xazrat Alisher Navoiyning "Tabib jallod emas", degan naqlini eslatish mumkin.

Amaliyotda evtanaziyani quyidagi tasnifi ishlatiladi:

1) Medical decision concerning end of life (MDEL), yoki "Xayotni tugatishni tibbiy xal qilinishi". MDELni ikki turini farqlanadi:

a) Evtanaziyani aniq turi - Vrach bemorni o’limini faol tarzda tezlashtiradi yoki uyushtiradi. Buni aniqroq aytilsa bemorni talabi yoki roziligi bilan uni shifokor o’ldiradi;

b) Vrach tomonidan o’limga yo’l berish: (Assistiruemiy vrachom suisid) (Phisician assisted suycide - PAS), qachonki vrach o’limga olib keluvchi dorini tayyorlab beradi va bemorni o’zi dorini qabul qiladi.

2) Ikkinchi xolatda vrachni vazifasi bemorga kasalligi to’g’risida ma'lumot beradi, bemor muolajalarni to’xtatishni yoki ayrim dorilarni yuqori o’ldiruvchi dozasini qabul qilishni ya'ni evtanaziya masalasini o’zi xal qiladi. Shuningdek bu guruxga yashab ketishiga umid yo’q bemorni kasalligi natijasi to’g’risida ongli tarzda tushuncha beriladi va bemor dorini ongli o’z xoxishi bilan qabul qiladi. Xozirgi vaqtda jamiyatda evtanaziyaga moyillikga ikki xil munosabat bildirilmoq da. Liberal va konservativ. Ikkala munosabat egalari evtanaziyani amalga oshirishni shakllariga o’z dalillarini bildirmoqdalar.

• 
  Tibbiy o’lim - Bemorning azob uqubatdan qutqarishning yagona chorasi sifatida;.
  
• 
  Bemorni yaqinlariga raxmdilligi - "Meni deb yaqinlarim qiynalmasin".
  
• 
  Bemorni egoistikligi natijasida - " Nomim va sha'nimga munosib o’z xurmatim bilan o’lishni xoxlayman".
  
• 
  Biologik - Mayib majrux insonlardan yana mayib majruxlar tug’ilib ko’paymasligi uchun.
  
• 
  Mag’sadga muvofig’lik - Uzog’ va natijasiz muolajani, reanimasiya chora tadbirlarini to’xtatib, yashab ketishiga umid bor bemorlarga reanimasiya asbob uskunalarni qo’llash.
  
• 
  Ekonomik - Davolab bo’lmaydigan yashab ketishiga umid yo’q bemorlarga mablag’ sarflamaslik.
  

Oxirgi uchta maqsad fashistlar Germaniyasi tomonidan davlat siyosati sifatida ishlatilib, urushni oxirgi yillari mayib majruxlar, og’ir yaradorlarni dori darmon va gospital resurslari taqchilligi sababli o’ldirishgan.