Tashqi ta'sirlarni yumshatish bo'yicha davlat siyosati

Ifloslanish miqdori

Rasm

(a) tuzatuvchi soliq

Ifloslanish narxi

Ifloslanish narxi

(b) ifloslantirishga ruxsat

tuzatuvchi
soliq

Ifloslantirish ruxsatiga talab

Ifloslantirish ruxsatiga talab

Ifloslantirish ruxsat taklifi

tuzatuvchi
soliq ifloslantirish narxini belgilaydi

Ifloslanish miqdori

…talab egri chizig’i bilan ifloslantirish miqdorini birgalikda belgilaydi

…talab egri chizig’i bilan ifloslantirish narxini birgalikda belgilaydi

Ifloslantirishga ruxsat ifloslantirish miqdorini belgilaydi

Tuzatuvchi soliq va ifloslantirish ruxsatlarining ekvivalentligi.
Chizmada EPA tuzatuvchi soliq joriy qilib ifloslanish narxini belgilaydi va talab chizig’i ifloslanish miqdorini belgilaydi. (b) chizmada EPA ifloslantirish ruxsatlari sonini cheklash orqali ifloslanish miqdorini cheklaydi, va talab chizig’i ifloslanish narxini belgilaydi. Ikkala holatda ifloslanish narxi va miqdori bir xil.


Ifloslanish iqtisodiy tahliliga e'tirozlar
"Biz hech kimga haq evaziga ifloslantirish imkonini berolmaymiz." Sobiq senator Edmund Maskining ushbu gapi ayrim
ekologlar fikrini aks ettiradi. Ular aytishicha, toza havo va toza suv iqtisodiy jihatdan hisobga olinmasligi kerak, chunki ular amaliy inson huquqlari hisoblanadi. Siz qanday qilib toza havo va toza suv ustida narx qo`yishingiz mumkin? Ular da'vosiga ko`ra, narxidan qat'iy nazar, atrof-muhit muhim ahamiyatga ega, shuning uchun uni iloji boricha ko`proq himoya qilish kerak.
Iqtisodchilar ushbu dalilga kam qiziqish bildirishadi. Iqtisodchilar uchun, yaxshi ekologik siyosat 1-bobda keltirilgan iqtisodiyotning o`nta tamoyillarining birinchisini tushunishdan boshlanadi: Odamlar sotib yuborishga duch keladi. Albatta, toza havo va toza suv qiymatga ega. Lekin ularning qiymati ularning imkoniyati harajatiga nisbatan olinishi kerak, ya’ni kimdir ularni olish uchun nimadandir voz kechishi kerak. Barcha ifloslanishlarni bartaraf qilishning iloji yo`q. Barcha ifloslanishni bartaraf etishga harakat qilish bizga yuqori yashash andozalaridan bahramand bo`lishimizga sabab bo`luvchi ko`plab texnologik yutuqlarga teskari bo`lib qoladi. Imkon qadar atrof-muhitni toza qilish uchun kam kishi kam ovqatlanish, yetarli bo`lmagan tibbiy yordam yoki sifatsiz uy-joylarni qabul qilishga tayyor bo`ladi.
Tashqi ta’sirlarga xususiy yechimlar
Tashqi ta’sirlar bozorlarning samarasiz bo`lishiga sabab bo`lsa-da, hukumat harakati har doim ham muammoni hal qilish uchun zarur emas. Ba’zi hollarda, odamlar xususiy yechimlar ishlab chiqishi mumkin.
Xususiy yechim turlari
Ba'zan tashqi ta’sir muammolari ma'naviy kodekslar va ijtimoiy sanksiyalar bilan hal etiladi. Ko`p odamlar nima uchun, masalan, hamma joyni iflos qilmasligini ko`rib chiqaylik. Iflos qilishga qarshi qonunlar mavjud bo`lsa-da, bu qonunlar kuchli amal qilmaydi. Ko`pchilik odamlar iflos qilmaydi, chunki bunday qilish, albatta, noto`g`ri narsa.