107
3. Tushirib qoldirilgan so„zlarni yozing.
1
) ____________
naqshda asosiy shakl beruvchi chiziq islimi naqshda
o‗simlik poyasi hisoblanadi.
2) ____________kompozisiyasining asosiy
chiziqlari bir- biriga
to‗qilib ketgan naqsh
Javobi:
1
) Tanob
naqshda asosiy shakl beruvchi chiziq islimi naqshda o‗simlik
poyasi hisoblanadi.
2)
Islimi bofta
kompozisiyasining asosiy chiziqlari bir- biriga to‗qilib
ketgan naqsh
4. 10 –ta Oddiy naqsh namunalarini nomini va tartibini aniqlang:
1. bodom islimi
2. bargli islimi
3. pechaksimon islimi
4. bargli raftor islimi
5.
mehrob islimi,
6. aylana islimi
7. boftali islimi
8. qo‗sh mehrob islimi
9 . patnis gul islimi
10.
shkuftli islimi
Javob:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Test topshirig„ining javobi quyidagicha:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
ha
yo‗q yo‗q
ha
yo‗q
yo‗q
ha
ha
ha
ha
108
5. Naqqoshlikka oid atamalarning ma‟nosini ayting.
№
Nomi
Manosi
1
Mehrob
A
chirmashtirib, o‗simliksimon zanjiraga
o‗xshatib ishlanadigan naqsh.
2
Islimi
zanjira
B
Mehrob tasvirini beruvchi naqsh,
har xil naqsh va yozuvlar bilan
bezatilgan taxmon.
3
Kontrast
C
ko‗rinish, manzara, panno, guldasta
shaklidagi naqsh
4
Ritm
D
naqsh, bezak elementlarining bir
tekis takrorlanishi
.
5
Namoyon
E
o‗zgaradigan kontrastlar xili (bunga
qizil, pushti, sariq, yashil, ko‗k va
boshqa ranglar kiradi).
6
Xovzak
F
ikki
yo‗lli,
ensiz,
geometrik
elementlardan
tuzilgan
naqsh,
buyumlarning chetiga ishlanadi
.
7
Qo„sh
zanjira
G
uy va ayvon shiplarining ayrim
joylarini bezatish maqsadida yarim
doira
shaklida
chuqur
o‗yib
ishlangan joy
.
Javob:
6. Quyidagi nomlari berilganlar ustalar qaysi naqqoshlik
maktablarida ijod qilgan to„g„ri javobni jadvalga raqamlar orqali
yozing.
1. Usta Rahmonxol, Jamoliddin (Mirjamol), Mahmud, Abdujabbor,
2. Abduzohid, Sharif, Aminjon,
3. Baqo, Jalol
va Bolta Jalilovlar
4. Ahmad Donish Mahdum ibn Nosir, Hafizov Nabi,
5.
Abdulla Boltayev, Ro‗zimat Masharipov,
6. Odamboy Yoqubov,Eshmurod Sapayev.
Javob: 1- B
2 – A
3-E
4 - D
5-C
6 - G
7-F
109
7.
Jalil Hakimov, Toyir To‗xtaxo‗jayev, Olimjon Qosimjonov,
8. Yoqubjon Raupov, Anvar Ilhomov,Komil Karimov
9.
Norqo‗zi Nurmatov,
Saidmahmud Norqo‗ziyev,
10. Muhammad Soli.
Naqqoshlik maktablari
Javob raqamlari
Toshkent
Fargona
Samarqand
Buxoro
Xiva
Javobi:
Naqqoshlik maktablari
Javob raqamlari
Toshkent
7,8
Fargona
9,10
Samarqand
1,2,3
Buxoro
4
Xiva
5,6
7. Naqsh kompozitsiyalarni bo„yashda ishlatiladigan ranglarning
xususiyatlari bilan juftlang.
1
Axromatik
rang
A
oq, kulrang va qora ranglar hamda ulami
har xil nisbatda aralashtirishdan hosil
qiladigan barcha ranglar tuslari.
2
Xromatik rang
B
rang tusiga, rang yorqinligiga
(ya‘ni, kam yoki ko‗p yorqinligiga), rang
to‗yinganligiga (ya‘ni, rang quyuqligiga)
ega bo‗ladi.
3
Sovuq ranglar
C
muz, suv, osmonning rangini eslatuvchi
ko‗kish rang, zangori, binafsha, havorang,
to‗q yashil, ko‗kish qizil ranglar kiradi
4
Iliq rang
D
quyoshni, alangani, qizigan temiming
taftini
eslatuvchi sariq, zarg‗aldoq, qizil,
sarg‗ish yashil kabi ranglar kiradi
5
Asosiy rang
Qizil rang, havorang, sariq rang
110
E
Javob:
1-
2 -
3 -
4 -
5
Javobi
:
Javob:
1-C
2 -D
3 - B
4 - A
5
8. Geometrik naqsh elementlarining guruhi berilgan ramziy tasnifi
bilan juftlang.
Javobi:
Javob:
1-C
2 -D
3-F
4 - B
5-E
6 - A
7-
G
9. Islimiy naqsh elementlarining ramziy ma‟nolari ta‟riflari bilan
juftlang.
№
Har
xil
Elementlarining ramziy ma‟nolari №
elementla
r
1
yomonliklardan va yomon ko‗zlardan
saqlash.
A
Qalamp
ir
2
Osoyishtalik va umr uzoqligi.
B
Anor
1
Nuqta
A
Hayotning boshlanishi, zarraga, Tangrining
yagonaligi, hayotning tugaganligi va
boshqalar ramzi
2
To‗g‗ri chiziq
Hayotning to‗g‗riligi yoki hayotning
ravonligi
3
To‗lqin chiziq
Hayotning notekisligi, oyning o‗n beshi
yorug‗, o‗n beshi qorong‗uliligi
4
Olti qirrali
yulduz
Hayotning boshlanishi va oxiri.
5
Musbat
belgisi
Juftlik ramzi
6
Teng yonli
uchburchak
F
Yaxlit bo‗lingan bo‗lak,
dunyoning to‗rt
tomoni, osmon saroyi
7
Kvadrat
Quyosh farzandi, abadiylik, yorug‗lik,
mustahkamlik,olamning cheksizligi. Borliq
yer, suv.olov va havodan iboratligini
bildiradi.
Javob:
1-
2 -
3
-
-
5-
6 -
7-