4. Nazorat qilish vazifasi. Moliyaviy nazorat korxona(firma)ning moliya intizomiga rioya qilish uchun moddiy javobgar bo`lish tizimi, turli soliqlar undirib olish va mablag` bilan ta`minlash tizimi orqali amalga oshadi.
Davlat budjeti – bu davlat daromadlari va xarjatlari hamda ularni moliyaviy qoplash manbalarining yillik rejasidir
Daromadlar tarkibi Xarajatlar tarkibi Davlat budjeti
To`g`ri soliqlar
Egri soliqlar
Mulk solig`I va resurs to`lovlari.
Ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish uchun soliq .
Boshqa daromadlar.
Ijtimoiy sohaga
Ijtimoiy himoyaga
Iqtisodiyot uchun xarajatlar
Markazlashtirilgan investitsiyalarni
moliyalashtirish xarajatlari
Davlat hokimiyati , boshqaruv va
sud organlariga xarajatlar
Boshqa xarajatlar
Budjet taqchilligi– bu davlat budjeti xarajatlarining uning daromadlaridan ortiqchaligidir .
Budjet taqchilligining aniqlanishi:
taqchillikning mutloq miqdorida.
taqchillikning YAIM miqdoriga nisbiy o`lchamida.
Davlatning iqtisodiy siyosatidagi o`zgarishlar.
Iqtisodiy inqirozlar.
Millliy va jahon bozori konyukturalaridagi davriy tebranishlar.
Davlatning jamiyat hayotidagi ro`lining o`sib borishi, uning iqtisodiy va ijtimoiy vazifalari kengayishi.
Budjet taqchilligi sabablari: 1
Davlat ichki qarzi - bu davlatning mamklakat ichida zayomlar va boshqa qimmatli qog`ozlarni chiqarish , turli nobudjet fondlari (sug`urta fondi, ishsizlik bo`yicha sug`urtalash fondi , pensiya fondi) dan qarz olish ko`rinishidagi qarzlari .
2
Davlat krediti – davlat qarz oluvchi yoki kreditor sifatida maydonga tushadigan barcha moliyaviy – iqtisodiy munosabatlar yig`indisi.
