Budjet taqchilligini qoplash (moliyalashtirish) manbalari: 2.Soliq tizimi va uning vazifalari.
Soliq - bu davlatning o`z vazifalarini amalga oshirish uchun zarur bo`lgan moliyaviy manbalarni shakllantirish maqsadida jismoniy va huquqiy shaxslardan budjetga majburiy to`lovlarni undirish shakli.
Fiskal vazifasi. Davlat xarajatlari moliyalashtirish.
Ijtimoiy vazifasi. Ijtimoiy tanglikni yumshatish.
Tartibga solish vazifasi. Iqtisodiyotni tartibga solish.
Soliq stavkasining pasayish dinamikasi(%). Naflilik tamoyili - turli shaxslardan ularning soliqlar hisobiga moliyalashtiriladigan dasturlardan foydalanish darajasiga qarab turlicha soliq undirilishi kerakligini bildiradi.
To`lovga layoqatlilik tamoyili- soliq miqdori soliq to`lovchining boyligi va daromadlari darajasiga mos kelishi zarur .
Adolatlilik tamoyili – daromadlari va hukumat dasturlaridan foydalanish darajasi bo`yicha teng bo`lgan kishilar teng miqdorda soliq to`lashi zarur.
Soliq solishning umumiy tamoyillari : R = --------- X 100 % R D ‘ Soliq stavkasi ( R ) – bu olinadigan soliq summasining (R ) ,soliq solinadigan daromad midoriga (D) nisbatining foizdagi ifodasi.
‘ Progressiv , proporsional va regressiv soliqlarning grafik ko`rinishi Progressiv soliq . Proporsional soliq. Regressiv soliq. Soliq
stavkasi
Daromad hajmi.
Daromad hajmi o`sib borishi bilan o`rtacha stavkasi o`sib boruvchi soliqlar progressiv soliqlar deyiladi.
Daromad hajmi o`sib borishi bilan o`rtacha stavkasi pasayib boruvchi soliqlar regressiv soliqlar deyiladi.
Daromad hajmi o`sib borishi bilan o`rtacha stavkasi o`zgarishsiz qoluvchi soliqlar proporsional soliqlar deyiladi.
R1
R
0
V1
V
Davlat budjetining daromadlari va soliq stavkasi o`sishi o`rtasidagi bog`liqlikning grafikda tasvirlanishi << Laffer egri chizig`i >> nomini oldi.
