Telekommunikatsiya tarmoqlariga texnik xizmat

 
Yuqori paydo bo‘lish ehtimolligiga ega simvollar 
qisqaroq kodli so‘zlarga almashtiriladi
 
Xaufman 
kodlashi
 
Yuqoridagidek
 
LZW
 
Simvollar qatorini yagona kod bilan almashtirish. Matnni 
tahlil qilish bajarilmaydi. Buning o‘rniga simvollarni har 
bir yangi qatori qatorlar jadvaliga qo‘shiladi.
 
Unix-siqish
 
Kengayadigan lug‘atli LZW qo‘llaniladi. Dastlab lug‘at 
512 elementlardan iborat bo‘ladi va zarurat bo‘lganida 
ikkilantiriladi
 
Faqat matn bilan ishlaydigan ilovalar real vaqtda uzatish bilan 
bog‘liq bo‘lgan cheklashlarga ega emas. Shu bilan bir vaqtda, uzatiladigan 
uzluksiz xabarlar oqimi, ularni uzatishda kechikishlar qiymatiga sezilarli 
cheklashlarni qo‘yadi. 
Tovush
li ma’lumotlarni diskretlash (sampling) va kvantlashni 
(quantization) qo‘llash bilan raqamli shaklga o‘zgartirilgan ma’lumotlar 
hisoblanadi. Raqamlashtirilgan tovush signali tarmoq bo‘ylab diskret 

---

192 
paketlar oqimi sifatida uzatiladi. Tarmoqning o‘tkazish qobiliyatiga 
talablar tovushning tavsifiga bog‘liq. Masalan, telefon bo‘yicha tovush 12 
dan 8 bitgacha axborotlarni yo‘qotishli siqiladi. Bu uzatish tezligini 96 dan 
64 Kbit/s gacha kamaytiradi. 1.2-jadvalda tovush fayllari uchun siqishni 
ayrim sxemalari ko‘rsatilgan.
Tovushli ma’lumotlar uzatish jarayonidagi xatoliklarni bo‘lishiga 
qat’iy talablarni qo‘ymaydi. 1...2 % paketlarning yo‘qotilishi uning 
sifatiga deyarli ta’sir qilmaydi. Bugungi kunda tovushni uzatishda 
qo‘llaniladigan ko‘plab multimediali ilovalar, yo‘qotilgan paketlarni 
takroran kiritish mexanizmiga ega. 
Tovush uchun real vaqt talablari qatnashuvchi tomonlarning 
kutiladigan interaktivlik darajasi bilan qat’iy bog‘langan. Ikki tomonlama 
o‘zaro ta’sirlashishni ko‘zda tutadigan Internet-telefoniya kabi ayrim 
ilovalar yuqori interaktivlik darajasiga va qisqa chaqiriq vaqtlariga ega. Bu 
holda ma’qul tovush sifatini ta’minlash uchun paketlarning kechikishiga 
qat’iy talablar qo‘yiladi. Bunday multimedia turini qo‘llaydigan ilovalar 
haqiqiy vaqt rejimiga bog‘liq (Real-Time Intolerant - RTI) ilovalar 
deyiladi. Ko‘plab RTI - ilovalarda 200 ms dan ortiq bo‘lmagan 
kechikishga ruxsat etiladi. 
1.2-jadval 
Tovushni siqish usullari 
Tovush kodeki 
Qo‘llanilishi
Tezligi
(Kbit/s) 
Impuls kodli modulyatsiya 
(G.711)