Tema: Piyadalardin jol hareketin sholkemlestiriwdegi orni. Piyadalar agimi xarakteristikalari. Piayadalar agimin uyreniw usillari Reje

3.Jol háreketi xarakteristika, Avtomobildin’ ha’reketleniw dinamikaliq koridori ha’m qa’wipsizlik stansiyasi.
Sonı atap ótiw kerek, jol háreketi boyınsha baspalarda hárekettiń intensivliginen ayrıqsha bolıp esaplanıw, háreket sheńberi túsinigi qollanıladı. Jol muǵdarı boyınsha qabıl etilgen waqıt dawamında jolda háreketlenetuǵın avtodizimniń haqıyqıy sanı túsiniledi, bul belgilengen dáwir ushın turaqlı gúzetiw arqalı alınadı. Transport yamasa piyada aǵımınıń keńisliktegi tegis emesligin xarakteristikalaw ushın bólek kósheler hám jol uchastkaları boyınsha uyqas bolmaǵan koefficiyentler waqtınshalıq teńsizlikke uqsas tárzde anıqlanıwı múmkin. Kóbinese transport quralların hám piyadalar háreketin shólkemlestiriw ámeliyatında jedelligi olardıń saatlıq bahaları menen xarakterlenedi. Sonıń menen birge, bul kórsetkish eń joqarı dáwirlerde eń zárúrli bolıp tabıladı. Sonı esta saqlaw kerek, háptediń túrli kúnlerinde "shoqqı saat" inda hárekettiń intensivligi birdey mánisti ıyelewi múmkin. Joqarı dárejedegi transport qurallarınıń jıldamlıǵı joqarı bolǵan jollarda, eń joqarı dáwirlerde hárekettiń teńsizligi hám turaqlı intensivligi kemrek. Keri háreketke iye bolǵan eki jollı jollar ushın ulıwma tıǵızlıq, ádetde, qarsı aǵımlardıń ulıwma baxası menen xarakterlenedi, sebebi transport sharayatları hám, ásirese, quwir ótiw múmkinshiligı hár eki sızıqtıń júkleniwi menen belgilenedi. Eger joldıń ajıratıwshı sızıǵı bolsa hám keri aǵımlar bir-birinen ajıratılǵan bolsa, keri baǵdardaǵı ulıwma tıǵızlıq transport sharayatların anıqlamaydi, bálki joldıń ulıwma jumısın jay retinde xarakteristikalaydı. Bunday jollar ushın hár bir jóneliste hárekettiń intensivligi ǵárezsiz áhmiyetke iye. Kóplegen jaǵdaylarda, ásirese, qala sharayatında háreketti tártipke salıw máselelerin sheshiwde, bul baǵdardaǵı aǵımdıń ulıwma intensivligi emes, bálki bir sızıqqa yamasa Ma(salıstırma háreket intensivligi) háreketiniń ayriqsha intensivligine sáykes keletuǵın tıǵızlıq da zárúrli bolıp tabıladı. Eger sızıqlar boylap háreketleniw intensivliginiń anıq bólistiriliwi málim bolsa hám ol sezilerli dárejede teń bolmasa, Ma nıń esaplanǵan intensivligi retinde siz eń úlken sızıq boylap háreketleniw intensivligin qabıllawıńız múmkin. Bir waqtıniń ózinde bir-biriniń artınan bir-biriniń arasındaǵı waqıt aralıǵı -bul hárekettiń intensivliginiń teris kórsetkishi. Matematikalıq kútiw E(ti), E(ti) = 3600/Ma ga baylanıslılıǵı menen belgilenedi. Eger ti(waqıt intervalı) aralıǵı 10 s den artıq bolǵan avtomobiller boylap bir-biriniń artınan kelsa, olardıń óz-ara tásiri salıstırǵanda hálsiz hám transport sharayatları "erkin" dep tariyplenedi. Transport aǵımında hám olardıń arasındaǵı waqıt aralıǵinda avtomobillerdi bólistiriwdiń tolıq stoxastik procesi 2.4 bóliminde kórip shıǵıladı. Transport aǵımınıń quramı hár qıylı transport qurallarınıń qatnası menen xarakterlenedi. Bul kórsetkish joldıń barlıq parametrlerine tásir kórsetedi. Sonıń menen birge, transport aǵımınıń quramı tiykarınan bul regiondaǵı avtomobiller parkiniń ulıwma quramın sáwlelendiredi. Solay etip, AQSh hám kóplegen batıs mámleketleriniń jollarında avtomobiller ústinlik etedi, bul bolsa parktiń ulıwma sanınıń 80 - 90% ni quraydı. Mámleketimizde avtomobiller sanınıń kóbeyiwi hám artıp barıwı menen transport aǵımıda da artadı. Kóplegen jaǵdaylarda bul úles 70 - 90% ǵa jetedi.Transport aǵımınıń quramı jollardıń júkleniwine (hárekettiń sheklengenligine)tásir etedi, bul birinshi náwbette avtomobillerdiń ulıwma ólshemlerinde sezilerli parq penen anıqlama beriledi. Eger jolawshı avtomobilleriniń uzınlıǵı 4 - 5 m bolsa, júk 6 -8 m bolsa, avtobuslardıń uzınlıǵı 11 m ge jetedi hám 24 m avtobuslar (trolleybus) uzınlıǵı 16, 5 m bolsa da, ulıwma ólshemlerdegi parq transporttıń intensivligin analiz qılıwda aǵım quramın arnawlı esapqa alıwdıń birden-bir sebebi emes.

4.