Termiz davlat universiteti mikroiqtisodiyot

Davlat byudjetining xarajatlari – Umumiy moliyaviy kategoriya boʻlgan byudjetning koʻrinishlaridan biri boʻlib, unga tegishli boʻlgan umumiy xususiyatlarga egadir, ya’ni ular taqsimlash xarakteriga ega, ifodalanishning pul shakli xos, pul fondlarining amal qilishi bilan bogʻlangan va davlat tomonidan tashkil qilinadi.
Devalvatsiya - qayd qilingan valyuta kursi tizimi amal qilayotgan sharoitda hukumat tomonidan milliy valyutaning boshqa valyutalarga nisbatan kursini tushirishga qaratilgan tadbiri. Devalvatsiya toʻlov balansi taqchilligini bartaraf qilish, eksportni arzonlashtirish, importni qimmatlashtirish imkonini beradi.
Demping – tovarlarni tannarxiga qaraganda yoki ichki bozordagiga qaraganda past bahoda eksport qilish.
Yopiq auksion bunda tovra uchun auksion qatnashchilari bir-biriga bogʻliq boʻlmagan holda stavkalarini qoʻyadi va tovar kim koʻp stavka qoʻygan boʻlsa shunga beriladi.
Import – mamlakat ichki bozorlarida sotish uchun chet el mollarini, kapitalini va texnologiyasini olib kelish. Import xalqaro mehnat taqsimoti natijasidir.
Ishsizlik darajasi – ishsizlar umumiy sonining ishchi kuchiga boʻlgan nisbati.
Iqtisodiy oʻsish – iqtisodiy oʻsish sur’atlari, absolyut oʻsish, bazisli absolyut oʻsish, zanjirli absolyut oʻsish, qoʻshimcha oʻsish, qoʻshimcha oʻsish sur’ati, iqtisodiy oʻsish omillari, Xarrod-Domar modeli, Lorens egri chizigʻi, Keynscha model, klassik model, Solou modeli, Kobb-Duglas funksiyasi, jamgʻarishning “oltin” qoidasi, optimal muvozanatli oʻsish.
Haqiqiy iqtisodiy oʻsish – statistika organlari tomonidan muntazam nashr etiladigan YaIM yoki boshqa makroiqtisodiy koʻrsatkichlarning haqiqiy yillik koʻpayishidir.
Potensial iqtisodiy oʻsish – iqtisodiyot oʻsishi mumkin boʻlgan tezlikdir. Potensial iqtisodiy oʻsishni ta’minlovchi omillar boʻlib quyidagilar hisoblanadi:
Ish o‘rni – Tegishli ravishda jihozlangan va ish qurollari bilan ta’minlangan, miqdor va sifat tavsiflariga ega bo‘lgan, belgilangan mehnat me’yoriga ko‘ra ishlab chiqarish topshirigʻi yoki funksiyasini bajaruvchi xodimning yoki yagona ishlab chiqarish topshirigʻini yoxud texnologiya jihatdan ajralmas funksiyani bajaruvchi xodimlar guruhining mehnat faoliyati amalga oshadigan makon tushuniladi, tovar va xizmatlar ishlab chiqarish uchun zarur resurslar. Asosiy ishlab chiqarish omillari boʻlib mehnat va kapital hisoblanadi. Kapital – bu xodimlar foydalanadigan ishlab chiqarish qurollari: quruvchi uchun qurilish krani, hisobchi uchun kalkulyator, ushbu kitob muallifi uchun shaxsiy kompyuter. Mehnat – bu odamlar ishga atagan vaqtdir. Biz kapitalni ifodalash uchun K va mehnatni ifodalash uchun L sidan foydalanamiz.