Termiz davlat universiteti mikroiqtisodiyot

Daromad

Iqtisodiy foyda

Noyaqqol xarajatlar

Yaqqol xarajatlar

Yaqqol
xarajatlar

Buxgalteriya foydasi

Umumiy muqobil xarajatlar

Daromad

Firma sotishni rejalashtirib, tovar va xizmatlar ishlab chiqarish uchun resurslarni sotib olganda xarajatga duch keladi. Bu holda biz firmaning ishlab chiqarish jarayoni va uning umumiy qiymati oʻrtasidagi bogʻliqlikni tekshiramiz.
Tahlil natijasi shuni koʻrsatadiki, firma hajmi oʻzgarmas u faqatgina ishlab chiqariladigan mahsulotlar miqdorini oʻzgartirishi mumkin. Bu taxmin faqat qisqa muddatli davrga xos, biroq uzoq muddatli davrda unday emas. Ya’ni, firma xoʻjayini kutilmaganda oʻz firmasini birdaniga kengaytira olmaydi, ammo u bir yoki ikki yil ichida shunday qila olishi mumkin. Bu tahlil qisqa muddatli davr mobaynida qabul qilinadigan ishlab chiqish qarorini tasdiqlaydi.
11.1-jadval firma ishchilar soniga bogʻliq holda bir soatda ishlab chiqariladigan mahsulotlar miqdori qanday bogʻliqligini koʻrsatadi. Jadvaldan koʻrish mumkinki, birinchi ikkita ustunda, agar firmada ishchilar boʻlmasa, firma mahsulot ishlab chiqarmaydi. Agar bitta ishchi boʻlsa, 50 ta mahsulotni ishlab chiqaradi. Agar 2 ta ishchi boʻlsa, 90 ta mahsulotni ishlab chiqaradi va hakozo. 11.2-chizmada (a) ikki ustunning raqamlarini koʻrsatadi. Ishchilar soni (ishchilar) gorizontal oʻqda, ishlab chiqarilgan mahsulotlar soni vertikal oʻqda aks ettirilgan. Resurslar miqdori (ishchilar) va yaratilgan mahsulot miqdorlari oʻrtasidagi bu bogʻliqlik ishlab chiqarish funksiyasi deb ataladi.

Ishchilar soni

Resurslar (bir soatda ishlab chiqarilgan mahsulotlar miqdori)

Mehnatning chekli mahsuloti

Firmaning xarajatlari

Ishchilar uchun xarajat

Resurslar umumiy xarajatlari (Firma xarajati + ishchilar uchun xarajat)

JADVAL