Termiz davlat universiteti tojik filologiyasi va sharq tillari kafedrasi

6- topshiriq. Quyidagi savollarga javob bering.

تو هر روز صبح چه ساعتی از خواب بیدار می شوی ؟ پدر شما هر روز صبح چه ساعتی از خواب بیدار می شود؟ در س شما چه ساعتی شروع می شود؟ صبح ها پدر شما چه می کند؟ آیا شما صبح ها ورزش می کنید؟ درس شما چه ساعتی تمام می شود؟ آیا خانه شما از دانشگاه دور است؟ مگر برادر شما تا کار خانه با اتوبوس می رود؟ بعد از درس شما چه کار می کنید؟ آیا بعد از درس کمی استراحت می کنید؟ آیا نهار خوری شما خوراک را خوب حاضر می کنند؟ آیا این خوراک خوشمزه است؟ مگر شطرنج بازی می کنید؟ آیا حیاط دانشکده شما بزرگ است؟ آیا هر جمله فارسی را ترجمه می کنید؟ آیا از کار روزانه خود راضی هستید؟

7-topshiriq. Yozing va eslib qoling.

واژه ها

yonida	– pahluye	پهلوی	davom ettirmoq	– edome dodan	ادامه دادن
tugatmoq	– tamom kardan	تمام کردن	bir-biridan (so‘ramoq)	– azhamdigar	ازهمدیگر
nimadir	– chizi	چیزی	janob	– og‘o	آقا
tayyorlamoq	– hozer kardan	حاضر کردن	bugun kechqurun	– emshab	امشب
hovli	– hayot	حیاط	inglizcha	– evglisi	انگلیسی
jim turmoq, o‘chirmoq	– xomush	خاموش کردن	ochiq	– boz	باز
uyqu, tush	– xob	خواب	xonim	– bonu	بانو
uxlamoq	– xobidan	خوابیدن	keyin, so‘ng	– baad	بعد
iltimos	– xoxesh	خواهش	bo‘lmoq	– dudan	بودن(باش)
o‘z	– xud	خود	yakka, yolgiz	– betanhore	به تنهای
taom, ovqat	– xurak	خوراک	uygo‘q	– bidor	بیدار
mazali	– xushmaze	خوشمزه	toza	– pok	پاک
bilmoq	– doneshtan (don)	دانستن (دان)	so‘ng, keyin	– pas	پس
yong‘oq	– gerdu	گردو	fakul’tet	– doneshkade	دانشکده
yaqin	– nazdik	نزدیک	ro‘mol	– dastmol	دستمال
tushlik	– nahor	نهار	yaxshi ko‘rmoq	– dust doshtan	دوست داستن
o‘tirmoq	– neshastan neshin	نشستن(نشین)	ro‘znoma	– ruznoma	روزنامه
harbiy	– nezomiy	نظامی	yorug‘	– ro‘ushan	روشن
oshxona	– nahorxuri	نهار خوری	tez	– zud	زود
buyruq fe’li	– vajhe amri	وجه امری	kechki ovqat	– shom	شام
badantarbiya	– varzesh	ورزش	kechasi	– shad	شب
hech qachon	– hargez	هر گز	boshlamoq	– sho‘ru kar.	شروع کردن
san’atkor, artist	– ho‘narpeshi	هنرپیشه	tanimoq	– shenoxtan (shenos)	شناختن(شناس
qo‘ymoq	– go‘zashtan	گذاشتن (گذار)	nonushta	– so‘bhone	صبحانه
aylana	– gerd	گرد	o‘quv zali	– qero’atxona	قرائتخانه
bir oz	– kami	کمی	qoidalar	– qavoe’d	قواعد
			bir kishi	– kasi	کسی

Test savollariga javob bering.Test savollariga javob bering. Test savollariga javob bering.

1.hayot so’zi qanday ma’noni bildiradi?

A) hayot

B) tashqi hovli

S)savdo

D) hovli

2. xurok so’zi qanday ma’noni bildiradi?

A) yemish

B) yemoq

S) taom

D) g’azo

3. nizomiyt so’zi qanday ma’noni ifodalaydi?

A) tartib

B) harbiy

S)qoida

D) intizomli
4.ho‘narpishe qanday ma’noni ifodalaydi?

A) san’atkor

B) hunarmand

S) hunarli

D)havaskor

5. gerduso’zi qanday ma’noni ifodalaydi?

A) yong’oq

B) aylana

S) aylanish

D) aylanmoq

6.nahorxuri so’zi qanday ma’noni bildiradi?

A) nonushta

B) oshxona

S) taomlanmoq

D) taom

7. qiroatxona so’zi qanday ma’noni ifodalaydi?

A) o‘qish

B)o‘qituvchi

S) o‘quv zali

D)o‘qimoq

8. shenoxtan so‘zi qanday ma’noni ifodalaydi?

A) taniqli

B)tanishmoq

S) tanish(oldindan)

D) tanimoq

9. so‘bhone qanday ma’noni ifodalaydi?

A)kechki taom

B) nonushta

S) tushlik

D) taomnoma

10.dust doshtan so’zi qanday ma’noni ifodalaydi?

A) do‘stlik

B) yavshi

S) yaxshi ko‘rmoq

D) do‘stona

64-amaliy mashg’ulot

RUZE TAVALLUD

Reja:

1. 
   “ Ruze tavallud ” matni.
   
2. 
   “ Ruze tavallud ” matnidagi fe’l zamonlarini izohlang.
   
3. 
   “ Ruze tavallud ” matnidagi sonlarni aniqlang.
   
4. 
   “ Ruze tavallud ” matnidagi yangi so’zlarni o’zlashtirib, topshiriqlani bajaring.
   

Ruze tavallud

روز تولد

دیروز روز تولد من بود. من در سال ۱۹۶۰ متولد شده ام. دیروز چهل و پنج سالم شد. صبح زود پدر و مادرم برادران و خواهرانم به من تبریک گفتند و هدیه دادند. شب قوم و خویش و دوستانم خانه ما آمدند . همه آنها بمن هدیه دادند. مردم خیلی زیاد بودند. من سه برادر و دو خواهر دارم. آنها همه از من بزرگترند. فقط یک خواهر کوچکتر از خود دارم . برادر بزرگم چهل و هشت سال دارد و در سال ۱۹۵۸ متولد شده است. او دانشکده ماشین سازی را تمام کرده است و حالا مهندس ماشین سازی است و کارخانه ماشین سازی تاشکند کار می کند. او با ما در یک خانه زندگی نمی کند. او با زن و فرزندانش در خانه خودش زندگی می کند. برادر دیگرم ۲۶ سال دارد او در سال ۱۹۸۰ متولد شده است. او هم مهندس است و دانشکده شیمی را تمام کرده است. او دارای زن و فرزند است و چند سال پیش خانه گرفته است ولی خانه آنها نزدیک خانه ما و در خیابان ماست. برادر دیگرم پزشک است. او دانشکده پزشکی را تمام کرده است و حالا در بیمارستان کار می کند . او هنوز جوان است. زن ندارد و با ما در یک خانه زندگی می کند. خواهر بزرگ تر از من دانشکده ادبیات دانشگاه دولتی تاشکند را تمام کرده است و شوهر کرده است. او دو دختر دارد یکی پنج سالش است و دیگری دو سال دارد. من آنهارا خیلی دوست دارم. خواهر کوچکم امسال دبیرستان را تمام می کند. او می خواهد مانند من در دانشگاه ترمذ درس بخواند. دیروز برادران و خواهران من با همه افراد خوانواده های خود پیش ما بودند. غیر از این ها دیروز پسر عمو و دختر عمویم نیز آمده بودند. چون عمویم کار می کرد نیامد ولی دو جلد کتاب به من هدیه داد. دایی ام و فرزندانش نتوانستند بیایند و تلگراف تبریک فرستادند. عمه ام در شهر تاشکند زندگی می کند ولی چند روز پیش به شهر سمرقند رفته و از آنجا برای من نامه فرستاده است. پسر عمه و دختر عمه ام برای تبریک به خانه ما آمدند. مهمانان ساعت هشت شب جمع شدند . یکی از دوستانم پرسید چرا دختر دایی ات نیامده است؟ من جواب دادم : دختر دایی و پسر دایی ام نتوانستند بیایند. آنها و پدر و مادرشان بمن تلگرالف تبریک فرستادند و روز تولدم را بمن تبریک گفتند. دوست دیگرم پرسید : پس پسر خاله و دختر خاله ات کجا هستند؟ من گفتم خاله ام و فرزندانش در شهر ترمذ زندگی نمی کنند لذا نمی توانند بیایند . ساعت ۹ افراد خوانواده و مهمانان همه دور میز نشستیم و با هم با اشتهای تمام شام خوردیم . بعد از شام جوانان رقصیدند . مادرم هم با ما رقصیدند . من از شب نیشینی خیلی راضی بودم.

Yoshning ifodalanishi

Insonning yoshi ikki xil yo‘l bilan ifodalanadi :

1. داشتن doshtan – bor, mavjud fe’lini kerakli zamon, shaxs va songa qo‘yish bilan hosil qilinadi: من بیست سال دارم man bist sol doram – men 20 yoshdaman. تو سی سال داری tu si sil dori– sen 30 yoshdasan. او جهل سال داشت u chehel sol dosht– u 40 yoshda.

2. است ast bog‘lamasi va بودن budan – bo‘lmoq fe’lini III shaxs birlikda va egalik affikslarini kerakli shaxs-songa qo‘yish bilan yasaladi:

بیست سالم است bist solam ast – men 20 yoshdaman.

سی سالت است si solat ast – sen 30 yoshdasan.

چهل سالش بود chehel solash bud – u 40 yoshda.

شدن sho‘dan vaتمام شدن tamom sho‘dan fe’llaridan ham Quyidagi shakllar yasalishi mumkin:

بیست سالم شد bist solm sho‘d – meni 20- yoshim boshlandi.

سی سالت شد si solat sho‘d – seni 30- yoshing boshlandi.

بیست سالم تمام سد bist solm tamom sho‘d – men 20 ga kirdim.

سی سالت تمام شد si solat tamom sho‘d –sen 20 kirding.

1-topshiriq. Kerakli so‘zlarni o‘rniga qo‘yib ko‘chiring.

دیروز ... من بود. روز تولد ... به خانه ما آمدند و به من ... دادند . ... همه دور میز نشستند و با هم شام خوردند. دیروز خانه ما ... آمدند. برادرم با ... در شهر تاشکند زندگی می کند. دوستانم دیروز بمن ... . همه ما از ... راضی بودیم. پسر عمویم نتوانست روز تولدم را بمن ... . ... ده سال از من بزرگ تر است. یکی از دوستانم چند روز پیش بمن ... فرستاد و جشن استقلال را بمن و ... تبریک گفت. برادرم دو ... کتاب بمن هدیه داد. ( مهمان، نامه، قوم وخویش، زنش، دختر عمویت، روز تولد، هدیه، تلگراف تبریک، تبریک گفتن، شب نیشینی، جلد، پسر عمویم.

2-topshiriq. Nuqtalar o‘rniga sonlarni qo‘yib ko‘chiring.

مادر من ۶۰ سال دارد . مادر تو از او پنج سال کوچکتر است . پس مادر تو .... سال دارد. پدر تو ۶۵ سال دارد. پدر من ۵ سال از او بزرگ تر است. پس پدر من ... سال دارد. عمویم ۵۰ سال دارد . عمه ام ۱۰ سال از او کوچکتر است. پس او ... سال دارد. دایی تو ۵۳ سال دارد. خاله ات ۸ سال از او کوچکتر است. پس او ... سال دارد. این کتاب ۱۵۰ صفحه دارد که نصفش ... صفحه می شود. آن کتاب فرهنگ ۲۷۰ صفحه دارد که نصفش ... صفحه می شود. من در سال ... تولد شده ام. پدرم در سال ... متولد شده است. مادرم در سال ... متولد شده است.

3-topshiriq. Fors tiliga tarjima qiling.

Men 25 yoshdaman. Kecha sen 23 yoshga kirding. Kechadan oldingi kuni siz 17 yoshga kirdingiz. Ertaga u 20 yoshga kiradi. Siz qachon 19 yoshga kirasiz? Mening do’stim Universitetni tugatganda 22yoshda edi. O‘tgan yili u 21 yoshda edi.