Termiz davlat universiteti topografiya asoslari va kartografiya



Yüklə 1,41 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə85/114
tarix09.02.2022
ölçüsü1,41 Mb.
#52294
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   114
topografiya asoslari va kartografiya

000
15
1
100
3000
20
.
см
.
см
H
t
=
=
 
 
buladi, ya'ni joydagy 150 m. masofa aerosurat 1 sm bulib tasvirlangan. Samolyotning doim bir-xil 
balandlikda uchmasligi va rerlerfning ta'siri natijasida aerosuratning xamma kismida masshtab bir 
xilda bulmasligi sababli, aerosuratlarni bir-biriga birlashtirib, ustma-ust montaj kilganda, undagi 
moer konturlar bir-biriga tugri kerlmaydi. Shunga karamay, terrritoriyani shoshilinch ravishda 
urganish kerrak bulib kolgan takdirda aerosuratlarni montaj kilib fotosxerma tayerrlash mumkin. 
Joyning anik kontrurli planini tuzish uchun aerosuratlar bir xil masshtabga kerlitiriladi. Aerosuratlarni 
bir xil masshtabga kerltirish transformatsiyalash deryiladi. Aerosuratlarni tarnsformatsiyalash uchun 
xar bir aerosurtda planli urni aniklangan, 4 ta tayanch nukta bulishi kerrak. Buning uchun joyda 
geroderzik ulchash ishlari olib borib, bir nercha nuktalarning planli urnini aniklash kerrak.Bunga 
aerosuratlarni boglash derb ataladi. Aerosuratlarni dershifrirovkaika kilish maksadiga kura ikki xil - 
topografik va maxsus dershifrirofkadan iborat. Topografik kartalar tuzish uchun aerosuratda 
ob'erktlar (rerlerf, gidrografiya, usimlik, axoli yashaydigan punktlar, yullar, chergaralar xamda ba'zi 
bir sotsial-iktisodiy kursatgichlar) aniklanib, tergishli shartli berlgilar bilan kursatilsa, unga topografik 
dershifrirovka deryiladi. Agar dershifrirovka biron boshka maksad uchun, masalan, joyning 
gerobatanik, gerologik, geromorfologik kartalarni tuzish va boshka maksadlar uchun bajarilsa unga 
maxsus dershifrirovka deryiladi. Aerosuratlarni dershifrirovka kilishda ob'erktlarning tasvirlanish 
xususiyatlaridan foydalaniladi. 1.M: Axoli yashaydigan punktlar boshka ob'erktlardan bir nercha 
gruppa binolarining borligi bilan fark kiladi. Binolar turli kattalikdagi turtburchaklar shaklida 
tasvirlanadi. 2.Termir yullar aerosuratda katta radiusli kul rang chizik bilan tasvirlanadi. Yoz paytida 
olingan aerosuratlarda shosserlar chertlari kora rangli chiziklardan iborat ok polosalar shaklida 
kurinadi. Shosserning chertidagi kora chiziklar -  yul chertidagi ariklarni bildiradi. 3.   Daryolar      
odatda     kora     rangli     polosalar     shaklida tasvirlanadi. 4.   Kul va suv omborlari kora rangda 
tasvirlanadi. 5. Odatda shudgorlar ok rangda, maysazorlar esa och kul rangda tasvirlanadi. Keryingi 
paytlarda rangli aerofotos'ermka terz sur'at bilan tarakkiy etmokda. Bu albatta, aerosuratlarni 
kamerral dershifrirovka kilish uchun katta imkoniyat tugdiradi. 

Yüklə 1,41 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   114




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin