|
Eksperiment metodi sharoitga qarab 3 xil koʻrinishda oʻtkaziladi:
1. Tabiiy eksperiment;
2. Laboratoriya eksperimenti;
3. Amaliy tajriba.
XVI asr falsafasida vujudga kelgan preformizm oqimi namoyandalari esa shaxs rivojlanishidagi naslning roliga katta baho berib, ijtimoiy muhit va tarbiyaning rolini inkor etadi.
Xorij psixologiyasidagi yana bir ohim – bixeviorizm XX asr boshlarida yuzaga kelgan boʻlib, uning namoyondalari, ong va aqliy qobiliyat nasldan-naslga oʻtib, insonga u tabiatan berilgan, deyiladi. Mazkur ta’limotning mashxur vakili amerikalik olim E.Torndaykdir.
Pragmatizm oqimi va uning vakillari D.Dyui, A.Kombe ham shaxs rivojlanishini biologik nuqtai nazarda asoslaydilar. Ular rivojlanishni faqat miqdoriy oʻzgarishdan iborat, deb qaraydilar. Demak, bir guruh xorijiy olimlar rivojlanishni biologik (nasliy) omilga bogʻlaydilar.
Ijtimoiylashuvning quyidagi umumiy mexanizmlari mavjud: ana’naviy, institutsional,
shaxslararo , refleksiv
A.G.Rivin va V.K.Dyachenko tomonidan oʻqitishni jamoaviy tashkil etish, D.B.Elkonin, V.V.Davidov,
L.V.Zankovlar tomonidan ilgari surilgan rivojlantiruvchi innovatsion ta’lim toʻgʻrisidagi qarashlar oʻz vaqtida ma’lum ahamiyat kasb etdi. Shu bilan birga boshqa innovatsion ta’lim texnologiyalari: dialektik oʻqitish usullari (A.I.Goncharuk, V.L.Zarina), oʻqitishning individual yoʻnalishli usuli (A.A.Yarulov), “Ekologiya va dialektika” (L.V.Tarasov), evristik oʻqitish (A.V.Xutorskoy), dialog madaniyati (V.S.Bibler, S.Yu.Kurganov), loyihali oʻz-oʻzini refleksiya (G.P.Shedrovitskaya) va boshqalarni keltirish mumkin.
Ta’lim amaliyotida “pedagogik texnologiya” tushunchasi uch darajada qoʻllaniladi:
Dostları ilə paylaş: |
