Tili, adabiyoti va folklori instituti, alisher navoiy nomidagi davlat adabiyot muzeyi, urganch davlat universiteti
Yüklə 7,91 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
“Sharq yulduzi” nashri
muharririning “Yozuvchining bosh tasvir predmeti kim yoki nima bo‘lishi lozim va adabiyotimizda bunga qarash qanday” - degan savoliga qarata: “Yozuvchi san’atkorning bosh tasvir predmeti – Inson. Inson universal hodisa. San’atkor ushbu universal mavjudotni tasvirlaganda, eski gaplarni yangilamoqchi bo‘lganda, universal qonun-qoidalarga rioya qiladi. Oqimlar, yo‘nalishlar, uslublar shu universallikka original o‘ziga xos yondashuvlarni ilgari surishga ko‘maklashadi”. [Ibrohim Haqqul 2:6] Darhaqiqat, adabiyot inson uchun, yaxshilik va ezgulikka xizmat qilmog‘i hamda uning bosh mavzusiyam Inson bo‘lmog‘i darkor. Munaqqid Umarali Normatov o‘z suhbatlaridan birida istiqlol davri nasri haqida fikr bildirib, qiyinchiliklar, ikkilanishlar bilan bo‘lsa-da, davr taqozosiga ko‘ra, bizda ham jahonning ilg‘or mamlakatlaridagi kabi mafkuraviy-falsafiy 557 asosi jihatidan xilma-xil yo‘nalishga mansub asarlar paydo bo‘la boshlagani, biz allaqachon so‘z san’atining o‘tmish bosqichiga mansub deb atagan romantizm yoxud naturalizm yo‘lida bitilgan yaxshi asarlar ham paydo bo‘lib, ular haqida yozilgan hamda yozilayotganligi haqida to‘xtalib o‘tadi. Qo‘chqor Norqobilning “Nozi... Nozigul”, Jo‘ra Fozilning “Sohildagi uy”, Muyassar Tilovovaning “Ko‘kko‘l qo‘shig‘i” hikoyalarini bunga misol sifatida keltirib o‘tadi. Nasr haqidagi adabiy suhbatlardan shuni anglashimiz mumkinki, O‘zbek adabiyotida so‘nggi yillarda deyarli barcha tur, janrlarda diniy, ruhoniy-islomiy talqin ustuvorlik qiluvchi asarlar yaratish an’ana tusiga kirdi. Shaxsni faqat ijtimoiy munosabatlar mahsuli sifatida emas, ko‘proq ilohiy, tug‘ma, tabiiy, sirli- sehrli mavjudot tarzida ko‘rsatuvchi, uning g‘aroyib tuyg‘u, xislatlarini, aql- idrokdan tashqarida anglab yetilmagan, his-tuyg‘u, holat-kafiyatlarini badiiy tarzda yorituvchi, ekzistentsializm falsafasiga tayanuvchi asarlar ham yaratilayotgani adabiyotimizda bir qadam siljish bo‘ldi deb bemalol ayta olishimiz mumkin. Yüklə 7,91 Mb. Dostları ilə paylaş:
|