I ВОЦ. QURILISH MATERIALLARINING
ASOSIY XOSSALARI
V
1.1. Umumiy ma’lumotlar
Qurilish
materiallarining har bir turi o ‘ziga xos fizik, mexanik,
kimyoviy
hamda maxsus texnologik (va shu kabilar) xossalarga ega
bo'ladi.
Buyumlarning tarkibi, strukturasi fizik-kimyoviy, texnologik
jarayonlar
ta’sirida o ‘zgarishi ulaming barcha xossalarini o ‘zgartiradi.
Qurilish
materiallari kelib chiqishiga ko‘ra tabiiy va sun’iy bo‘ladi.
Ular xossalariga
nisbatan plastik (bitum, giltuproq), elastik (yog‘och,
polat, rezina), mo‘rt
(keram ika, shisha, beton, cho ‘yan), m aterial
mustahkamligiga
qarab mustahkamligi yuqori (po‘lat, granit, shisha),
mustahkam
(beton, yog‘och, polimerbeton, pishiq g ‘isht) va mustahkamligi
past (gips, ohaktosh,
xomg‘isht, yacheykali beton) turlarga boMinadi.
Materiallarning
ishlatilish sharoitiga ko‘ra konstruktiv (tabiiy tosh
materiallari,
beton, keramika, yog‘och, plastmassa va h.k.) va maxsus
(issiqlik va tovush
izolyatsiyasi, gidroizolyatsiya, korroziyaga chidamli,
olovga bardoshli,
radiatsiyadan himoyalovchi, biologik muhitga chidamli
va h.k.) turlarga
boMinadi.
1.2. Qurilish materiallarining fizik xossalari
Zlchlik
(g/sm3,g/m3) - absolyut zich materialning hajm birligidagi
massasi. Agar
material m assasini
m,
zich holatdagi hajm ini
Va
deb
belgilasak, unda
p= m/V
r
a
Absolyut zich
materiallar juda kam bo‘lib, ularga kvars, shisha, po‘lat,
plastmassalaming
ba’zi turlari kiradi. Amaliyotda qattiq materiallarning
7.ichligi tarozi
va hajm o ‘lchash asboblari yordamida aniqlanadi. Suyuq
Dostları ilə paylaş: |
